— ჩამქრალია ვუკანი, თუ მოქმედი, ამას ჩვენთვის არავითარი მნიშნველობა არა აქვს, — თქვა გეოგრაფმა. — ჩვენთვის მთავარია მთა. იგი არ იცვლება.

— Számunkra teljességgel mindegy, hogy egy vulkán kialudt-e, vagy működik — felelte a geográfus. — Nekünk csak a hegy számít. Az pedig nem változik.

— კი მაგრამ, რა არის „ეფემერული“? — ისევ გაუმეორა პატარა უფლისწულმა, რადგან ვერ მოისვენებდა, სანამ კითხვაზე პასუხს არ მიიღებდა.

— De mit jelent az, hogy „múlékony”? — makacskodott a kis herceg, mert ha egyszer föltett egy kérdést, nem tágított tőle soha többet.

— ეფემერული არის ის, რასაც დიდი ხნის სიცოცხლე არ უწერია.

— Azt jelenti, hogy előbb-utóbb megsemmisül.

— მაშ, ჩემს ყვავილს დიდი ხნის სიცოცხლე არ უწერია?

— Az én virágom előbb-utóbb megsemmisül?

— რა თქმა უნდა.

— Úgy bizony.

„ჩემი ყვავილი ეფემერულია, — გაიფიქრა პატარა უფლისწულმა. — მას მხოლოდ ოთხი ეკალი აქვს თავის დასაცავად. მე კი მარტოდმარტო მივატოვე იგი ჩემს პლანეტაზე“.

„Múlékony a virágom — gondolta a kis herceg —, s mindössze négy tüskéje van, hogy a világtól védekezzék! És én magára hagytam otthon!”

და მან პირველად ინანა, რომ მიატოვა ყვავილი. მაგრამ მერე ისევ მოიკრიბა მხნეობა.

Most érzett először valami lelkifurdalás-félét. De nyomban összeszedte magát.

— რომელი ქვეყნის ნახვას მირჩევდით? — ჰკითხა მან გეოგრაფს.

— Mit tanácsol uraságod? — kérdezte. — Milyen bolygót látogassak meg!

— დედამიწის, — მიუგო გეოგრაფმა. — მას კარგი რეპუტაცია აქვს…

— A Földet — felelte a földrajztudós. — Jó híre van…

და პატარა უფლისწული გაუდგა გზას, მაგრამ ფიქრებით თავის ყვავილთან იყო.

A kis herceg útra kelt, de közben egyre a virágjára gondolt.

თავი XVI

XVI

მეშვიდე პლანეტა, რომელსაც იგი ეწვია, დედამიწა იყო.

A hetedik bolygó tehát a Föld volt.

დედამიწა უბრალო პლანეტა არ გეგონოთ! ამ პლანეტაზე ასთერთმეტი მეფეა (მათ შორის, რა თქმა უნდა, ზანგი მეფეებიც), შვიდი ათასი გეოგრაფი, ცხრაასი ათასი საქმოსანი, შვიდი მილიონ ხუთასი ათასი ლოთი და სამასთერთმეტი მილიონი პატივმოყვარე — ესე იგი, სულ დაახლოებით ორ მილიარდამდე ადამიანი.

Ez a Föld nem akármilyen bolygó ám! Van rajta száztizenegy király (beleszámítva természetesen a néger királyokat is), hétezer geográfus, kilencszázezer üzletember, hét és fél millió részeges, háromszáztizenegymillió hiú, vagyis körülbelül kétmilliárd fölnőtt.

დედამიწის სიდიდე რომ უფრო კარგად წარმოიდგინოთ, საკმარისია იცოდეთ, რომ სანამ ელექტრონს აღმოაჩენდნენ, ექვსივე კონტინენტზე მეფარნეთა მთელი არმია ჰყავდათ, რომელიც ოთხას სამოცდაორი ათას ხუთას თერთმეტი კაცისაგან შედგებოდა.

Hogy valami fogalmunk legyen a Föld nagyságáról, gondoljuk meg, hogy az elektromosság fölfedezése előtt a hat kontinensen egész hadseregnyi lámpagyújtogatót kellett alkalmazni, szám szerint négyszázhetvenkétezer-ötszáztizenegyet.

შორიდან ეს დიდებული სანახაობა იყო. ამ არმიის მოძრაობა საბალეტო დასივით იყო აწყობილი.

