Ma non rispose alla mia domanda. Mi disse semplicemente:

Ama soruma karşılık vermedi.

«Un po’ d’acqua può far bene anche al cuore…»

“Su yüreğe de iyi gelebilir,” dedi yalnızca.

Non compresi la sua risposta, ma stetti zitto… sapevo bene che non bisognava interrogarlo.

Dediğini anlamamıştım ama sustum. Onu sorguya çekmemek gerektiğini öğrenmiştim.

Era stanco. Si sedette. Mi sedetti accanto a lui. E dopo un silenzio disse ancora:

Yorulmuştu. Oturdu. Ben de yanına çöktüm. Kısa bir sessizlikten sonra konuştu:

«Le stelle sono belle per un fiore che non si vede…»

“Yıldızlar, gözden ırak bir çiçek yüzünden güzeldirler.”

Risposi: «Già», e guardai, senza parlare, le pieghe della sabbia sotto la luna.

“Doğru,” dedim ve başka söz etmeden ay ışığı altında uzanan kum tepelerine baktım.

«Il deserto è bello», soggiunse.

“Çok güzel,” dedi Küçük Prens.

Ed era vero. Mi è sempre piaciuto il deserto. Ci si siede su una duna di sabbia. Non si vede nulla. Non si sente nulla. E tuttavia qualche cosa risplende in silenzio…

Haklıydı. Çölü hep sevmişimdir. Bir kum tepeciğine oturursunuz, bir şey görmez, bir şey duymazsınız, yine de sessizlikte bir nabız atar, bir pırıltı kımıldar…

«Ciò che abbellisce il deserto», disse il piccolo principe, «è che nasconde un pozzo in qualche luogo…»

“Bir yerde bir koyunun saklı oluşudur çöle güzellik veren,” dedi Küçük Prens.

Fui sorpreso di capire d’un tratto quella misteriosa irradiazione della sabbia. Quando ero piccolo abitavo in una casa antica, e la leggenda raccontava che c’era un tesoro nascosto. Naturalmente nessuno ha mai potuto scoprirlo, né forse l’ha mai cercato. Eppure incantava tutta la casa. La mia casa nascondeva un segreto nel fondo del suo cuore…

Kumdaki gizemli parıltıyı birdenbire kavramak beni şaşkına çevirmişti. Küçükken eski bir evde otururduk, efsaneye göre bir define saklıydı orada. Tabii kimse definenin nasıl bulunacağını bilmiyor, aramaya da kalkmıyordu. Ama evimiz bir masal havası kazanmıştı. Evim, yüreğinin derinliklerinde bir sır saklıyordu.

«Sì», dissi al piccolo principe, «che si tratti di una casa, delle stelle o del deserto, quello che fa la loro bellezza è invisibile».

“Doğru,” dedim Küçük Prens’e, “ev olsun, yıldızlar olsun, çöl olsun, hepsi de güzelliğini gizliliğe borçlu!”

«Sono contento», disse il piccolo principe, «che tu sia d’accordo con la mia volpe».

“Tilkimin görüşüne katılmana sevindim,” dedi.

Incominciava ad addormentarsi, io lo presi tra le braccia e mi rimisi in cammino. Ero commosso. Mi sembrava di portare un fragile tesoro. Mi sembrava pure che non ci fosse niente di più fragile sulla Terra.

Küçük Prens uykuya dalınca onu kollarıma alarak yola çıktım. Duygulanmış, coşmuştum. Kollarımda sırça bir hazine taşıyordum sanki. Sanki yeryüzünde ondan daha kolay örselenebilen bir nesne yoktu.

Guardavo, alla luce della luna, quella fronte pallida, quegli occhi chiusi, quelle ciocche di capelli che tremavano al vento, e mi dicevo: «Questo che io vedo non è che la scorza. Il più importante è invisibile…»

Ay ışığında o solgun alna, o yumulu gözlere, rüzgârda uçuşan o saçlara bakıyor, kendi kendime diyordum ki “Bu gördüğüm sadece kabuğu. İçinde gizlenen, gözle görülemez…”

