Malý princ / Бәләкәй шаһзат — w językach słowackim i baszkirskim. Strona 7

Słowacko-baszkirska dwujęzyczna książka

Antoine de Saint-Exupéry

Malý princ

Антуан де Сент-Экзюпери

Бәләкәй шаһзат

Ale po krátkej úvahe dodal:

Тик, уйлап алғас, һораны:

— Čo znamená skrotiť?

— Ә нисек ул — ҡулға өйрәтеү?

— Ty nie si odtiaľto, — povedala líška, — čo tu hľadáš?

— Һин был яҡтарҙан түгел, — тине Төлкө — Һин бында нимә эҙләйһең?

— Hľadám ľudí, — odpovedal Malý princ. — Čo znamená skrotiť?

— Кешеләрҙе эҙләйем, — тине Бәләкәй шаһзат. Ә нисек ул — ҡулға өйрәтеү?

— Ľudia, — povedala líška, — majú pušky a poľujú. Je to veľmi nepríjemné! Chovajú aj sliepky. Je to ich jediná prednosť. Hľadáš sliepky?

— Кешеләрҙең мылтыҡтары бар, һәм улар һунарға йөрөйҙәр. Был бик уңайһыҙ! Ә тағы ла улар тауыҡ аҫрайҙар. Шуның менән генә яҡшы улар. Һин тауыҡтар эҙләйһеңме?

— Nie, — odpovedal Malý princ. — Hľadám priateľov. Čo znamená skrotiť?

— Юҡ, — тине Бәләкәй шаһзат. — Мин дуҫтар эҙләйем. Ә нисек ул — ҡулға өйрәтеү?

— Je to už takmer zabudnutá vec, — povedala líška. — Znamená to vytvoriť putá.

— Был күптән онотолған төшөнсә, — аңлатты Төлкө. — Ул бәйләнеш булдырыуҙы аңлата.

— Vytvoriť putá?

— Бәйләнеш?

— Pravdaže, — povedala líška. — Ty si pre mňa zatiaľ len malý chlapec podobný stotisícom malých chlapcov. A nepotrebujem ťa. A ani ty ma nepotrebuješ. Ja som pre teba líška podobná stotisícom líšok. No ak si ma skrotíš, budeme jeden druhého potrebovať. Budeš pre mňa jediný na svete. Ja budem pre teba jediná na svete…

— Тап шулай, — тине Төлкө. — Һин минең өсөн әле бары тик бәләкәй малай, нәҡ, башҡа йөҙ мең малайҙар кеүек үк. Һәм һин миңә кәрәк түгелһең. Һәм мин дә һиңә кәрәк түгелмен. Мин һинең өсөн ни бары төлкө генә, нәҡ, башҡа йөҙ мең икенсе төлкөләр кеүек үк. Ә әгәр ҙә һин мине ҡулға өйрәтһәң, беҙ бер беребеҙгә кәрәк буласаҡбыҙ. Һин минең өсөн донъяла берҙән бер буласаҡһың. Һәм мин дә һинең өсөн донъяла берәү буласаҡмын…

— Začínam rozumieť, — povedal Malý princ. — Jestvuje jedna kvetina… myslím, že si ma skrotila…

— Мин аңлай башланым, — тине Бәләкәй шаһзат. — Бер роза бар ине… күрәһең, ул мине ҡулға өйрәткән…

— To je možné, — poznamenala líška. — Na Zemi sa dá všeličo zažiť…

— Бик тә ихтимал, — килеште Төлкө. — Ерҙә ниҙәр генә булмай.

— Och, to nie je na Zemi! — povedal Malý princ.

— Был Ерҙә түгел ине, — тине Бәләкәй шаһзат.

Zdalo sa, že to v líške vzbudilo veľký záujem.

Төлкө бик аптыраны:

— Na nejakej inej planéte?

— Икенсе ҡауҡбта?

— Áno.

— Эйе.

— Sú na tej planéte poľovníci?

— Ә ул ҡауҡабта һунарсылар бармы?

— Nie.

— Юҡ.