Kissé távolabbról nézve mindez pompás látványt nyújtott. A hadmozdulatok éppolyan szabályozottan folytak, mint egy balett mozgása egy opera színpadán.

პირველად სცენაზე ახალი ზელანდიისა და ავსტრალიის მეფარნეები გამოდიოდნენ, აანთებდნენ თავიანთ ფარნებს და დასაძინებლად მიდიოდნენ. შემდეგ რიგ-რიგობით გამოდიოდნენ ჩინეთისა და ციმბირის მეფარნეები. ჩამოუვლიდნენ წრეს და კულისებში გაიკრიფებოდნენ.

Kezdték az új-zélandi és az ausztráliai lámpagyújtogatók. Meggyújtották a lampionjaikat, aztán aludni mentek. Utána beléptek a táncba a kínai meg a szibériai lámpagyújtogatók; majd ők is eltűntek a kulisszák mögött.

მათ შემდეგ დგებოდა რუსეთის და ინდოეთის მეფარნეთა რიგი. ამათ მოჰყვებოდნენ აფრიკისა და ევროპის, შემდეგ სამხრეთ ამერიკის, მერე კი ჩრდილოეთ ამერიკის მეფარნეები.

Most került sor az oroszországi és indiai lámpagyújtogatókra. Utánuk az európaiakra és az afrikaiakra. Aztán a dél-amerikaiakra. Aztán az észak-amerikaiakra.

და არცერთს არ ეშლებოდა სცენაზე გამოსვლის რიგი. მართლაც რომ დიდებული სანახაობა იყო!

És sosem vétették el színre lépésük rendjét. Nagyszerű volt!

მხოლოდ ორი მათგანი იყო არხეინად — ის, რომელსაც ჩრდილოეთ პოლუსის ერთადერთი ფარანი უნდა აენთო, და მისი სამხრეთპოლუსელი თანამოძმე. მათ მხოლოდ ორჯერ უნდა შეესრულებინათ წელიწადში თავისი მოვალოება.

Mindössze két lámpagyújtogató élt henyén és nemtörődöm módra: az Északi-sark egyetlen lámpájának gyújtogatója, valamint kartársa, a Déli-sark egyetlen lámpájáé. Ők évente csupán kétszer dolgoztak.

თავი XVII

ХVII

როცა მოსწრებული სიტყვა გინდა თქვა, ზოგჯერ უნებურად ტყუილიც უნდა მოიშველიო. აი ახლაც, მეფარნეებზე რომ გაიმბობდით, ცოტათი გადავაჭარბე კიდეც და ვინც საკმაოდ არ იცნობს ჩვენს პლანეტას, შეიძლება მცდარი წარმოდგენაც კი შეექმნას მასზე. ადამიანებს არც ისე დიდი ადგილი უჭირავთ დედამიწაზე.

Ha az ember mindenáron szellemes akar lenni, megesik, hogy egy kicsit elveti a sulykot. Én sem voltam egészen szavahihető, amikor a lámpagyújtogatókról beszéltem. Így aztán félő, hogy hamis fogalmat adok bolygónkról azoknak, akik nem ismerik. Az emberek ugyanis igenigen kevéske helyet foglalnak el a Földön.

დედამიწის ორი მილიარდი მკვიდრი რომ ერთად შეგროვილიყო, ისე როგორც ეს მიტინგებზე ხდება ხოლმე, თავისუფლად დაეტეოდა მოედანზე, რომელსაც ოცი მილის სიგრძე-სიგანე ექნებოდა. ამრიგად შესაძლებელი გახდებოდა მთელი კაცობრიობა წყნარი ოკეანის ერთ ყველაზე პატარა კუნძულზე მოგვეთავსებინა.

Ha a Föld kétmilliárd lakosa kissé szorosabban egymás mellé állna, olyasformán, mint például egy futballmeccsen, könnyen elférne egy húszezer négyzetméternyi téren. Az egész emberiséget össze lehetne zsúfolni a Csendes-óceán legparányibb kis szigetére.

