Küçük Prens / პატარა უფლისწული — w językach tureckim i gruzińskim. Strona 5

Turecko-gruzińska dwujęzyczna książka

Antoine de Saint-Exupéry

Küçük Prens

ანტუან დე სენტ-ეგზიუპერი

პატარა უფლისწული

“Öyleyse benim. Çünkü bunu ilk akıl eden ben oldum.”

— მაშასადამე ისინი მე მეკითვნიან, რადგან პირველად მე მოვიფიქრე მათი მფლობელობა.

“Senin demekle senin oluyor mu?”

— და ეს საკმარისია?

“Tabii. Sahipsiz bir elmas bulursan senin olur. Sahipsiz bir ada da. Bir düşünce ilk senin aklına gelse beratını alırsın, senin olur. Benimki de öyle: Benden önce kimse yıldızlara sahip olmayı akıl edemediğine göre, yıldızlar benimdir.”

— რა თქმა უნდა, თუ შენ ალმასს იპოვი, რომელიც არავის არ ეკუთვნის, იგი შენია. თუ შენ აღმოაჩენ კუნძულს, რომელიც არავის არ ეკუთვნის, იგი შენია. თუ შენ სხვაზე ადრე მოიფიქრე რაიმე, შენ შეგიძლია პატენტი მოითხოვო, იგი შენი კუთვნილებაა. მე ვარსკვლავების მფლობელი ვარ, რადგან ჩემამდე არავის უფიქრია, დაპატრონებოდა მათ.

“Doğru ama ne yapıyorsun onları?”

— ეს მართალია, — თქვა პატარა უფლისწულმა. — მერე რად გინდა ისინი?

“Düzene sokuyorum. Sayıyorum, yine sayıyorum. Güç bir iş. Ama önemli işlerle ilgilenen bir adamım ben.”

— ისინი ჩემს განკარგულებაში არიან, — მიუგო საქმოსანმა. — მე მათ ვითვლი და შემდეგ ისევ თავიდან ვითვლი. ეს ძალიან ძნელი საქმეა, მაგრამ მე საქმის კაცი ვარ!

Küçük Prens daha öğreneceğini öğrenmiş değildi.

პატარა უფლისწული მაინც ვერ დააკმაყოფილა პასუხმა.

“İpek bir atkım olsaydı,” dedi, “boynuma dolar nereye gitsem yanımda götürebilirdim. Bir çiçeğim olsaydı koparır yakama takabilirdim. Ama sen gökteki yıldızları koparamazsın ki.”

— მე თუ აბრეშუმის ყელსახვევი მაქვს, შემიძლია ყელზე შემოვიხვიო და თან ვატარო, — თქვა მან. — მე თუ ყვავილი მაქვს, შემიძლია მოვწტვიტო და ისიც თან ვატარო. მაგრამ შენ ხომ არ შეგიძლია მოწყვიტო ვარსკვლავი!

“Koparamam ama bankaya yatırabilirim.”

— არა, მაგრამ მე შემიძლია ბანკში შევინახო იგი.

“O da ne demek?”

— რას ნიშნავს ეს?

“Şu demek: Yıldızlarımın sayısını bir kâğıt parçasına yazarım. Sonra kâğıdı bir çekmeceye koyar, çekmeceyi kilitlerim.”

— ეს იმას ნიშნავს, რომ პატარა ქაღალდზე ვწერ ჩემი ვარსკვლავების რიცხვს, შემდეგ ამ ქაღალდს უჯრაში ვდებ და გასაღებით ვკეტავ.

“Hepsi bu mu?”

— მეტი არაფერი?

“Bu.”

— ეს სავსებით საკმარისია.

Küçük Prens, “Eğlenceli iş,” diye düşündü. “Pek şairane ama önemli denemez buna.”

„კარგი გასართობია! — გაიფიქრა პატარა უფლისწულმა, — და საკმაოდ პოეტურიც, მაგრამ არც თუ ისე სერიოზული“.

Önemli şeyler konusunda Küçük Prens’in görüşleri büyüklerinkinden apayrıydı.

სერიოზულობაზე მას თავისი საკუთარი შეხედულება ჰქონდა, რომელიც ძალიან განსხვავდებოდა დიდების შეხედულებისაგან.