— To je zaujímavé! A sliepky?

— Ҡайһылай ҡыҙыҡ! Ә тауыҡтар бармы?

— Nie.

— Юҡ.

— Nič nie je dokonalé, — vzdychla si líška.

— Донъяла камиллыҡ юҡ! — көрһөндө Төлкө.

Ale vrátila sa k svojej myšlienke:

Тик һуңынан ул ҡабат шул турала уҡ һүҙ башланы:

Môj život je jednotvárny. Poľujem na sliepky a ľudia poľujú na mňa. Všetky sliepky sú si podobné a všetci ľudia sa navzájom podobajú. Tak sa trochu nudím. No ak si ma skrotíš, môj život bude akoby ožiarený slnkom. Spoznám zvuk krokov, ktorý bude iný ako všetky ostatné. Tie ostatné kroky ma zaháňajú pod zem. Tie tvoje ma privolajú z nory ako nejaká hudba.

— Минең тормошом күңелһеҙ. Мин тауыҡтарға һунар итәм, ә кешеләр миңә һунар итәләр. Бөтөн тауыҡтар бер иш, һәм кешеләр бөтәһе лә бер иш. Һәм йәшәүе лә миңә күңелһеҙерәк. Әммә һин мине ҡулға өйрәтһәң, минең тормошомдо, әйтерһең дә, ҡояш нурландырыр ине. Һинең аҙымдарыңды мин башҡа меңдәр араһынан айыра башлаясаҡмын. Кеше аҙымдарын ишетеп, мин гел ҡасып йәшенәм. Әммә һинең атлауың мине, моңдай, саҡырасаҡ, һәм мин үҙ төлөгөмдән сығасаҡмын.

A potom, pozri! Vidíš tamtie obilné polia? Ja chlieb nejem. Obilie je pre mňa zbytočné. Obilné polia mi nič nepripomínajú. A to je smutné! Ale ty máš zlaté vlasy. Bude to teda skvelé, keď si ma skrotíš! Zlaté obilie mi ťa bude pripomínať. A ja budem mať rada šumenie vetra v obilí…

Һәм һуңынан — ҡара! Күрәһеңме, ана тегендә, баҫыуҙарҙа, иген өлгөрә? Мин икмәк ашамайым. Башаҡтар миңә кәрәкмәй. Иген баҫыуҙары миңә бер ни хаҡында ла әйтмәй. Һәм быныһы аяныс! Әммә һинең сәстәрен алтын төҫлө. Һәм, һин мине ҡулға өйрәтһәң, ҡайһылай ғәжәп буласаҡ! Алтын иген миңә һине хәтерләтәсәк. Һәм мин башаҡтарҙың елгә ҡыштырлауын ярата башлаясаҡмын…

Líška zmĺkla a nadlho sa zahľadela na Malého princa.

Төлкө тымды ла Бәләкәй шаһзатҡа оҙаҡ ҡарап торҙо. Һуңынан:

— Prosím ťa… skroť si ma! — povedala.

— Зинһар… ҡулға өйрәт мине! — тине.

— Veľmi rád, — odpovedal Malý princ, — ale nemám veľa času. Musím si nájsť priateľov a spoznať veľa vecí.

— Мин шатмын да, — яуапланы Бәләкәй шаһзат, — тик минең ваҡытым шул тиклем аҙ. Миңә әле дуҫтар табырға һәм төрлө нәмәләр белеп бөтөргә кәрәк.

— Spoznáme len tie veci, ktoré si skrotíme, — poveda— la líška. — Ľudia už nemajú čas, aby niečo spoznávali. Kupujú si u obchodníkov celkom nové veci. Ale pretože nejestvujú obchodníci, čo by predávali priateľov, ľudia už priateľov nemajú. Ak chceš mať priateľa, skroť si ma!

— Ҡулға өйрәткән әйберҙе генә өйрәнеп була, — тине Төлкө. — Кешеләрҙең ниҙер өйрәнергә ваҡыты юҡ. Улар кибеттәрҙән әҙер булған әйберҙәрҙе һатып алалар. Әммә дуҫтар һатылған кибеттәр юҡ бит, шуға ла кешеләрҙең башҡа дуҫтары юҡ. Әгәр дуҫың булыуын теләһән, мине ҡулға өйрәт!