E siccome le sue labbra semiaperte abbozzavano un mezzo sorriso mi dissi ancora: «Ecco ciò che mi commuove di più in questo piccolo principe addormentato: è la sua fedeltà a un fiore, è l’immagine di una rosa che risplende in lui come la fiamma di una lampada, anche quando dorme…» E lo pensavo ancora più fragile. Bisogna ben proteggere le lampade: un colpo di vento le può spegnere…

Dudakları gülümseyecekmiş gibi yarı aralanınca: “Şu kollarımda uyuyan küçük varlığın bana asıl coşku veren yanı,” diye düşündüm, “bir çiçeğe — uyurken bile benliğinde lamba alevi gibi yanan — bir gül görüntüsüne olan bağlılığıdır.” Şimdi daha da çabuk örselenebilirmiş gibi geliyordu bana. Alevleri korumak gerekir, yoksa küçük bir esintiyle sönüverirler.

E così, camminando, scoprii il pozzo al levar del sole.

Yürüye yürüye şafakta kuyuya vardım.

XXV

XXV

«Gli uomini», disse il piccolo principe, «si imbucano nei rapidi, ma non sanno più che cosa cercano. Allora si agitano, e girano intorno a se stessi…»

Küçük Prens:
“İnsanlar hızlı trenlere biniyorlar ama ne aradıklarını bildikleri yok. Koşuyor, heyecanlanıyor, dönüp duruyorlar,” dedi.

E soggiunse:

Sonra ekledi:

«Non vale la pena…»

“Bunca çabaya değse bari…”

Il pozzo che avevamo raggiunto non assomigliava ai pozzi sahariani. I pozzi sahariani sono dei semplici buchi scavati nella sabbia. Questo assomigliava a un pozzo di villaggio. Ma non c’era alcun villaggio intorno, e mi sembrava di sognare.

Güldü. İpi tutarak çıkrığı çevirmeye başladı. Vardığımız kuyu çöl kuyularına benzemiyordu. Çöl kuyuları kumda açılmış ufak deliklerdir. Buysa bir köy kuyusunu andırıyordu. Ne var ki görünürlerde köy filan yoktu, düş görüyorum herhalde.

«E strano», dissi al piccolo principe, «è tutto pronto: la carrucola, il secchio e la corda…»

“Çok tuhaf,” dedim Küçük Prens’e, “her şey hazır: Çıkrık, kova, ip…”

Rise, toccò la corda, mise in moto la carrucola. E la carrucola gemette come geme una vecchia banderuola dopo che il vento ha dormito a lungo.

Güldü. İpi tutarak çıkrığı çevirdi. Çıkrık, rüzgârın uğramayı unuttuğu bir fırıldak gibi inliyordu.

«Senti», disse il piccolo principe, «noi svegliamo questo pozzo e lui canta…»

“Duyuyor musun?” dedi Küçük Prens, “Kuyuyu uyandırdık, şarkı söylüyor…”

Non volevo che facesse uno sforzo.

Yorulmasını istemiyordum:

«Lasciami fare», gli dissi, «è troppo pesante per te».

“İpi bana bırak,” dedim, “sana ağır gelir.”

Lentamente issai il secchio fino all’orlo del pozzo. Lo misi bene in equilibrio. Nelle mie orecchie perdurava il canto della carrucola e nell’acqua che tremava ancora, vedevo tremare il sole.

Kovayı kuyunun ağzına kadar çektim, dayadım. Yorulmuştum ama mutluydum. Çıkrığın ezgisi kulaklarımdaydı; kıpırdayan suda güneşin kımıldadığını görüyordum.

«Ho sete di questa acqua», disse il piccolo principe, «dammi da bere…»

“Bu suya susamıştım,” dedi Küçük Prens, “ver de içeyim.”

E capii quello che aveva cercato!

Neyi aradığını anlamıştım.

Sollevai il secchio fino alle sue labbra. Bevette con gli occhi chiusi. Era dolce come una festa. Quest’acqua era ben altra cosa che un alimento. Era nata dalla marcia sotto le stelle, dal canto della carrucola, dallo sforzo delle mie braccia. Faceva bene al cuore, come un dono.

Kovayı dudaklarına kaldırdım. Gözlerini kapayıp içti. Bir şölen içkisiymiş gibi tatlı, bildiğimiz içkilerden başkaydı bu su. Tatlılığı yıldızların altındaki yürüyüşten, çıkrığın ezgisinden, kollarımdaki güçten geliyordu. Bir armağan gibi iç açıcıydı.

