小王子 / Mały Książę — w językach chińskim i polskim. Strona 3

Chińsko-polska dwujęzyczna książka

安托萬·德·聖-修伯里

小王子

Antoine de Saint-Exupéry

Mały Książę

小王子当时气得脸色发白。

Mały Książę był blady ze złości.

“几百万年以来花儿都在制造着刺,几百万年以来羊仍然在吃花。要搞清楚为什么花儿费那么大劲给自己制造没有什么用的刺,这难道不是正经事?难道羊和花之间的战争不重要?这难道不比那个大胖子红脸先生的帐目更重要?

— Od milionów lat kwiaty mają kolce. Mimo to od milionów lat baranki jedzą kwiaty. A czy nie wydaje ci się godne wyjaśnienia, dlaczego kwiaty zadają sobie tyle trudu dla wytworzenia kolców, które nie służą do niczego? Czy wojna między kwiatami a barankami nie jest rzeczą poważną? Czy to nie jest ważniejsze niż rachunki grubego, czerwonego pana?

如果我认识一朵人世间唯一的花,只有我的星球上有它,别的地方都不存在,而一只小羊胡里胡涂就这样把它一下子毁掉了,这难道不重要?”

Jeżeli ja znam jedyny kwiat, który nigdzie poza moją planetą nie istnieje, i jeżeli mały baranek może go któregoś ranka zniszczyć za jednym zamachem, nie zdając sobie sprawy z tego, co czyni, czyż nie ma to żadnego znaczenia?

他的脸气得发红,然后又接着说道:

Poczerwieniał. Po chwili mówił dalej:

“如果有人爱上了在这亿万颗星星中独一无二的一株花,当他看着这些星星的时候,这就足以使他感到幸福。他可以自言自语地说:‘我的那朵花就在其中的一颗星星上……’,但是如果羊吃掉了这朵花,对他来说,好象所有的星星一下子全都熄灭了一样!这难道也不重要吗?!”

— Jeśli ktoś kocha kwiat, który jest jedyny na milionach i milionach planet, tomu wystarcza do szczęścia patrzenie na gwiazdy i mówi sobie: „Gdzieś tam jest mój kwiat:. Lecz jeśli baranek zje kwiat, to tak jakby wszystkie gwiazdy zgasły. I to nie jest ważne?

他无法再说下去了,突然泣不成声。夜幕已经降临。我放下手中的工具。我把锤子、螺钉、饥渴、死亡,全都抛在脑后。在一颗星球上,在一颗行星上,在我的行星上,在地球上有一个小王子需要安慰!我把他抱在怀里。我摇着他,对他说:

Nie mógł mówić dłużej. Wybuchnął płaczem. Noc zapadła. Porzuciłem moje narzędzia. Kpiłem sobie z młotka, ze sworznia, z wody i ze śmierci. Na jednej gwieździe, na planecie, na mojej Ziemi był Mały Książę, którego musiałem pocieszyć. Wziąłem go na ręce i ukołysałem. Powiedziałem:

“你爱的那朵花没有危险……我给你的小羊画一个罩子……我给你的花画一副盔甲……我……”

— Kwiatowi, który kochasz, nie grozi niebezpieczeństwo. Narysuję ci kaganiec dla twego baranka, narysuję osłonę dla twego kwiatu… Ja…

我也不太知道该说些什么。我觉得自己太笨拙。我不知道怎样才能达到他的境界,怎样才能再进入他的境界……唉,泪水的世界是多么神秘啊!

Nie wiedziałem, co powiedzieć. Czułem się nieswojo. Nie wiedziałem, jak do niego przemówić, czym go pocieszyć. Świat łez jest taki tajemniczy.