— Čo mám urobiť? — spýtal sa Malý princ.

— Ә бының өсөн ни эшләргә кәрәк? — тип һоарны Бәләкәй шаһзат.

— Musíš byť veľmi trpezlivý, — odpovedala líška. — Najprv si sadneš do trávy trochu ďalej odo mňa, asi tak to. Ja sa budem na teba pozerať kútikmi očí, a ty nebudeš nič vravieť. Reč je prameňom nedorozumení. Ale každý deň si budeš môcť sadnúť trochu bližšie.

— Сабырлыҡ туплау кәрәк, — яуап бирҙе Төлкө. — Тәүҙә ана тегендә, алыҫыраҡ, үләнгә ултыр — ошолай. Мин һиңә ҡырын ҡараған булырмын, ә һин өндәшмә. Һүҙҙәр бер береңде аңларға ҡамасаулай ғына. Тик көн һайын аҙыраҡ яҡыныраҡ ултыр…

Na druhý deň prišiel Malý princ zasa.

Иртәнге көнөнә Бәләкәй шаһзат йәнә шул уҡ урынға килде.

— Bolo by lepšie, keby si prichádzal v tú istú hodinu, — povedala líška. — Ak napríklad prídeš o štvrtej popoludní, už od tretej začnem byť šťastná. Čím väčšmi čas pokročí, tým budem šťastnejšia. O štvrtej už budem vzrušená a nepokojná; Ak chceš mať priateľa, skroť si ma! objavím cenu šťastia! No ak budeš chodiť hocikedy, nebudem nikdy vedieť, na ktorú hodinu si mám pristrojiť srdce… Je potrebné zachovávať isté zvyky.

— Гел бер үк ваҡытта килһәң яҡшыраҡ, — өндәне Төлкө. — Бына, мәҫәлән, әгәр ҙә һин сәғәт дүрттә килһәң, мин сәғәт өстән алып үҙемде бәхетле тоясаҡмын. Һәм тәғәйенләнгән сәғәткә ни тиклем яҡыныраҡ, шул тиклем бәхетлерәк. Сәғәт дүрттә мин тулҡынланып борсола башлаясаҡмын. Мин бәхеттен ҡәҙерен беләсәкмен! Ә әгәр ҙә һин һәр саҡ башҡа ваҡытта килһәң, мин ҡайһы сәғәткә йөрәгемде әҙерләргә икәнен белмәйем… Йолаларҙы үтәргә кәрәк.

— Čo je to zvyk? — spýtal sa Malý princ.

— Ә йолалар нимә ул? — һораны Бәләкәй шаһзат.

— Aj to je čosi, na čo sa veľmi zabúda, — povedala líška. — Je to niečo, čo odlišuje jeden deň od ostatných dní, jednu hodinu od ostatných hodín. Napríklad aj moji poľovníci majú jeden zvyk. Vo štvrtok tancujú s dedinskými dievčencami. A tak je štvrtok nádherný deň! Chodím sa vtedy prechádzať až do vinice. Keby poľovníci tancovali hocikedy, všetky dni by sa navzájom podobali a ja by som nemala prázdniny.

— Был да күптән онотолған нәмә, — аңлатты Төлкө. — Ниҙер, нимәнән ниндәйҙер бер көн ҡалған башҡа көндәргә оҡшамай башлай, сәғәте — башҡа сәғәттәргә. Бына, мәҫәлән, минең һунарсыларҙың шундай йолаһы бар: кесе йома көндәрендә улар ауыл ҡыҙҙары менән бейей. Һәм ниндәй ғәжәп көн ул — кесе йома! Мин гиҙемһерәп сығам да йөҙөм баҡсаһына тиклем үк барып етәм. Ә әгәр ҙә һунарсылар ҡасан етте шунда бейеһәләр, барлыҡ көндәр бер иш булыр ине һәм мин һис тә ял белмәҫ инем.