Quando ero piccolo, le luci dell’albero di Natale, la musica della Messa di mezzanotte, la dolcezza dei sorrisi, facevano risplendere i doni di Natale che ricevevo.

Küçükken Noel ağacının ışıkları, gece duasının ezgisi, gülümseyen yüzlerin sevecenliği işte böyle bir parıltı katardı aldığım armağana.

«Da te, gli uomini», disse il piccolo principe, «coltivano cinquemila rose nello stesso giardino… e non trovano quello che cercano…»

“Sizin Dünya’da insanlar,” dedi Küçük Prens, “bir bahçede beş bin gül yetiştiriyorlar; yine de aradıklarını bulamıyorlar.”

«Non lo trovano», risposi.

“Bulamıyorlar,” dedim.

«E tuttavia quello che cercano potrebbe essere trovato in una sola rosa o in un po’ d’acqua…»

“Oysa aradıkları tek bir gülde, bir damla suda bulunabilir.”

«Certo», risposi.

“Doğru,” dedim.

E il piccolo principe soggiunse:

Küçük Prens ekledi:

«Ma gli occhi sono ciechi. Bisogna cercare col cuore».

“Ama gözler kördür. İnsan ancak yüreğiyle baktığı zaman gerçeği görebilir…”

Avevo bevuto. Respiravo bene. La sabbia, al levar del sole, era color del miele. Ero felice anche di questo color di miele. Perché mi sentivo invece angustiato?

Suyu içmiştim. Soluklarım düzene girmişti. Şafakta kum, bal rengindedir. Bal rengi de mutluluğuma ekleniyordu. Peki, neydi beni hüzünlendiren?

«Devi mantenere la tua promessa», mi disse dolcemente il piccolo principe, che di nuovo si era seduto vicino a me.

Küçük Prens yumuşak bir sesle: “Sözünü tutmalısın,” dedi yanıma oturarak.

«Quale promessa?»

“Hangi sözümü?”

«Sai… una museruola per la mia pecora… sono responsabile di quel fiore!»

“Şey… Koyunum için bir tasma… Çiçekten ben sorumluyum.”

Tirai fuori dalla tasca i miei schizzi. Il piccolo principe li vide e disse ridendo:

Cebimden resimlerin taslaklarını çıkardım. Küçük Prens onları inceledi ve güldü:

«I tuoi baobab assomigliano un po’ a dei cavoli…»

“Senin baobablar da lahanaya benzemiş.”

«Oh!» Io, che ero così fiero dei baobab!

“Aaa!” Oysa ben övünüyordum baobablarımla.

«La tua volpe… le sue orecchie… assomigliano un po’ a delle corna… e sono troppo lunghe!»

“Tilkiye gelince kulaklarına bak, sanki birer boynuz; ne uzun yapmışsın.”

E rise ancora.

Yine güldü.

«Sei ingiusto, ometto, non sapevo disegnare altro che boa dal di dentro e dal di fuori».

“Böyle dememeliydin küçük dostum,” dedim, “ben yalnız boa yılanlarının içten ve dıştan görünüşlerini çizebilirim.”

«Oh, andrà bene», disse, «i bambini capiscono».

“Üzme canını,” dedi. “Çocuklar anlar.”

Disegnai dunque una museruola. E avevo il cuore stretto consegnandogliela:

Ben de koyuna bir tasma çizdim. Ona uzatırken içim titriyordu.

«Hai dei progetti che ignoro…»

“Bilmediğim tasaların var galiba,” dedim.

Ma non mi rispose. Mi disse:

Soruma karşılık vermedi,

«Sai, la mia caduta sulla Terra… sarà domani l’anniversario…»

dedi ki: “Biliyor musun, yarın dünyaya inişimin yıldönümü.”

Poi, dopo un silenzio, disse ancora:

Biraz sustuktan sonra:

«Ero caduto qui vicino…»

“Tam da buralara inmiştim,” dedi.

Ed arrossi.

Kızarmıştı.

Di nuovo, senza capire il perché, provai uno strano dispiacere.

Nedenini anlamadan içimde tuhaf bir eziklik duydum yine, sormaktan kendimi alamadım.