“Sözgelimi benim her gün suladığım bir çiçeğim var. Her hafta süpürdüğüm üç tane de yanardağım var. Sönmüş olanı bile süpürüyorum; ne olur ne olmaz. Bu yaptıklarımla yanardağlarıma ve çiçeğime yararlı oluyorum. Sense yıldızlar için yararlı değilsin…”

— ჩემს პლანეტაზე, — თქვა მან, — არის ერთი ყვავილი, რომელსაც ყოველ დილას ვრწყავ, და სამი ვულკანი, რომლებსაც კვირაში ერთხელ ვასფთავებ. მათ შორის ჩამქრალ ვულკანსაც. ვინ იცის, რა მოხდება. ჩემი მფლობელობა სასარგებლოა ვულკანებისთვისაც და ყვავილისთვისაც. მაგრამ შენ არაფერს არ რგებ ვარსკვლავებს…

İşadamı ağzını açtı ama söyleyecek laf bulamadı. Küçük Prens yola düzüldü.

საქმოსანმე პირი გააღო, მაგრამ ვერაფრის თქმა ვერ მოახერდა და პატარა უფლისწული გაეცალა მას.

“Büyükler tepeden tırnağa olağanüstü kişiler canım,” diye düşündü yol boyunca.

„დიდები ნამდვილად საოცარი ხალხია“, — გაიფიქრა მან და განაგრძო გზა.

XIV

თავი XIV

Beşinci gezegen çok ilginçti. Şimdiye dek gördüklerinin en ufağıydı. Üstünde ancak bir sokak feneriyle bekçisine yer vardı.

მეხუთე პლანეტა ძალიან საინტერესო პლანეტა იყო, მაგრამ იგი ყველაზე პატარა აღმოჩნდა. პლანეტაზე ისე ცოტა ადგილი იყო, რომ მხოლოდ ერთი ფარანი და მეფარნე ეტეოდა.

Küçük Prens, gökyüzünün bir noktasında, üstünde ne insan ne de ev bulunan küçücük bir gezegende şu sokak feneriyle bekçisinin ne işe yarayabileceğini kestirememişti. Yine de kendi kendine:

პატარა უფლისწული ვერ მიმხვდარიყო, რა საჭირო იყო ფარანი და მეფარნე სადღაც ცაში მიკარგულ პატარა უკაცრიელ პლანეტაზე, სადაც სახლიც კი არ იდგა.

“Bu adam gülünç belki ama kraldan da, kendini beğenmişten de, işadamından da, sarhoştan da daha az gülünç; hiç değilse işinin bir anlamı var. Fenerini yakınca bir yıldız doğdurmuş, bir çiçek açtırmış gibi oluyor. Söndürünce o yıldız, o çiçek uykuya dalıveriyor. Ne güzel bir uğraş; güzel olduğu için gerçekten yararlı.”

„იქნებ ამ კაცის ცხოვრება უაზროა, მაგრამ არც ისე უაზრო, როგორც მეფის, პატივმოყვარისა და საქმოსანისა, — გაიფიქრა მან. — მის სამუშაოს რაღაც აზრი მაინც აქვს. როცა იგი ფარანს აანთებს, თითქოს ერთი ახალი ვარსკვლავი ან ყვავილი ჩნდება ქვეყნად. ხოლო როდესაც ფარანს აქრობს, თითქოს აძინებს ვარსკვლავს ან ყვავილს. მშვენიერი საქმეა და ნამდვილად სასარგებლოც, რადგან ლამაზია“.

Gezegene ayak basar basmaz bekçiyi saygıyla selamladı.

და მიუახლოვდა თუ არა პლანეტას, პატივისცემით მიესალმა მეფარნეს.

“Günaydın. Fenerini niçin söndürdün?”

— გამარჯობა! რატომ ჩააქრე ფარანი?

“Yönetmelik böyle. Günaydın.”

— ასეა დაწესებული, — მოუგო მეფარნემ, — დილა მშვიდობისა.

“Nasıl?”

— რა არის დაწესებული?

“Yönetmeliğe göre fenerimi söndürüyorum. İyi akşamlar.”

— ის, რომ ფარანი ჩავაქრო. საღამო მშვიდობისა.

Feneri yeniden yaktı.

და მან ხელხლა აანთო ფარანი.

“Peki, neden yine yaktın?”

— ხელმეორედ რატომ აანთე?

“Yönetmelik böyle.”

— ასეა დაწესებული, — გაიმეორა მეფარნემ.

“Anlayamıyorum.”

— ვერაფერი გავიგე, — თქვა პატარა უფლისწულმა.