VIII

ROZDZIAŁ 8

很快我就进一步了解了这朵花儿。在小王子的星球上,过去一直都生长着一些只有一层花瓣的很简单的花。这些花非常小,一点也不占地方,从来也不会去打搅任何人。她们早晨在草丛中开放,晚上就凋谢了。

Wkrótce poznałem lepiej ten kwiat. Na planecie Małego Księcia kwiaty były zawsze bardzo skromne, o pojedynczej koronie płatków, nie zajmujące miejsca i nie przeszkadzające nikomu. Pojawiały się któregoś ranka wśród traw i więdły wieczorem.

不知从哪里来了一颗种子,忽然一天这种子发了芽。小王子特别仔细地监视着这棵与众不同的小苗:这玩艺说不定是一种新的猴面包树。

Krzak róży wykiełkował w ciągu dnia z ziarna przyniesionego nie wiadomo skąd i Mały Książę z uwagą śledził ten pęd, zupełnie niepodobny do innych pędów. Mógł to być nowy gatunek baobabu.

但是,这小苗不久就不再长了,而且开始孕育着一个花朵。看到在这棵苗上长出了一个很大很大的花蕾,小王子感觉到从这个花苞中一定会出现一个奇迹。然而这朵花藏在它那绿茵茵的房间中用了很长的时间来打扮自己。

Lecz krzak szybko przestał rosnąć i zaczął się formować kwiat. Mały Książę, który śledził pojawienie olbrzymiego pąka, wyczuwał, iż wykwitnie z niego jakieś cudowne zjawisko, lecz róża schowana w swoim zielonym domku przygotowywała się powoli.

她精心选择着她将来的颜色,慢慢腾腾地妆饰着,一片片地搭配着她的花瓣,她不愿象虞美人那样一出世就满脸皱纹。她要让自己带着光艳夺目的丽姿来到世间。是的,她是非常爱俏的。

Starannie dobierała barw. Ubierała się wolno, dopasowywała płatki jeden do drugiego. Nie chciała rozkwitnąć pognieciona jak maki. Pragnęła zjawić się w pełnym blasku swojej piękności. O, tak! Była wielką zalotnicą.

她用好些好些日子天仙般地梳妆打扮。然后,在一天的早晨,恰好在太阳升起的时候,她开放了。

Jej tajemnicze strojenie trwało wiele dni. Aż pewnego poranka — dokładnie o wschodzie słońca — ukazała się.

她已经精细地做了那么长的准备工作,却打着哈欠说道:

I oto ona — która tyle trudu włożyła w swój staranny wygląd— powiedziała ziewając:

“我刚刚睡醒,真对不起,瞧我的头发还是乱蓬蓬的……”

— Ach, dopiero się obudziłam… Przepraszam bardzo… Jestem jeszcze nie uczesana.

小王子这时再也控制不住自己的爱慕心情:

Mały Książę nie mógł powstrzymać słów z zachwytu:

“你是多么美丽啊!”

— Jakaż pani jest piękna!

花儿悠然自得地说:
“是吧,我是与太阳同时出生的……”

— Prawda — odpowiedziała róża cichutko. — Urodziłam się równocześnie ze słońcem.

小王子看出了这花儿不太谦虚,可是她确实丽姿动人。

Mały Książę domyślił się, że róża nie jest zbyt skromna, lecz jakżeż była wzruszająca!

她随后又说道:“现在该是吃早点的时候了吧,请你也想着给我准备一点……”

— Sądzę, że czas na śniadanie — dorzuciła po chwili — czy byłby pan łaskaw pomyśleć o mnie?

小王子很有些不好意思,于是就拿着喷壶,打来了一壶清清的凉水,浇灌着花儿。

Mały Książę, bardzo zawstydzony, poszedł po konewkę i podał jej świeżą wodę.

于是,就这样,这朵花儿就以她那有点敏感多疑的虚荣心折磨着小王子。例如,有一天,她向小王子讲起她身上长的四根刺:

Wkrótce swą trochę płochliwą próżnością zaczęła go torturować. Pewnego dnia na przykład, mówiąc o swych czterech kolcach, powiedziała:

“老虎,让它张着爪子来吧!”