Tak si Malý princ skrotil líšku. A keď sa priblížila hodina odchodu, líška povedala:

Шулай итеп Бәләкәй шаһзат Төлкөнө ҡулға өйрәтте. Һәм бына хушлашыу ваҡыты етте.

— Ach! Budem plakať…

— Мин һин тип илаясаҡмын, — тип көрһөндө Төлкө.

— Je to tvoja vina, — povedal Malý princ, — neželal som ti nič zlé, ale ty si chcela, aby som si ťa skrotil…

— Һин үҙең ғәйепле, — тине Бәләкәй шаһзат. — Мин бит һиңә ауыр булыуын теләмәй инем, һине ҡулға өйрәтеүҙе үҙең теләнең…

— Pravdaže, — povedala líška.

— Эйе, әлбиттә, — тине Төлкө.

— Ale ty budeš plakať! — povedal Malý princ.

— Тик һин илаясаҡһың!

— Pravdaže, — povedala líška.

— Эйе, әлбиттә.

— Teda z toho nebudeš mať nič!

— Тимәк, һиңә бынан ҡыйын.

— Budem, — povedala líška, — vďaka farbe obilia.

— Юҡ, — ҡаршы килде Төлкө, — миңә рәхәт. Мин алтын башаҡтар тураһында ни әйткәнде иҫеңә төшөр.

Potom dodala:

Ул шымды. Һуңынан өҫтәне:

— Choď sa ešte raz pozrieť na ruže. Pochopíš, že tá tvoja je jediná na svete. Vrátiš sa ku mne, aby si mi dal zbohom, a ja ti darujem tajomstvo.

— Барып ҡабат розаларға баҡ. Һинең розаң донъяла берҙән бер икәнен аңларһың. Ә минең менән бәхилләшергә килгәндә, мин һиңә бер сер асырмын. Был минең һиңә бүлләгем булыр.

Malý princ sa šiel znova pozrieť na ruže.

Бәлкәй шаһзат розаларға күҙ һалырға юлланды.

— Vy sa na moju ružu vôbec nepodobáte, vy ešte nie ste nič, — povedal im. — Nikto si vás neskrotil a vy ste si neskrotili nikoho. Ste také, ako bola moja líška. Bola iba líškou, čo sa podobala stotisícom ostatných líšok. Ale ja som si z nej urobil priateľku a teraz je jediná na svete.

— Һеҙ аҙ ғына ла минең розама оҡшамағанһығыҙ, — тине ул уларға. — Һеҙ әле бер ни ҙә түгел. Һеҙҙе берәү ҙә ҡулға өйрәтмәне, һәм һеҙ бер кемде лә ҡулға өйрәтмәнегеҙ. Тәүҙә минең Төлкөм дә шулай ине. Ул башҡа йөҙ мең төлкөнән бер нимәһе менән дә айырылмай ине. Әммә мин уның менән дуҫлаштым, һәм хәҙер ул бар донъяла берәү генә.

A ruže boli veľmi zarazené.

Розалар бигерәк ҡаушап ҡалдылар.

— Ste krásne, ale ste prázdne, — povedal im ešte. — Nemožno pre vás zomrieť. Prirodzene, obyčajný okoloidúci by si myslel, že moja ruža sa vám podobá. Ale ona jediná je dôležitejšia ako vy všetky, pretože práve ju som polieval. Pretože ju som dával pod sklený zvon. Pretože ju som chránil zástenou. Pretože jej som pozabíjal húsenice (okrem dvoch alebo troch, z ktorých majú byť motýle). Pretože ju som počúval, ako sa žaluje alebo vystatuje, alebo dokonca ako niekedy mlčí. Pretože je to moja ruža.