“Anlayacak bir şey yok ki,” dedi bekçi, “yönetmelik yönetmeliktir. Günaydın.”

— აქ გაუგებარი არაფერია, — უპასუხა მეფარნემ, — წესი წესია. დილა მშვიდობისა.

Fenerini söndürdü.

და ისევ ჩააქრო ფარანი.

Kırmızı kareli bir mendille alnını sildi, sonra:

შემდეგ წითელუჯრედებიანი ხესახოცით შუბლიდან ოფლი მოიწმინდა და თქვა:

“Lanet bir iş bu benimki,” dedi. “Eskiden akıl ererdi. Sabah söndürür, akşam yakardım. Günün geri kalan saatlerinde dinlenir, gecenin geri kalan saatlerinde uyurdum.”

— ძნელი ხელობა მაქვს. ოდესღაც ამ სამუშაოს აზრი ჰქონდა. დილით ჩავაქრობდი ხოლმე ფარანს, საღამოს კი ისევ ავანთებდი. დანარჩენ დროს ვისვენებდი, ღამით კი მეძინა…

“O zamandan bu yana yönetmelik değişti mi?”

— მას შემდეგ წესი შეიცვალა?

“Yönetmelik değişmedi. İşin kötüsü de bu ya. Gezegen her yıl daha hızlı dönmeye başladı, yönetmelik ise yerinde saydı.”

— არა, წესი არ შეცვლილა და უბედურებაც ეს არის! საქმე ისაა, რომ რად დრო გადის, პლანეტა უფრო და უფრო სწრაფად ტრიალებს, წესი კი უცვლელი რჩება!

“Sonra?”

— მერე? — შეეკითხა პატარა უფლისწული.

“Şimdi gezegen dakikada bir dönüş yapıyor; dinlenmeye bir saniye vaktim kalmıyor. Dakikada bir kez yakıp söndürüyorum.”

— მერე და პლანეტის სრულ შემობრუნებას ახლა მხოლოდ ერთი წუთი სჭირდება და ერთი წუთითაც ვეღარ ვისვენებ. ყოველ წუთს ვანთებ და ვაქრობ ფარანს.

“Amma da iş ha! Bu gezegende günler bir dakika sürüyor demek!”

— საოცარია! მაშ შენთან დღე მხოლოდ ერთი წუთი გრძელდება!

“O kadarla kalsa iyi! Biz şurada konuşurken bir ay geçti.”

— საოცარი არაფერია, — მიუგო მეფარნემ, ჩვენ უკვე მთელი თვეა ვსაუბრობთ.

“Bir ay mı?”

— მთელი თვე?

“Evet. Otuz dakika otuz gün eder. İyi akşamlar.”

— დიახ. ოცდაათი წუთი. ოცდაათი დღე. საღამო მშვიდობისა.

Feneri yeniden yaktı.

და კვლავ აანთო ფარანი.

Küçük Prens baktı baktı ve yönetmeliğe bunca bağlı kalan bu bekçiye karşı içinde bir sevgi duydu.

პატარა უფლისწული შეჰყურებდა მეფარნეს და უფრო და უფრო მოსწონდა ეს კაცი, რომელიც ასე ერთგულად ასრულებდა თავის მოვალეობას.

Bir zamanlar iskemlesini bir kımıldatışta günbatımları gördüğünü anımsadı; dostuna yardım etmek istedi.

უცებ მოაგონდა, როგორ გადადგამდა ხოლმე თავის პლანეტაზე სკამს, რომ უფრო დიდხანს ეცქირა მზის ჩასვლისთვის, და მეგობრის დამხარება განიზრახა.

“Bak,” dedi, “sana istediğin zaman dinlenebilmenin yolunu göstereceğim.”

— მე ერთ ხერხს გასწავლი და, როცა მოისურვებ, შეგიძლია დაისვენო… — უთხრა მას პატარა უფლისწულმა.

“Ben hep dinlenmek isterim,” dedi bekçi.

— მე ეგ მუდამ მსურს, — თქვა მეფარნემ.

Bir insan hem işine bağlı hem tembel olabiliyor anlaşılan.

რადგან შეიძლება კაცი საქმის ერთგულიც იყოს და თან ზარმაციც.

Küçük Prens açıklamaya koyuldu: “Senin gezegenin öyle küçük ki üç adımda çevresini dolanırsın. Hep güneş alan yerde kalabilmek için çok yavaş yürümen yeter. Dinlenmek istediğin zaman yürürsün, gündüzler dilediğin kadar uzar.”

