51

51. Viðhald alls

El Tao les da la vida, la Virtud las sustenta, la Materia les da forma,el Entorno las perfecciona.
Por ello, todas las cosas sin excepción veneran el Tao y rindenhomenaje a la Virtud.
Nadie les ha ordenado venerar el Tao y rendir homenaje a la Virtud,pero siempre lo hacen de manera espontánea.
Es el Tao el que les da la vida:
Es la Virtud la que las sustenta, las hace crecer, las conserva, lasprotege, las alienta, las alimenta y las cubre bajo sus alas.
Dar la vida sin atribuirse nada, hacer la propia labor sin acumularnada por ello, ser un líder, no un carnicero, a esto se llama laVirtud escondida.

Alvaldið framleiðir alla hluti, og aðfall starfsemi þess heldur þeim við. Þeir lagast samkvæmt eðli sínu og fullkomnast eftir því, sem skilyrði eru til. Þess vegna er Alvaldið og starfsemi þess án undartekningar í heiðri haft.
En það er ekki í heiðri haft vegna neinnar skipunar, heldur ósjálfrátt og fúslega.
Því að Alvaldið framleiðir alla hluti og heldur þeim við, veitir þeim vöxt og þroska, fullkomnar þá og varðveitir.
Það farmleiðir en krefst ekki eignar, starfar en hrósar sér ekki, þroskar allt en er ekki ráðríkt. Þannig er hið dularfulla starf þess.

52

52. Upphafið sem móðir

Todo cuanto se encuentra bajo el Cielo tiene un Origen común.
Este Origen es la Madre del mundo.
Tras conocer a la Madre, podemos empezar a conocer a sus hijos.
Tras conocer a los hijos, debemos retornar y preservar a la Madre.
Quien lo hace no correrá peligro, aunque su cuerpo sea aniquilado.
¡Bloquea todos los pasajes!
¡Cierra todas las puertas!
Y al final de tus días no estarás rendido.
¡Abre los pasajes!
¡Multiplica tus actividades!
Y al final de tus días permanecerás indefenso.
Ver lo pequeño es tener visión interna.
Preservar la debilidad es ser fuerte.
Utiliza las luces, pero vuelve a tu visión interna.
No atraigas desgracias sobre ti.
Esta es la manera de cultivar lo Inmutable.

Það, sem er upphaf alls, má telja móður þess.
Þegar menn þekkja móðurina, vita þeir, hvers vænta má af börnunum. Hver, sem þekkir móðurina og fetar eins og barn í fótspor hennar, hefur ekkert að óttast, þótt líkaminn farist.
Lokaðu munni þínum, láttu aftur augun og byrgðu eyrun; þá muntu verða áhyggjulaus alla ævi. En ef þú er opinmynntur og sífellt önnu kafinn, muntu aldrei verða óhultur.
Sá, er skarpskyggn, sem hyggur að smáu; að haldast hógvær og blíður veitir sannan styrkleik.
Fylgdu ljósinu og láttu það vísa þér veginn heim, þá mun eyðing líkamans ekki verða þér að tjóni. Það er að íklæðast eilífðinni.

53

53. Alvaldið andstætt heimshyggjunni

Si poseyera tan sólo el más pequeño grano de sabiduría,andaría por el Gran Camino, y mi único miedo seríadesviarme de él.
El Gran Camino es muy llano y recto, aunque la gente prefiere senderostortuosos.
La corte es muy limpia y está bien provista, aunque los camposestán yermos y llenos de malas hierbas; ¡y los graneros estáncompletamente vacíos!
Llevan ropas lujosas, portan afiladas espadas, se hartan de comiday bebida, ¡poseen más riquezas de las que pueden disfrutar!¡son los heraldos del latrocinio!
En cuanto al Tao, ¿qué pueden saber de él?

Væri ég nógu vitur, mundi ég fara Veginn eilífa.
Vegurinn eilífi er beinn og greiðfær, en mönnum eru krókaleiðirnar kærari.
Höllin ljómar af skrauti, en akrarnir eru vanhirtir og hlöðurnar tómar.
Að búast í skart og vera gyrtur biturlegu sverði, eta og drekka óhóflega, og hafa fullar hendur fjár — það er ofmetnaður ræningja.
Það er vissulega fjarri Alvaldinu.

54

54. Vöxtur dyggðarinnar

Lo que está bien plantado no puede desenraizarse.
Lo que está bien ceñido no puede soltarse.
Tus descendientes harán ofrendas a los antepasados de generaciónen generación.
Cultiva la Virtud en tu propia persona y se convertirá en unaverdadera parte de ti.
Si la cultivas en la familia, permanecerá.
Si la cultivas en la comunidad, vivirá y crecerá.
Si la cultivas en el estado, florecerá abundantemente.
Si la cultivas en el mundo, se volverá universal.
Por ello, una persona debe ser juzgada como una persona; una familiacomo familia; una comunidad como comunidad; un estado como estado.
¿Cómo puedo conocer el mundo?
Por lo que se halla en mi interior.