— Mogą zjawić się tygrysy uzbrojone w pazury…

小王子顶了她一句:“在我这个星球上没有老虎,而且,老虎是不会吃草的”。

— Nie ma tygrysów na mojej planecie — sprzeciwił się Mały Książę — a poza tym tygrysy nie jedzą trawy.

花儿轻声说道:“我并不是草。”

— Nie jestem trawą — odparła słodko róża.

“真对不起。”

— Proszę mi wybaczyć…

“我并不怕什么老虎,可我讨厌穿堂风。你没有屏风?”

— Nie obawiam się tygrysów, natomiast czuję wstręt do przeciągów. Czy nie ma pan parawanu?

小王子思忖着:“讨厌穿堂风……这对一株植物来说,真不走运,这朵花儿真不大好伺候……”

„Wstręt do przeciągów to nie jest dobre dla rośliny — pomyślał Mały Książę. — Ten kwiat jest bardzo skomplikowany.”

“晚上您得把我保护好。你这地方太冷。在这里住得不好,我原来住的那个地方……”

— Wieczorem proszę mnie przykryć kloszem. U pana jest bardzo zimno. Złe są tu urządzenia. Tam, skąd przybyłam…

但她没有说下去。她来的时候是粒种子。她哪里见过什么别的世界。她叫人发现她是在凑一个如此不太高明的谎话,她有点羞怒,咳嗽了两三声。她的这一招是要小王子处于有过失的地位,她说道:

Urwała. Przybyła w postaci nasienia. Nie mogła znać innych planet. Naiwne kłamstwo, na którym dała się przyłapać zawstydziło ją. Zakaszlała dwa lub trzy razy, aby pokryć zażenowanie.

“屏风呢?”

— A ten parawan?

“我这就去拿。可你刚才说的是……”

— Ja bym przyniósł, ale pani mówiła…

于是花儿放开嗓门咳嗽了几声,依然要使小王子后悔自己的过失。

Wtedy róża znów zaczęła kaszleć, aby Mały Książę miał wyrzuty sumienia.

尽管小王子本来诚心诚意地喜欢这朵花,可是,这一来,却使他马上对她产生了怀疑。小王子对一些无关紧要的话看得太认真,结果使自己很苦恼。

W ten sposób mimo dobrej woli płynącej z jego uczucia Mały Książę przestał wierzyć róży. Wziął poważnie słowa bez znaczenia i stał się bardzo nieszczęśliwy.

有一天他告诉我说:“我不该听信她的话,绝不该听信那些花儿的话,看看花,闻闻它就得了。我的那朵花使我的星球芳香四溢,可我不会享受它。关于老虎爪子的事,本应该使我产生同情,却反而使我恼火……”

— Nie powinienem jej słuchać — zwierzył mi się któregoś dnia — nigdy nie trzeba słuchać kwiatów. Trzeba je oglądać i wąchać. Mój kwiat napełniał całą planetę swoją wonią, lecz nie umiałem się nim cieszyć. Historia kolców, która tak mnie rozdrażniła, powinna rozczulić…

他还告诉我说:

Zwierzył się jeszcze:

“我那时什么也不懂!我应该根据她的行为,而不是根据她的话来判断她。她使我的生活芬芳多彩,我真不该离开她跑出来。我本应该猜出在她那令人爱怜的花招后面所隐藏的温情。花是多么自相矛盾!我当时太年青,还不懂得爱她。”

— Nie potrafiłem jej zrozumieć. Powinienem sądzić ją według czynów, a nie słów. Czarowała mnie pięknem i zapachem. Nie powinienem nigdy od niej uciec. Powinienem odnaleźć w niej czułość pod pokrywką małych przebiegłostek. Kwiaty mają w sobie tyle sprzeczności. Lecz byłem za młody, aby umieć ją kochać.