პატარა უფლისწულმა განაგრძო:
— შენი პლანეტა იმდენად პატარაა, რომ შეგიძლია სამი ნაბიჯით შემოუარო. ოღონდ ისე უნდა იარო, რომ მზე მუდამ დაგყურებდეს. დასვენება რომ მოგინდება, იარე… და დღეც იმდენ ხანს გაგრძელდება, რამდენსაც მოისურვებ.

“Bu bir çözüm yolu olamaz. Çünkü hayatta asıl sevdiğim şey uyumaktır.”

— ეგ მე ბევრს ვერაფერს მიშველის, — თქვა მეფარნემ — მე ხომ ძილი ყველაფერს მირჩევნია.

“Ne yapalım şansın yok,” dedi Küçük Prens.

— მაშ ცუდად ყოფილა შენი საქმე, — თანაგრძნობით უთხრა მას პატარა უფლისწულმა.

“Ne yapalım şansım yok. Günaydın.”

— დიახ, ცუდადაა, — დაუდასტურა მეფარნემ. — დილა მშვიდობისა.

Feneri söndürdü.

და ჩააქრო თავისი ფარანი.

Yol boyunca Küçük Prens, “Şu zavallıyı kral da, kendini beğenmiş de, sarhoş da, işadamı da görseler küçümserlerdi. Oysa içlerinde bana gülünç gelmeyen, yalnız o. Belki kendi dışında bir şeyle uğraştığından.”

„ამ კაცს, — ფირქობდა გზაში პატარა უფლისწული, — ალბათ მეფეც აბუჩად აიგდებდა, პატივმოყვარეც, ლოთიც და საქმოსანიც. ჩემი აზრით კი, მათ შორის მხოლოდ ეგ არ არის სასაცილო, ალბათ მარტო თავის თავზე რომ არ ზრუნავს, ამიტომ“.

İçini çekerek kendi kendine dedi ki:

პატარა უფლისწულმა ღრმად ამოიოხრა:

“İçlerinde arkadaş olabileceğim tek insan oydu. Ama gezegeni o kadar küçüktü ki iki kişi almazdı…”

„აი, ერთადერთი კაცი, რომელსაც მე დავუმეგობრდებოდი, — გაიფიქრა მან. — მაგრამ მისი პლანეტა მართლაც ძალიან პატარაა ორი კაცისათვის…“

Küçük Prens’in kendine açıklamaktan kaçındığı bir şey daha vardı. Bu gezegenden ayrılırken yirmi dört saatte bin dört yüz kırk günbatımı kaçırdığına yanıyordu asıl!

პატარა უფლისწულს თავისი თავისთვისაც ვერ გაემხილა, რომ ამ პლანეტასთან გამოთხოვებამ იმიტომაც დასწყვიტა გული, რომ დღე-ღამეში აქ ათას ოთხას ორმოცჯერ შეეძლო ენახა მზის ჩასვლა.

XV

თავი XV

Altıncı gezegen bir öncekinden on kat genişti. Kocaman kitaplar yazan yaşlı bir adam vardı orada.

მეექვსე პლანეტა წინანდელთან შედარებით ათჯერ უფრო დიდი იყო, ამ პლანეტაზე ერთი მოხუცი კაცი ცხოვრობდა, რომელიც ვეება წიგნებს წერდა.

Küçük Prens’in geldiğini görünce haykırdı: “Bir kâşif geliyor!”

— აი მოგზაურიც! — წამოიძახა მან, როგორც კი პატარა უფლისწულს მოჰკრა თვალი.

Küçük Prens masanın üstüne oturduğunda sık sık soluyordu. Kaç gündür yollardaydı.

პატარა უფლისწული მაგიდაზე ჩამოჯდა, რომ სული მოეთქვა. მან ხომ ამდენი იმოგზაურა!

“Yolculuk nereden?” diye sordu yaşlı adam.

— სადაური ხარ? — ჰკითხა მოხუცმა.

Küçük Prens de sordu: “Bu koca kitap ne? Burada ne yapıyorsunuz?”

— რა წერია ამ დიდ წიგნებში? — კითხვითვე უპასუხა პატარა უფლისწულმა. — რას აკეთებთ?

“Coğrafyacıyım ben.”

— მე გეოგრაფი ვარ, — მიუგო მოხუცმა.