დიდები ამას, რა თქმა უნდა, არ დაგვიჯერებენ. მათ ჰგონიათ, რომ ძალიან დიდი ადგილი უჭირავთ დედამიწაზე. მათ თავიანთი თავი ბაობაბებივით ბუმბერაზი ჰგონიათ. კარგი იქნებოდა, თუ ურჩევდით, ზუსტად გამოენგარიშებინათ ყველაფერი. ეს რჩევა ეამებოდათ კიდეც. მათ ხომ ძალიან უყვართ ციფრები. თქვენ კი ამაოდ ნუ დაკარგავთ დროს. თქვენ ანგარიში არ გჭირდებათ, ისედაც გჯერათ ჩემი.

A fölnőttek ezt persze nem hinnék el. Ők igen nagy helyet tulajdonítanak maguknak. Azt képzelik magukról, hogy tekintélyesek, akár a majomkenyérfák. Föl lehet szólítani őket: tessék, számoljanak. Ez tetszeni fog nekik, mert imádják a számokat. De ne vesztegessétek az időtöket ilyen föladatra. Fölösleges. Inkább higgyetek nekem.

დედამიწაზე რომ დადგა ფეხი, პატარა უფლისწულს ძალიან გაუკვირდა, რომ ვერავინ დაინახა. ვაითუ, სხვა პლანეტაზე მოვხვდი, გაუელვა ფიქრმა, მაგრამ ამ დროს სილაში რაღაც დაგორგლილი შეირხა, რომელსაც მთვარის სხივის ფერი დაჰკრავდა.

A kis herceg tehát, amint földet ért, alaposan meglepődött, hogy egy teremtett lelket sem lát. Már-már attól félt, elvétette a bolygót, amikor a homokban megmozdult előtte egy holdszínű gyűrű.

— საღამო მშვიდობისა, — გაეხმიანა მას პატარა უფლისწული ყოველი შემთხვევისთვის.

— Jó éjszakát! — mondta a kis herceg, csak úgy találomra.

— საღამო მშვიდობისა, — მიუგო გველმა.

— Jó éjszakát! — felelte a kígyó.

— რომელ პლანეტაზე ჩამოვედი? — იკითხა პატარა უფლისწულმა.

— Melyik bolygóra estem? — kérdezte a kis herceg.

— დედამიწაზე, — მიუგო გველმა. — აფრიკაში.

— A Földre, Afrikában — felelte a kígyó.

— ა!.. დედამიწაზე ადამიანი არ ცხოვრობს?

— Ó… Hát senki sincs a Földön?

— ეს უდაბნოა. უდაბნოში კი არავინ ცხოვრობს. დედამიწა დიდია, — უთხრა გველმა.

— Ez itt a sivatag. A sivatagban nincs senki. De a Föld nagy — mondta a kígyó.

პატარა უფლისწული ქვაზე ჩამოჯდა და ზეცას მიაპყრო თვალი.

A kis herceg leült egy kőre, és szemét az égre emelte.

— ნეტავ რატომ კიაფობენ ვარსკვლავები, — ჩაილაპარაკა მან. — ალბათ იმიტომ, რომ ადრე თუ გვიან, ყველამ უნდა იპოვოს თავისი ვარსკვლავი. შეხედე, აი ჩემი პლანეტა — იგი სწორედ ჩვენს ზემოთაა, მაგრამ რა შორსაა აქედან!

— Nem tudom — mondta —, nem azért vannak-e kivilágítva a csillagok, hogy egy napon mindenki megtalálhassa a magáét. Nézd csak, az ott az én bolygóm. Éppen fölöttünk… De milyen messze van!

— ლამაზი პლანეტაა, — თქვა გველმა. — რამ მოგიყვანა აქ?

— Szép csillag — mondta a kígyó. — Mit keresel itt?

— ყვავილს დავემდურე.

— Nézeteltérésem támadt egy virággal — mondta a kis herceg.

— ა!..

— Hajaj! — mondta a kígyó.

და ორივენი დადუმდნენ.

És sokáig hallgattak.

— ადამიანები სად არიან? — ისევ იკითხა პატარა უფლისწულმა. — უდაბნოში ცოტა არ იყოს, მარტოობაა…

— Hol vannak az emberek? — kérdezte később a kis herceg. — Itt a sivatagban olyan egyedül van az ember.

— ადამიანთა შორისაც მარტოობაა, — მიუგო გველმა.

— Nincs kevésbé egyedül az emberek közt sem — mondta a kígyó.

პატარა უფლისწული ყურადღებით დააქცერდა გველს.

A kis herceg hosszasan szemügyre vette.

— უცნაური არსება ხარ, — უთხრა მან ბოლოს, — თითივით წვრილი.