IX

ROZDZIAŁ 9

我想小王子大概是利用一群候鸟迁徙的机会跑出来的。在他出发的那天早上,他把他的星球收拾得整整齐齐,把它上头的活火山打扫得干干净净。——他有两个活火山,早上热早点很方便。

Sądzę, że dla swej ucieczki Mały Książę wykorzystał odlot wędrownych ptaków. Rano przed odjazdem uporządkował dokładnie planetę. Pieczołowicie przeczyścił wszystkie wulkany. Miał dwa czynne wulkany. To się bardzo przydaje do podgrzewania śniadań.

他还有一座死火山,他也把它打扫干净。他想,说不定它还会活动呢!打扫干净了,它们就可以慢慢地有规律地燃烧,而不会突然爆发。火山爆发就象烟囱里的火焰一样。

Miał też jeden wulkan wygasły. Ponieważ powtarzał zwykle: — Nic nigdy nie wiadomo — więc przeczyścił także wygasły wulkan. Jeśli wulkany są dobrze przeczyszczone, palą się powoli i równo, bez wybuchów. Wybuchy wulkanów są tym, czym zapalenie sadzy w kominie.

当然,在我们地球上我们人太小,不能打扫火山,所以火山给我们带来很多很多麻烦。

Oczywiście my, na naszej Ziemi, jesteśmy za mali, aby przeczyszczać wulkany. Dlatego też sprawiają nam tyle przykrości.

小王子还把剩下的最后几颗猴面包树苗全拔了。他有点忧伤。他以为他再也不会回来了。这天,这些家常活使他感到特别亲切。

Mały Książę z odrobiną smutku wyrwał także ostatnie pędy baobabów. Nie wierzył w swój powrót. Wszystkie te codzienne prace wydawały mu się tego ranka szczególnie miłe.

当他最后一次浇花时,准备把她好好珍藏起来。他发觉自己要哭出来。

Kiedy po raz ostatni podlał różę i już miał ją przykryć kloszem, poczuł, że chce mu się płakać.

“再见了。”他对花儿说道。

— Do widzenia — powiedział róży.

可是花儿没有回答他。

Lecz ona nie odpowiadała.

“再见了。”他又说了一遍。

— Do widzenia — powtórzył.

花儿咳嗽了一阵。但并不是由于感冒。

Róża zakaszlała. Lecz nie z powodu kataru.

她终于对他说道:“我方才真蠢。请你原谅我。希望你能幸福。”

— Byłam niemądra — powiedziała mu. — Przepraszam cię. Spróbuj być szczęśliwy.

花儿对他毫不抱怨,他感到很惊讶。他举着罩子,不知所措地伫立在那里。他不明白她为什么会这样温柔恬静。

Zdziwił się brakiem wymówek. Stał, całkowicie zbity z tropu, trzymając klosz w powietrzu. Nie rozumiał tej spokojnej słodyczy.

“的确,我爱你。”花儿对他说道:“但由于我的过错,你一点也没有理会。这丝毫不重要。不过,你也和我一样的蠢。希望你今后能幸福。把罩子放在一边吧,我用不着它了。”

— Ależ tak, ja cię kocham — mówiła róża. — Nie wiedziałeś o tym z mojej winy. To nie ma żadnego znaczenia. Ale ty byłeś równie niemądry jak ja. Spróbuj być szczęśliwy. Pozostaw spokojnie tę planetę. Nie chcę ciebie więcej.

“要是风来了怎么办?”

— Ależ… przeciągi…

“我的感冒并不那么重……夜晚的凉风对我倒有好处。我是一朵花。”

— Nie jestem już tak bardzo zakatarzona. Chłodne powietrze nocy dobrze mi zrobi. Jestem kwiatem..