“Coğrafyacı ne demek?

— რა არის გეოგრაფი?

“Coğrafyacı, denizlerin, ırmakların, kentlerin, dağların ve çöllerin yerlerini bilen bilgine denir.”

— გეოგრაფი სწავლულია, რომელმაც იცის, სად მდებარეობს ესა თუ ის ზღვა, მდინარე, ქალაქი, მთა და უდაბნო.

“Ne ilginç! Sonunda gerçek bir meslek adamına rastlayabildik!”

— ძალიან საინტერესოა! — თქვა პატარა უფლისწულმა. — როგორც იქნა, დავინახე ადამიანი, რომელსაც ნამდვილი საქმე აქვს.

Coğrafyacının gezegenine bir göz attı. Böylesine görkemli, göz alıcı bir gezegen görmemişti.

და მან თავლი მოავლო გეოგრაფის პლანეტას. ასეთი დიდებული პლანეტა ჯერ არ ენახა.

“Gezegeniniz çok çok güzel. Okyanusları var mı?”

— რა ლამაზია! ოკეანეები თუ არის თქვენს პლანეტაზე?

“Bir şey diyemem.”

— ვერ გეტყვი, — თქვა გეოგრაფმა.

“Ya!” Küçük Prens beklediğini bulamamıştı. “Peki, dağları?”

— ა! — პატარა უფლისწული არ მოელოდა ასეთ პასუხს! — არც მთები?

“Bir şey diyemem.”

— ვერც მაგაზე გიპასუხებ.

“Kentleri, ırmakları, çölleri?”

— ქალაქები, მდინარეები ან უდაბნოები?

“Ona da bir şey diyemem.”

— ვერც მაგაზე გეტყვი რამეს. რაც არ ვიცი, არ ვიცი, — მიუგო გეოგრაფმა.

“Hani siz coğrafyacıydınız?”

— მაგრამ თქვენ ხომ გეოგრაფი ხართ?

“Tamam,” dedi coğrafyacı, “ama kâşifim dememiştim. Gezegenimde tek kâşif yok. Kentleri, ırmakları, dağları, denizleri, okyanusları ve çölleri bulup çıkarmak coğrafyacının görevi değildir ki.

— დიახ. — მიუგო გეოგრაფმა — გეოგრაფი, და არა მოგზაური. მე ერთი მოგზაურიც არ მყავს ჩემს პლანეტაზე. გეოგრაფის საქმე არ არის ქალაქების, მდინარეების, მთების, ზღვების, ოკეანეებისა და უდაბნოების დათვალიერება.

Coğrafyacının gezinecek vakti yoktur. Masasının başından ayrılmaz. Kâşifler ayağına gelirler. Onlara sorular yöneltir, yolculuk anılarını not eder. Bunlardan birinin anılarını ilginç görürse o kâşifin dürüstlüğü konusunda soruşturma yapar.”

გეოგრაფი ვერ იხეტიალებს. იგი თავის საწერ მაგიდასთან უნდა იჯდეს. სამაგიეროდ, იგი მოგზაურებს იღებს, შეკითხვებს აძლევს მათ და იწერს თითოეულის ნაამბობს, თუ რომელიმე მათგანის ნაამბობი დააინტერესებს, ამოწმებს, — წესიერი კაცია თუ არა მოგზაური.

“Neden?”

— რატომ?

“Çünkü yalancı bir kâşif, coğrafya kitaplarının başına neler neler getirir. Çok içki içen kâşifler için de aynı durum söz konusudur.”

— იმიტომ, რომ თუ მოგზაურმა ტყუილი თქვა, გეოგრაფიის წიგნში ყველაფერი აირევა. ასევე უნდა შემოწმდეს იმ მოგზაურის ნაამბობიც, რომელიც ღვინოს ეტანება.

“O neden?”

— რატომ? — იკითხა პატარა უფლისწულმა.

“Çünkü sarhoşlar teki çift görür. Diyelim bir yerde tek dağ var, coğrafyacı iki dağ var diye not edecektir.”

— იმიტომ, რომ მთვრალ კაცს ყველაფერი ორად ეჩვენება. და გეოგრაფი, რომელიც მას დაუჯერებს, ერთი მთის მაგიერ ორს ჩაწერს.

“Bir tanıdığım var,” dedi Küçük Prens. “Olsaydı, çok kötü bir kâşif olurdu.”