— Furcsa jószág vagy, vékony, mint az ujjam…

— სამაგიეროდ მე მეფის თითებზე მეტი ძალა მაქვს, — მიუგო გველმა.

— De bármilyen király ujjánál hatalmasabb — mondta a kígyó.

პატარა უფლისწულს გაეღიმა.

A kis herceg elmosolyodott.

— არც ისე ღონიერი ჩანხარ… ფეხებიც კი არა გაქვს… მოგზაურობასაც კი ვერ შეძლებდი…

— Nem mondhatnám, hogy nagyon hatalmas vagy, hiszen még lábad sincs… utazni se tudsz.

— მე შემიძლია ყოველ ხომალდზე უფრო შორს წაგიყვანო, — უთხრა გველმა.

— De nincs az a hajó, amelyik messzebbre bírna vinni, mint én — mondta a kígyó.

და ოქროს სამაჯურივით შემოეჭდო კოჭზე.

Azzal, mint egy aranypánt, a kis herceg bokájára tekeredett.

— ყველა სულდგმულს, რომელსაც კი შევეხები, მიწას ვუბრუნებ, რადგან ყველა მიწის შვილია, — თქვა მან. — მაგრამ შენ წმინდა ხარ და ვარსკვლავიდან მოფრენილი…

— Akit én megérintek, azt visszaadom a földnek, ahonnét származik — mondta. — Te azonban tiszta vagy, és egy csillagról jöttél.

პატარა უფლისწულმა არაფერი უპასუხა.

A kis herceg nem felelt.

— მებრალები, — განაგრძნო გველმა. — მეტისმეტად უმწეო ხარ ამ დედამიწაზე, რომელიც გრანიტისაგან არის შექმნილი. როცა ძალიან ინანებ, რომ მიატოვე შენი პლანეტა, მე შემიძლია დაგეხმარო. მე შემიძლია…

— Olyan gyönge vagy ezen a gránit Földön, hogy megesik rajtad a szívem. Ha egy szép napon majd nagyon visszavágyol a bolygódra, segíthetek rajtad. Mert én…

— ო! მივხვდი, რისი თქმაც გსურს, — უთხრა პატარა უფლისწულმა. — მაგრამ მუდამ იგავებით რატომ ლაპარაკობ?

— Ó! — mondta a kis herceg. — Értem, nagyon is értem. De miért beszélsz mindig rejtélyekben?

— მე ყველა იგავის ამხსნელი ვარ, — თქვა გველმა.

— Valamennyit megfejtem — mondta a kígyó.

და ორივენი დადუმდნენ.

És hallgattak utána tovább.

თავი XVIII

XVIII

პატარა უფლისწულმა მთელი უდაბნო გადასერა და მხოლოდ ერთადერთ ყვავილს წააწყდა, სამფურცელა, პატარა ყვავილს.

A kis herceg nekivágott a sivatagnak, de nem találkozott, csak egy virággal. Egy háromszirmú, semmi kis virággal.

— გამარჯობა, — უთხრა პატარა უფლისწულმა.

— Jó napot! — mondta a kis herceg.

— გაგიმარჯოს, — მიუგო ყვავილმა.

— Jó napot! — mondta a virág.

— ადამიანები სად არიან? — თავაზიანად შეეკითხა პატარა უფლისწული.

— Hol vannak az emberek? — kérdezte udvariasan a kis herceg.

ყვავილს მხოლოდ ერთხელ ენახა ქარავანი, რომელმაც შორიახლოს ჩაუარა.

A virág látott egyszer egy bandukoló karavánt.

— ადამიანები? ვფიქრობ, ექვსი თუ შვიდი ადამიანი არსებობს მხოლოდ. მე ისინი ამ რამდენიმე წლის წინათ დავინახე. მაგრამ არავინ იცის მათი ასავალ-დასავალი. ალბათ ქარი თუ ერეკება სადმე. მათ ხომ ფესვები არა აქვთ. უფესვოდ კი ძალიან ძნელია ცხოვრება.

— Az emberek? Van belőlük, azt hiszem, hat vagy hét. Évekkel ezelőtt láttam őket. De sosem lehet tudni, hol-merre vannak. Viszi, sodorja őket a szél. Nagy baj nekik, hogy nincs gyökerük.

— მშვიდობით, — უთხრა პატარა უფლისწულმა.