“要是有虫子野兽呢?……”

— Ale dzikie bestie…

“我要是想认识蝴蝶,经不起两三只尺蠖是不行的。据说这是很美的。不然还有谁来看我呢?你就要到远处去了。至于说大动物,我并不怕,我有爪子。”

— Muszę poznać dwie lub trzy gąsienice, jeśli chcę zawrzeć znajomość z motylem. To podobno takie rozkoszne. Bo któż by mnie potem odwiedzał, gdy będziesz daleko… A jeśli chodzi o dzikie bestie, nie boję się nikogo. Mam kolce.

于是,她天真地显露出她那四根刺,随后又说道:

I naiwnie pokazała cztery kolce. Po chwili dorzuciła:

“别这么磨蹭了。真烦人!你既然决定离开这儿,那么,快走吧!”

— Nie zwlekaj, to tak drażni. Zdecydowałeś się odjechać. Idź już!

她是怕小王子看见她在哭。她是一朵非常骄傲的花……

Nie chciała, aby widział, że płacze. Była przecież tak dumna.

X

ROZDZIAŁ 10

在附近的宇宙中,还有 325、326、327、328、329、330 等几颗小行星。他就开始访问这几颗星球,想在那里找点事干,并且学习学习。

Planeta Małego Księcia krążyła w okolicy planetek 325, 326, 327, 328, 329, 330. Zaczął więc od zwiedzania tych planet, aby znaleźć sobie zajęcie i czegoś się nauczyć.

第一颗星球上住着一个国王。国王穿着用紫红色和白底黑花的毛皮做成的大礼服,坐在一个很简单却又十分威严的宝座上。

Pierwszą zamieszkiwał Król. Ubrany w purpurę i gronostaje, siedział na tronie bardzo skromny, lecz majestatyczny.

当他看见小王子时,喊了起来:
“啊,来了一个臣民。”

— Oto poddany! — krzyknął Król, gdy zobaczył Małego Księcia.

小王子思量着:“他从来也没有见过我,怎么会认识我呢?”

Mały Książę spytał:
— Widzisz mnie przecież po raz pierwszy, w jaki więc sposób mogłeś mnie rozpoznać?

他哪里知道,在那些国王的眼里,世界是非常简单的:所有的人都是臣民。

Nie wiedział, że dla królów świat jest bardzo prosty. Wszyscy ludzie są poddanymi.

国王十分骄傲,因为他终于成了某个人的国王,他对小王子说道:“靠近些,好让我好好看看你。”

— Zbliż się, abym cię widział lepiej — powiedział Król, bardzo dumny, że nareszcie może nad kimś panować.

小王子看看四周,想找个地方坐下来,可是整个星球被国王华丽的白底黑花皮袍占满了。他只好站在那里,但是因为疲倦了,他打起哈欠来。

Mały Książę poszukał wzrokiem miejsca, gdzie by mógł usiąść, lecz cała planeta zajęta była przez wspaniały płaszcz gronostajowy. Stał więc nadal, a ponieważ był zmęczony podróżą, ziewnął.

君王对他说:“在一个国王面前打哈欠是违反礼节的。我禁止你打哈欠。”

— Etykieta nie zezwala na ziewanie w obecności króla — rzekł monarcha. — Zakazuję ci ziewać.

小王子羞愧地说道:“我实在忍不住,我长途跋涉来到这里,还没有睡觉呢。”

— Nie mogę się powstrzymać — odpowiedział Mały Książę bardzo zawstydzony. — Odbyłem długą podróż i nie spałem.

国王说:“那好吧,我命令你打哈欠。好些年来我没有看见过任何人打哈欠。对我来说,打哈欠倒是新奇的事。来吧,再打个哈欠!这是命令。”

— Wobec tego rozkazuję ci ziewać. Od lat nie widziałem ziewających. Zaciekawia mnie ziewanie. No! Ziewaj jeszcze! To jest rozkaz.

“这倒叫我有点紧张……我打不出哈欠来了……”小王子红着脸说。

— To mnie onieśmiela… nie mogę więcej — powiedział czerwieniąc się Mały Książę.