— მე ერთ კაცს ვიცნობ, — თქვა პატარა უფლისწულმა, — იგი ალბათ ძალიან ცუდი მოგზაური იქნებოდა.

“Mümkün. Ne diyordum? Kâşifin dürüstlüğü ortaya çıkınca bu kez keşfi için bir soruşturma yapılır.”

— შეიძლება. ამრიგად, თუ მოგზაური წესიერი კაცი ჩანს, მის აღმოჩენას ამოწმებენ.

“Oraya mı gidiliyor?”

— მიდიან და ნახულობენ?

“Yok canım, daha kolayı var. Kâşiften kanıt göstermesi istenir. Sözgelimi büyük bir dağ keşfedilmişse oradan büyük kayalar söküp getirmesi gerekir.”

— არა, ეს ძალიან გაართულებდა საქმეს. უბრალოდ, მოგზაურს დამამტკიცებელ საბუთებს თხოვენ. მაგალითად, თუ მან დიდი მთა აღმოაჩინა, ამის დასამტკიცებლად იმ მთიდან ქვები უნდა მოიტანოს.

Coğrafyacı birden coştu:

გეოგრაფი უცებ გამოცოცხლდა.

“Sen çok uzaklardan geliyorsun! Kâşifsin! Artık gezegenini anlatırsın bana.”

— შენც ხომ შორეული ქვეყნიდან ჩამოხვედი! მაშასადამე, შენც მოგზაური ხარ! ამიწერე შენი პლანეტა!

Ve kayıt defterini açarak kalemini yonttu. Kâşiflerin anlattıkları önce kurşunkalemle geçirilir deftere. Mürekkeple işlemeden önce kâşifin kanıtlarını sunması beklenir.

გეოგრაფმა თავისი დავთარი გადაშალა და ფანქრის წვერი წაუმახა. მოგზაურის ნაამბობს ჯერ ფანქრით იწერენ ხოლმე, მერე კი როცა მოგზაური სათანადო დამამტკიცებელ საბუთებს წარმოადგენს, მელნით გადაიწერენ.

“Eee?” dedi coğrafyacı, umutla.

— აბა, გისმენ, — თქვა გეოგრაფმა.

“Bizim orası o kadar ilginç değil. Küçücük bir yer. Üç yanardağım var. Bunlardan ikisi püskürür halde, biri de sönmüş. Ama belli olmaz tabii.”

— ჩემი პლანეტა არც ისე საინტერესოა, — თქვა პატარა უფლისწულმა. — იგი სულ პატარაა. იქ სამი ვულკანია, ორი მოქმედი, ერთი კი ჩამქრალი. თუმცა ვინ იცის…

“Hiç belli olmaz.”

— დიახ, ვინ იცის, რა მოხდება, — კვერი დაუკრა გეოგრაფმა.

“Bir de çiçeğim var.

— ერთი ყვავილიცა მაქვს.

“Çiçekleri kaydetmiyoruz.”

— ჩვენ ყვავილებს არ აღვნიშნავთ, — თქვა გეოგრაფმა.

“Neden? Gezegenimdeki en güzel şey o çiçek!”

— რატომ? იგი ყველაზე ლამაზია ჩემს პლანეტაზე.

“Kaydetmiyoruz. Çünkü çiçekler bugün var yarın yok. Yani geçici.”

— იმიტომ, რომ ყვავილი ეფემერულია.

“Geçici ne demek?”

— რა არის „ეფემერული“?

“Coğrafya kitapları önemli konuları ele alan en değerli kitaplardır. İçlerindeki bilgiler hiç eskimez. Bir dağın yer değiştirmesi çok az rastlanan bir olaydır. Bir okyanusun susuz kalması da öyle. Biz bu deftere ölümsüz şeyleri geçiriyoruz.”

— გეოგრაფის წიგნები ყველაზე ძვირფასი წიგნებია და არასოდეს ძველდება. მთა ძალიან იშვიათად იცვლის ადგილს და ოკეანეც ძალიან იშვიათად შრება. ჩვენ მხოლოდ მარადიულ საგნებზე ვწერთ.

“Ama günün birinde sönmüş yanardağlar yeniden püskürebilir. Tam anlayamadım, ‘geçici’ ne demek?”

— მაგრამ ჩამქრალმა ვულკანმა ერთ მშვენიერ დღეს შეიძლება გაიღვიძოს, — შეაწყვეტინა პატარა უფლისწულმა. — რა არის „ეფემერული“?