— Viszontlátásra — mondta a kis herceg.

— მშვიდობით, — მიუგო ყვავილმა.

— Viszontlátásra — mondta a virág.

თავი XIX

XIX

შემდეგ პატარა უფლისწული ერთ მაღალ მთაზე ავიდა. მანამდე მას არასოდეს ენახა მთები, თავისი სამი ვულკანის გარდა, რომლებიც მხოლოდ მუხლამდე წვდებოდა. ჩამქრალ ვულკანს კი სკამად ხმარობდა ხოლმე. „ასეთი მაღალი მთიდან, — გაიფიქრა მან, — თვალის ერთი გადავლებით დავინახავ მთელ პლანეტას და ყველა ადამიანს…“ მაგრამ წაწვეტილი კლდეების გარდა ვერაფერი დაინახა.

A kis herceg fölkapaszkodott egy hegyre. Életében nem látott még más hegyet, mint a három vulkánját, de azok éppen csak a térdéig értek. A kialudt vulkánját zsámolynak használta. „Egy ekkora hegyről — gondolta — egyetlen szempillantással látni fogom az egész bolygót meg az összes embert.” De nem látott egyebet, mint tűhegyes sziklacsúcsokat.

— გამარჯობა, — წარმოთქვა მან ყოველი შემთხვევისთვის.

— Jó napot! — mondta találomra.

— გამარჯობა… გამარჯობა… გამარჯობა… — გამოეხმაურა ექო.

— Jó napot!… Jó napot!… Jó napot!… — válaszolta a visszhang.

— ვინა ხართ? — იკითხა პატარა უფლისწულმა.

— Ki vagy? — kérdezte a kis herceg.

— ვინა ხართ?.. ვინა ხართ?.. ვინა ხართ?.. — გაიმეორა ექომ.

— Ki vagy… ki vagy… ki vagy… — felelte a visszhang.

— მიმეგობრეთ, მარტო ვარ ქვეყნად! — თქვა პატარა უფლისწულმა.

— Légy a barátom, olyan egyedül vagyok — mondta.

— მარტო ვარ ქვეყნად… მარტო ვარ ქვეყნად… მარტო ვარ ქვეყნად… — კვლავ გაიმეორა ექომ.

— Egyedül vagyok… egyedül vagyok… egyedül vagyok — felelte a visszhang.

„რა უცნაური პლანეტაა! — გაიფიქრა პატარა უფლისწულმა. — მთლად გამოფიტული წვეტიანი კლდეებით დაფარული და დაშაშრული.

„Milyen furcsa bolygó! — gondolta a kis herceg. — Milyen száraz, milyen hegyes, milyen sós.

მის ბინადართ არაფრის მოფიქრების უნარი არ შესწევთ და მხოლოდ იმას იმეორებენ, რასაც ვინმე ეტყვით… ჩემი ყვავილი კი მუდამ თვითონ წამოიწყებდა საუბარს…“

És az embereknek nincs semmi képzelőtehetségük. Folyton csak azt szajkózzák, amit mondanak nekik… Nekem otthon volt egy virágom: mindig ő kezdte a beszélgetést…”

თავი XX

ХX

ბოლოს ქვიშრობზე, კლდე-ღრესა და თოვლში დიდი ხნის ხეტიალის შემდეგ პატარა უფლისწული გზას წააწყდა. გზა კი მუდამ ადამიანის სადგომისაკენ მიემართება.

Egy szép napon aztán, miután sokáig vándorolt homokon, sziklákon, havon keresztül, a kis herceg végre rábukkant egy útra. És az utak mind az emberekhez vezetnek.

— გამარჯობა, — თქვა პატარა უფლისწულმა.

— Jó napot! — mondta.

იგი ვარდებით მოფენილ ბაღს მისდგომოდა.

Virágzó rózsakert előtt állt.

— გაგიმარჯოს, — მიუგეს ვარდებმა.

— Jó napot! — mondták a rózsák.

პატარა უფლისწული დააცქერდა მათ და შენიშნა, რომ ყველა ყვავილი მის ყვავილს ჰგავდა.

A kis herceg csak nézte őket. Mind olyanok voltak, mint a virágja.

— ვინა ხართ? — შეეკითხა მათ გაოგნებული პატარა უფლისწული.

— Kik vagytok? — kérdezte meghökkenten.