— Һеҙ матур, әммә бушһығыҙ, — дауам итте Бәләкәй шаһзат. — Һеҙҙең өсөн үлге килмәй. Әлбиттә, осраҡлы уҙғынсы, минең розама ҡарап, ул тап һеҙҙең кеүек үк тиер. Тик миңә ул һеҙҙең барығыҙҙан да ҡәҙерлерәк. Сөнки бит мин уны көн һайын һыу менән ҡойондорҙом, ә һеҙҙе түгел. Һеҙҙе түгел, ә уны быяла ҡалфаҡ менән ҡаплай инем. Уны, елдән һаҡлап, пәрҙә менән ышыҡланым. Уның өсөн ҡаршлауыҡтарҙы үлтерә инем, күбәләктәр яралһын тип икәү-өсәүһен генә ҡалдырып. Мин уның ошаҡлауҙарын һәм маҡтаныуҙарын тыңлай инем, ул хатта тымғанда ла мин уға ҡолаҡ һала инем. Ул — минеке.

A vrátil sa k líške.

Һәм Бәләкәй шаһзат Төлкөгә әйләнеп килде.

— Zbohom, — povedal.

— Бәхил бул… — тине ул.

— Zbohom, — povedala líška. — Tu je moje tajomstvo. Je veľmi jednoduché: dobre vidíme iba srdcom. To hlavné je očiam neviditeľné.

— Бәхил бул, — тине Төлкө. — Бына минең серем, ул бик ябай: тик йөрәк кенә уяу. Иң мөһимен күҙ менән күреп булмай.

— To hlavné je očiam neviditeľné, — opakoval Malý princ, aby si to zapamätal.

— Иң мөһимен күҙ менән күреп булмай, — ҡабатланы Бәләкәй шаһзат, яҡшыраҡ иҫендә ҡалдырыр өсөн.

— Čas, ktorý si strácal pre svoju ružu, robí tvoju ružu takou dôležitou.

— Һинең розаң һиңә шул тиклем ҡәҙерле, сөнки һин уға бар күңелеңде бирә инең.

— Čas, ktorý som strácal pre svoju ružu… — opakoval Malý princ, aby si to zapamätal.

— Сөнки мин уға бар күңелемде бирә инем… — ҡабатланы Бәләкәй шаһзат, яҡшыраҡ иҫендә ҡалдырыр өсөн.

— Ľudia zabudli na túto pravdu, — povedala líška. — Ale ty na ňu nesmieš zabudnúť. Ty budeš navždy zodpovedný za všetko, čo si skrotíš. Si zodpovedný za svoju ružu…

— Кешеләр был хәҡиҡәтте оноттолар, — тине Төлкө, — тик һин онотма: ҡулға өйрәткән барыһы өсөн дә һин мәңгелеккә яуаплы. Һин үҙеңдең розаң өсөн яуаплы.

— Som zodpovedný za svoju ružu… — opakoval Malý princ, aby si to zapamätal.

— Мин үҙемдең розам өсөн яуаплы … — ҡабатланы Бәләкәй шаһзат, яҡшыраҡ иҫендә ҡалдырыр өсөн.

XXII

XXII

— Dobrý deň, — povedal Malý princ.

— Хәйерле көн, — тине Бәләкәй шаһзат.

— Dobrý deň, — povedal výhybkár.

— Хәйерле көн, — өндәште уҡсасы.

— Čo tu robíš? — spýtal sa Malý princ.

— Һин бында ни эшләйһең? — һораны Бәләкәй шаһзат.

— Rozdeľujem cestujúcich po tisícových skupinách, — povedal výhybkár. — Vypravujem vlaky, čo ich odvážajú raz napravo, raz naľavo.

— Пассажирҙарҙы айырам, — яуапланы уҡсасы. — Поезддарҙа бер ыңғайы меңәрләгән кешене — бер поездды уңға, икенсеһен һулға йүнәлтәм.

A vysvietený rýchlik, duniac ako hrom, otriasol výhybkárovou búdkou.

Һәм тиҙ йөрөшлө поезд, яҡтыртылған тәҙрәләре менән ялтлап, гөрһөлдәтеп аша үтеп китте, һәм уҡсасы будкаһы һелкенеп китте.

— Veľmi sa ponáhľajú, — povedal Malý princ. — Čo hľadajú?

— Ҡайһылай ашығалар улар, — аптыраны Бәләкәй шаһзат. — Нимә эҙләйҙәр улар?