Tuttavia una domanda mi venne alle labbra: «Allora, non è per caso, che il mattino in cui ti ho conosciuto, tu passeggiavi tutto solo a mille miglia da qualsiasi regione abitata! Ritornavi verso il punto della tua caduta?»

“Demek bir hafta önce ilk karşılaştığımızda en yakın yerleşim merkezinden bin mil uzakta tek başına dolaşıp durman bir rastlantı değildi. İndiğin yere dönüyordun.”

Il piccolo principe arrossi ancora.

Küçük Prens yine kızardı.

E aggiunsi, esitando:

Biraz duralayarak sordum:

«Per l’anniversario, forse?»

“Belki de yıldönümü içindi?”

Il piccolo principe arrossi di nuovo. Non rispondeva mai alle domande, ma quando si arrossisce vuol dire «sì», non è vero?

Küçük Prens yine kızardı. Kendisine sorulanlara hiç karşılık vermezdi. Ama insanın yüzünün kızarması “evet” anlamına gelir, değil mi?

«Ah!» gli dissi, «ho paura…»

“İçimde bir korku var,” dedim.

Ma mi rispose:

Sözümü kesti:

«Ora devi lavorare. Devi riandare dal tuo motore. Ti aspetto qui. Ritorna domani sera…»

“Şimdi sen çalışmalısın. Uçağının başına dönmelisin. Seni burada bekleyeceğim. Yarın akşam gel.”

Ma non ero rassicurato. Mi ricordavo della volpe. Si arrischia di piangere un poco se ci si è lasciati addomesticare…

Ama içime kuşku düşmüştü bir kere. Tilkiyi anımsadım. Birinin sizi evcilleştirmesine izin verirseniz gözyaşlarını da hesaba katmalısınız.

XXVI

XXVI

C’era a fianco del pozzo un vecchio muro di pietra in rovina. Quando ritornai dal mio lavoro, l’indomani sera, vidi da lontano il mio piccolo principe che era seduto là sopra, le gambe penzoloni. Lo udii che parlava.

Kuyunun yanında eski bir taş duvarın yıkıntısı vardı. Ertesi akşam işten döndüğümde uzaktan Küçük Prens’i bu duvarın üstüne oturmuş, bacaklarını sallar gördüm. Şöyle diyordu:

«Non te ne ricordi più?» diceva, «non è proprio qui!»

“Demek aklında kalmamış. Tam burası değildi.”

Un’altra voce senza dubbio gli rispondeva, perché egli replicò:

Başka biri bir şey demiş olmalıydı ki karşılık verdi:

«Sì! sì! è proprio questo il giorno, ma non è qui il luogo…»

“Evet, evet bugün. Ama burada değil.”

Continuai il mio cammino verso il muro. Non vedevo, né udivo ancora l’altra persona. Tuttavia il piccolo principe replicò di nuovo:

Duvara doğru yürüdüm. O kimseyi ne görüyor ne de duyuyordum. Küçük Prens yine karşılık verdi:

«… Sicuro. Verrai dove incominciano le mie tracce nella sabbia. Non hai che da attendermi là. Ci sarò questa notte».

“Tamam. Kumda ayak izlerimin başladığı yeri göreceksin. Orada durup beni bekleyeceksin. Bu gece geleceğim.”

Ero a venti metri dal muro e non vedevo ancora nulla.

Duvara yirmi metre kalmıştı, hâlâ kimseyi göremiyordum.

Il piccolo principe disse ancora, dopo un silenzio:

Bir sessizlikten sonra Küçük Prens yine konuştu:

«Hai del buon veleno? Sei sicuro di non farmi soffrire troppo tempo?»

“Vereceğin zehir çok mu iyi? Uzun süre acı çekmeyeceğim, değil mi?”

Mi arrestai, il cuore stretto, ma ancora non capivo.

Yüreğim ağzımda öylece kalakaldım, hâlâ anlamıyordum.

«Ora vattene,» disse, «voglio ridiscendere!»

“Hadi şimdi git, aşağı inmek istiyorum.”

Allora anch’io abbassai gli occhi ai piedi del muro e feci un salto! C’era là, drizzato verso il piccolo principe, uno di quei serpenti gialli che ti uccidono in trenta secondi.

Gözlerim duvarın dibine kayınca havaya sıçradım. İnsanı otuz saniyede öldüren sarı yılanlardan biri Küçük Prens’in karşısında duruyordu.