— ჩვენ ვარდები ვართ, — მიუგეს ვარდებმა.

— Rózsák vagyunk — felelték a rózsák.

— საკვირველია… — აღმოხდა პატარა უფლისწულს.

— Ó! — mondta a kis herceg.

და საშინელი სევდა შემოაწვა გულზე. მისი ყვავილი სულ იმას ეუბნებოდა, ჩემი მსგავსი არსად მოიძებნება მთელ ქვეყანაზეო. აქ კი, მხოლოდ ერთ ბაღში, ხუთი ათასი მსგავსი ყვავილი ხარობდა!

És nagyon boldogtalannak érezte magát. Neki a virágja azt mesélte, hogy sehol a világon nincsen párja; és most ott volt előtte ötezer, szakasztott ugyanolyan, egyetlen kertben!

„მას რომ ეს ვარდები დაენახა ძალიან განაწყენდებოდა… — გაიფიქრა პატარა უფლისწულმა. — საშინელ ხველას ატეხდა, ოღონდ კი სასაცილო არ გამხდარიყო, და მომაკვდავად მომაჩვენებდა თავს… მე კი იძულებული ვიქნებოდი ისე დამეჭირა თავი, თითქოს სიკვდილისაგან ვიხსენი, თორემ ჯიბრით მართლაც მოკვდებოდა, რომ მე შევერცხვინე…“ — გაიფიქრა პატარა უფლისწულმა.

„Hogy bosszankodnék, ha látná! — gondolta. — Iszonyatosan köhécselne, és úgy tenne, mint aki a halálán van, csak hogy nevetségessé ne váljék. Nekem pedig úgy kellene tennem, mintha ápolnám; különben még valóban meghalna, csak hogy megszégyenítsen…”

„მე მეგონა, რომ უმდიდრესი ადამიანი ვიყავი, რაკი ისეთი ყვავილი მქონდა, რომლის მაგვარი მეორე არ მოიძებნება ქვეყნად. მაგრამ თურმე ჩვეულებრივი ვარდის პატრონი ვყოფილვარ. ჩვეულებრივი ვარდის და სამი ვულკანისა, რომლებიც მხოლოდ მუხლამდე მწვდებიან და რომელთაგან ერთი იქნებ სამუდამოდაა ჩამქრალი… ამ სამფლობელოს პატრონს დიდი უფლისწული არ მეთქმის…“

És utána még ezt gondolta: „Azt hittem, gazdag vagyok, van egy párjanincs virágom; és lám, nincs, csak egy közönséges rózsám. Ezzel meg a három térdig érő vulkánommal, melyek közül az egyik talán egyszer s mindenkorra kialudt, igazán nem vagyok valami híres nagy herceg…”

იგი მოლზე დაემხო და ატირდა.

Lefeküdt a fűbe, és sírni kezdett.

თავი XXI

XXI

ამ დროს მელია გამოჩნდა.

Akkor jelent meg a róka.

— გამარჯობა, — მიესალმა მელია პატარა უფლისწულს.

— Jó napot! — mondta a róka.

— გაგიმარჯოს, — თავაზიანად მიუგო პატარა უფლისწულმა და ირგვლივ მიმოიხედა, მაგრამ ვერავინ დაინახა.

— Jó napot! — felelte udvariasan a kis herceg. Megfordult, de nem látott senkit.

— მე აქა ვარ, — გაისმა ხმა, — ვაშლის ხის ძირას.

— Itt vagyok az almafa alatt — mondta a hang.

— ვინა ხარ? — შეეკითხა პატარა უფლისწული, — სანდომიანი იერი გაქვს…

— Ki vagy? — kérdezte a kis herceg. — Csinosnak csinos vagy…

— მე მელია ვარ, — მიუგო მელიამ.

— Én vagyok a róka — mondta a róka.

— მოდი მეთამაშე, — შესთავაზე პატარა უფლისწულმა, — ძალიან უბედური ვარ.

— Gyere, játsszál velem — javasolta a kis herceg. — Olyan szomorú vagyok…

— შენთან თამაში არ შემიძლია, — მიუგო მელიამ, — მე მოუშინაურებელი მელია ვარ.

— Nem játszhatom veled — mondta a róka. — Nem vagyok megszelídítve.

— მომიტევე, — უთხრა პატარა უფლისწულმა.

— Ó, bocsánat! — mondta a kis herceg.