— Ani človek na rušni to nevie, — odpovedal výhybkár.

— Хатта поезд йөрөтөүсе лә белмәй уныһын, — тине уҡсасы.

A v opačnom smere zadunel druhý vysvietený rýchlik.

Һәм икенсе яҡҡа, уттары менән ялтлап, гөрһөлдәп тағы бер тиҙ йөрөшлө поезд үтеп китте.

— Už sa vracajú? — spýtal sa Malý princ.

— Улар кире ҡайталар ҙа мы ни? — һораны Бәлкәй шаһзат.

— To nie sú tí istí, — povedal výhybkár. — Vymieňajú sa.

— Юҡ, былары башҡалары, — тине уҡсасы. — Был ҡаршыға килеүсе.

— Neboli spokojní tam, kde boli?

— Быға тиклем булған урындарында уларға яҡшы түгел инеме?

— Človek nikdy nie je spokojný tam, kde je, — povedal výhybkár.

— Беҙ булмаған урында, шунда яҡшы, — тине уҡсасы.

Vtom ako hrom zadunel tretí vysvietený rýchlik.

Һәм, ялтлап, өсөнсө тиҙ йөрөшлө поезд гөрһөлдәп үтте.

— Idú za tými prvými cestujúcimi? — spýtal sa Malý princ.

— Улар теге, беренселәрҙе, ҡыуып етергә теләйҙәрме? — һораны Бәләкәй шаһзат.

— Nejdú vôbec za ničím, — povedal výhybkár. — Spia tam vnútri, alebo poriadne zívajú. Len deti si pritískajú nos na okenné tabuľky.

— Бер ни телмәйҙәр улар, — тине уҡсасы. — Улар вагондарҙа йоҡлайҙыр, йә булмаһа иҫәнәп кенә ултыралар. Тик балалар ғына танауҙарын тәҙрәләргә терәп ултыралар.

— Len deti vedia, čo hľadajú, — povedal Malý princ. — Strácajú čas pre handrovú bábiku, ona sa stáva pre ne veľmi dôležitá, a keď im ju niekto vezme, plačú…

— Тик балалар ғына нимә эҙләгәнен беләләр, — тине Бәләкәй шаһзат. — Улар бар күңелен сепрәк ҡурсаҡҡа бирәләр, һәм был ҡурсаҡ улраға бик тә бик ҡәҙерле булып китә, һәм әгәр уны тартып алһалар, балалар илайҙар…

— Majú šťastie, — povedal výhybkár.

— Уларҙың бәхете, — тине уҡсасы.

XXIII

XXIII

— Dobrý deň, — povedal Malý princ.

— Хәйерле көн, — тине Бәләкәй шаһзат.

— Dobrý deň, — povedal obchodník.

— Хәйерле көн, — яуапланы сауҙагәр.

Bol to obchodník, čo predával vylepšené pilulky proti smädu. Stačilo raz za týždeň jednu zhltnúť, a človek nepociťoval potrebu napiť sa.

Ул, һыуһынды ҡандыра торған, камиллаштырылған дарыуҙар менән сауҙа итә ине. Шундай дарыуҙы йотһаң — һуңынан бер аҙна һыу эске килмәй.

— Prečo to predávaš? — spýtal sa Malý princ.

— Ни өсөн һин уларҙы һатаһың? — һораны Бәләкәй шаһзат.

— Je to veľká úspora času, — odpovedal obchodník. — Vypočítali to odborníci. Ušetrí sa päťdesiattri minút za týždeň.

— Улар арҡаһында күп кенә ваҡыт һаҡланыуы бар, — яуапланы сауҙагәр. — Белгестәр һанауынса, аҙнаһына илле өс дәҡиғәт сарыф итмәй ҡалдырырға була.

— A čo sa urobí s tými päťdesiatimi tromi minútami?

— Ә шул илле өс дәҡиғәттә нимә эшләргә?

— Každý si s nimi urobí, čo chce…

— Нимә теләһәң дә.