“嗯!嗯!”国王回答道:“那么我……命令你忽而打哈欠,忽而……”

— Hm, hm! — odrzekł Król. — Wobec tego… rozkazuję ci to ziewać, to…

他嘟嘟囔囔,显出有点恼怒。

Bełkotał chwilę i wydawał się podrażniony.

因为国王所要求的主要是保持他的威严受到尊敬。他不能容忍不听他的命令。他是一位绝对的君主。可是,他却很善良,他下的命令都是有理智的。

Królowi bardzo zależało, aby jego autorytet był szanowany. Nie znosił nieposłuszeństwa. Był to monarcha absolutny. Ponieważ jednak był bardzo dobry, dawał rozkazy rozsądne.

他常常说:“如果我叫一位将军变成一只海鸟,而这位将军不服从我的命令,那么这就不是将军的过错,而是我的过错。”

— Jeśli rozkażę — zwykł mówić — jeśli rozkażę generałowi, aby zmienił się w morskiego ptaka, a generał nie wykona tego, to nie będzie wina generała. To będzie moja wina.

小王子腼腆地试探道:“我可以坐下吗?”

— Czy mogę usiąść? — spytał skromnie Mały Książę.

“我命令你坐下。”国王一边回答,一边庄重地把他那白底黑花皮袍大襟挪动了一下。

— Rozkazuję ci siąść — powiedział Król, podciągając majestatycznie jedną połę gronostajowego płaszcza.

可是小王子感到很奇怪。这么小的行星,国王他对什么进行统治呢?

Mały Książę był zdziwiony. Planeta była maleńka. Nad kim Król mógł panować?

他对国王说:“陛下……请原谅,我想问您……”

— Najjaśniejszy panie — powiedział — proszę mi wybaczyć moje pytania…

国王急忙抢着说道:“我命令你问我。”

— Rozkazuję ci pytać — pospiesznie powiedział Król.

“陛下……你统治什么呢?”

— Najjaśniejszy panie, kim najjaśniejszy pan rządzi?

国王非常简单明了地说:“我统治一切。”

— Wszystkim — z wielką prostotą odpowiedział Król.

“一切?”

— Wszystkim?

国王轻轻地用手指着他的行星和其他的行星,以及所有的星星。

Król dyskretnym ruchem wskazał swoją planetę, inne planety i gwiazdy.

小王子说:“统治这一切?”

— Tym wszystkim? — spytał Mały Książę.

“统治这一切。”

— Tym wszystkim — odpowiedział Król.

原来他不仅是一个绝对的君主,而且是整个宇宙的君主。

Ponieważ był to monarcha nie tylko absolutny, ale i uniwersalny.

“那么,星星都服从您吗?”

— I gwiazdy najjaśniejszego pana słuchają?

“那当然!”国王对他说,“它们立即就得服从。我是不允许无纪律的。”

— Oczywiście — odrzekł Król. — Słuchają natychmiast. Nie znoszę nieposłuszeństwa.

这样的权力使小王子惊叹不已。如果掌握了这样的权力,那么,他一天就不只是看到四十三次日落,而可以看到七十二次,甚至一百次,或是二百次日落,也不必要去挪动椅子了!

Mały Książę zachwycił się taką władzą. Gdyby on ją posiadał, mógłby widzieć jednego dnia nie czterdzieści trzy, ale siedemdziesiąt dwa, nawet sto, nawet dwieście zachodów słońca bez przesuwania krzesełka.

由于他想起了他那被遗弃的小星球,心里有点难过,他大胆地向国王提出了一个请求:

A ponieważ był trochę smutny z powodu swej małej opuszczonej planety, ośmielił się prosić Króla o łaskę:

“我想看日落,请求您……命令太阳落山吧……”

— Chciałbym zobaczyć zachód słońca. Proszę mi zrobić przyjemność. Proszę rozkazać słońcu, aby zaszło…

Reklama