Pur frugando in tasca per prendere il revolver, mi misi a correre, ma al rumore che feci, il serpente si lasciò scivolare dolcemente nella sabbia, come un getto d’acqua che muore, e senza troppo affrettarsi si infilò tra le pietre con un leggero rumore metallico.

Tabancamı çekmek için elimi cebime atarken bir yandan da koşmaya başladım. Ancak çıkardığım gürültüyü duyan yılan kapatılan bir fıskiye gibi kumlarda yavaşça aktı, madeni bir ses çıkararak taşların arasına kaydı usulca.

Arrivai davanti al muro giusto in tempo per ricevere fra le braccia il mio ometto, pallido come la neve.

Küçük dostumu kollarıma almak için tam vaktinde yetişmiştim. Yüzü bembeyaz olmuştu.

«Che cos’è questa storia! Adesso parli coi serpenti!»

“Bu da ne demek?” diye sordum. “Yılanlarla mı konuşmaya başladın?”

Avevo disfatto la sua sciarpa d’oro. Gli avevo bagnato le tempie e l’avevo fatto bere. Ed ora non osavo più domandargli niente. Mi guardò gravemente e mi strinse le braccia al collo. Sentivo battere il suo cuore come quello di un uccellino che muore, quando l’hanno colpito col fucile. Mi disse:

Hep boynuna bağladığı sarı atkıyı gevşettim, şakaklarını ıslattım, su içirdim. Ama soru soracak cesaretim yoktu. Dolu dolu yüzüme baktı ve kollarını boynuma doladı. Yüreği, vurulmuş bir kuşun yüreği gibi çarpıyordu. Dedi ki:

«Sono contento che tu abbia trovato quello che mancava al tuo motore. Puoi ritornare a casa tua…»

“Uçaktaki aksaklığı bulmana çok sevindim. Artık ülkene dönebilirsin.”

«Come lo sai?»

“Sen nereden biliyorsun?”

Stavo appunto per annunciargli che, insperatamente, ero riuscito nel mio lavoro!

Ona onarım işinin umulmadık bir anda başarıyla sonuçlandığını haber vermeye gelmiştim.

Non rispose alla mia domanda, ma soggiunse:

Soruya karşılık vermeden:

«Anch’io, oggi, ritorno a casa…»

“Ben de gezegenime dönüyorum bugün,” dedi.

Poi, melanconicamente:

Sonra üzgün bir sesle ekledi:

«È molto più lontano… è molto più difficile…»

“Benimki çok daha uzakta… Çok daha güç…”

Sentivo che stava succedendo qualche cosa di straordinario. Lo stringevo fra le braccia come un bimbetto, eppure mi sembrava che scivolasse verticalmente in un abisso, senza che io potessi fare nulla per trattenerlo…

Olağanüstü bir şeylerin döndüğünü sezinliyordum. Onu kollarımda küçük bir çocuk gibi sıkıyordum ama bir uçuruma son hızla atılmasına engel olamayacakmışım gibi geliyordu bana.

Aveva lo sguardo serio, perduto lontano:

Derin düşüncelere dalmıştı galiba.

«Ho la tua pecora. E ho la cassetta per la pecora. E ho la museruola…»

“Senin koyunu aldım, sandığı da, tasmayı da.”

E sorrise con malinconia.

Hüzünle gülümsedi.

Attesi a lungo. Sentivo che a poco a poco si riscaldava:

Uzun süre bekledim; yavaş yavaş kendine geliyordu…

«Ometto caro, hai avuto paura…»

“Küçük dostum,” dedim, “korkuyor musun?”

Aveva avuto sicuramente paura! Ma rise con dolcezza:

Korkuyordu kuşkusuz, hafifçe gülümsedi.

«Avrò ben più paura questa sera…»

“Bu akşam daha çok korkacağım.”

Mi sentii gelare di nuovo per il sentimento dell’irreparabile. E capii che non potevo sopportare l’idea di non sentire più quel riso. Era per me come una fontana nel deserto.

Yeniden o çaresizlik duygusuyla buz gibi oldum. Anladım ki bu gülüşü bir daha görmezsem yapamam. Benim için çölde bir kaynaktı gülüşü.