— Keby som ja mal premárniť päťdesiattri minút, šiel by som celkom pomaličky k studničke…

«Әгәр минең буш илле өс дәҡиғәт ваҡытым булһа, — уйлап ҡуйҙы Бәләкәй шаһзат, — мин шишмәгә китер ҙә барыр инем… »

XXIV

ХXIV

Bolo to ôsmeho dňa po mojej nehode na púšti, a keď som počúval príbeh o obchodníkovi, pil som poslednú kvapku zo svojej zásoby vody.

Мин фажиғә кисерәгәндән бер аҙна ваҡыт уҙҙы, һәм, дарыу һатыусы тураһында тыңлап, мин һуңғы йотом һыуҙы эсеп ҡуйҙым.

— Ach, — povedal som Malému princovi, — tvoje spomienky sú veľmi pekné, ale ja som ešte neopravil lietadlo, nemám už čo piť, a takisto by som bol šťastný, keby som mohol celkom pomaličky kráčať k nejakej studničke!

— Эйе, — тинем мин Бәләкәй шаһзатҡа, — һин һөйләгәндәрҙең барыһы ла бик ҡыҙыҡлы, тик мин әле үҙосарымды йүнәтмәнем, минең тамсы ла һыуым ҡалманы, һәм мин дә, әгәр шишмәгә генә бара алһам, бәхетле булыр инем.

— Moja priateľka líška… — povedal mi.

— Мин дуҫлашҡан Төлкө…

— Chlapček môj, už nejde viac o líšku!

— Һөйөклөм, миндә хәҙер Төлкө ҡайғыһы юҡ!

— Prečo?

— Ниңә?

— Pretože čoskoro umrieme od smädu…

— Сөнки сарсауҙан үлергә тура киләсәк…

Nepochopil moju námietku a povedal mi:

Бында ниндәй бәйләнеш булғанын ул аңламаны. Ул ҡаршы өндәште:

— Je dobre, že sme mali priateľa, aj keď máme zomrieť. Ja som veľmi rád, že som mal priateľku líšku…

— Дуҫ булғаны яҡшы, үлергә кәрәк булһа ла. Бына мин, Төлкө менән дуҫ булғас бик шатмын…

„Nevie odhadnúť nebezpečenstvo,“ vravel som si. „Nikdy necíti ani hlad, ani smäd. Stačí mu trochu slnka…“

«Ул хәүеф-хәтәрҙең ҙурлығын аңламай. Ул бер ҡасан да аслыҡ һәм сарсау кисермәгән. Уға ҡояш нуры етәрлек…»

Ale on na mňa pozrel a odpovedal na moju myšlienku:

Мин быныһын әйтмәнем, уйланым ғына. Ә Бәләкәй шаһзат миңә ҡараны ла — өндәште:

— Aj ja som smädný… pohľadajme studňu…

— Минең дә эскем килә… киттек ҡоҙоҡ эҙләп киләйек…

Hodil som unavene rukou: je nezmyselné hľadať naslepo studňu v nekonečnej púšti. A predsa sme sa vydali na cestu.

Мин арыу менән ҡул ҡаҡтым: сикһеҙ сүллектә тоҫмалап ҡоҙоҡ эҙләүҙә ни файҙа? Тик шулай ҙа беҙ юлға төштөк.

Ako sme tak celé hodiny tíško kráčali, nastala noc a začali sa zažíhať hviezdy. Zazrel som ich ako vo sne, lebo som mal od smädu slabú horúčku. Slová Malého princa mi vírili v mysli.

Оҙаҡ сәғәттәр беҙ өндәшмәйенсә барҙыҡ; ахыр сиктә ҡараңғы төштө, һәм күктә йондоҙҙар ҡабына башланы. Сарсауҙан мине бер аҙ ҡалтырата ине, һәм мин уларҙы төшөмдә күргәндәй булдым. Миңә Бәләкәй шаһзаттың һүҙҙәре иҫкә килә ине, һәм мин һораным:

— Tak aj ty si smädný? — spýtal som sa ho.

— Тимәк һин дә сарсауҙың ни икәнен беләһең?