Það, sem gróðursett er á réttan hátt, verður ekki rifið upp; það verður aldrei á braut borið sem vel er varðveitt. Það vekur virðingu niðjanna.
Sá, sem eflir Alvaldið í sjálfum sér, gróðursetur dyggðina. Sá, sem eflir það í ætt sinni, lífgar fjölmarga frjóanga dyggðarinnar. Sá, sem eflir það í byggðarlaginu sínu, veitir dyggðinni vöxt. Sá, sem eflir það í ríkinu, lætur hana blómgast. Sá, sem eflir það í heiminum, lætur limu hennar breiðast um allt.
Við samanburð sér maður þannig áhrifin á sjálfan sig, á ættina, byggðarlagið, ríkið og heiminn.
Hvernig veit ég, að þessi áhrif eru vís? Með þessu móti.

55

55. Hið dásamlega samræmi

Quien está anclado en la :Virtud es como un recién nacido.
Las avispas y las serpientes venenosas no le pican, ni le atacan losanimales feroces, ni las aves rapaces se abalanzan sobre él.
Sus huesos son tiernos, blandos sus tendones, pero se agarra firmemente.
No ha conocido la unión del macho y la hembra, mas crece entoda su plenitud, y conserva su vitalidad con perfecta integridad.
Grita y llora todo el día sin enronquecer, porque encarna laperfecta armonía.
Conocer la armonía es conocer lo Inmutable.
Conocer lo Inmutable es tener visión interna.
Precipitar el crecimiento de la vida es nefasto.
Controlar la respiración a voluntad es violentarla.
Crecer de más es envejecer.
Todo esto es contrario al Tao, y lo que es contrario al Tao prontodeja de existir.

Sá, sem hefur fyllingu dyggðarinnar, er eins og lítið barn.
Eiturkvikindi munu ekki stinga það, villidýr ekki ráðast á það, og ránfuglar ekki hremma það.
Bein barnsins eru lin og sinarnar mjúkar, en þó eru átök þess föst. Þótt það þekki ekki mun á karli og konu, kemur eðli þess greinilega í ljós, og það sýnir fullan líkamsþrótt. Þótt það hríni allan daginn, finnur það ekki til hæsi. Þannig er samræmið í eðlisfari þess.
Sá, sem öðlast þetta samræmi, sér hið Óumbreytanlega. Að sjá hið Óumbreytanlega veitir vizku.
Að lifa hóflaust veldur ógæfu.
Þar, sem ákafinn ofbýður lífsaflinu, er styrkurinn blekking.
Styrkurinn hefur í för með sér elli.
Menn eru fráhverfir Alvaldinu.
Það, sem Alvaldinu er fráhverft, er brátt að þrotum komið.

56

56. Dásamleg göfgi

El que sabe no habla.
El que habla no sabe.
¡Bloquea todos los pasajes!
¡Cierra todas las puertas!
¡Mella los filos!
¡Deshaz los nudos!
¡Armoniza todas las luces!
¡Une al mundo en un todo!
A esto se llama la Totalidad Misteriosa, a la que no puedes cortejarni rechazar, beneficiar ni dañar, enaltecer o humillar.
Por ello, es lo más Elevado del mundo.

Sá, sem þekkir alvaldið, er fáorður um það; sá, sem er margorður um það, þekkir það ekki.
Að loka vörunum og láta aftur hlið hljóma og sýna, að má brúninrnar, greiða flækjur, slá móðu á það sem glitrar, og vera sem rykið — það er hin dásamlega aðlögun.
Slíkur maður lætur ekki vinarhót né fjandskap á sig fá og er hafinn yfir tjón og hagnað, heiður og vanheiður. Hann er ellra manna göfugastur.

57

57. Án íhlutunarsemi

Se gobierna un reino mediante leyes ordinarias; se hace una guerracon movimientos extraordinarios; pero se gana el mundo dejándoloestar.
¿Cómo sé que esto es así? ¡Por loque se halla en mi interior!
Cuantos más tabúes y prohibiciones haya en el mundo,más pobre se hace la gente.
Cuantas más afiladas sean las armas que la gente posee, mayorconfusión reina en el país.
Cuanto más lista y astutas sean las gentes, con mayor frecuenciasuceden cosas extrañas.
Cuanto más completas se promulguen leyes y decretos, másmalhechores y ladrones aparecen.
Por ello, el Sabio dice:
Yo no actúo, y la gente se transforma sola.
Amo la quietud, y la gente se encauza de manera natural.
No emprendo ningún negocio, y la gente prospera.
No tengo deseos, y la gente retorna a la Simplicidad.

Þjóðinni má stjórna með réttlæti, herliði með slægvizku og dugnaði. En unnt er að hljóta ríkið með því að vera ekki íhlutunarsamur um hag fólksins.
Hvernig veit ég þetta? Svo, sem sagt verður:
Því fleira sem lögin banna, því fátækara verður verður fólkið. Því fleira sem til er af vopnum, því meira verður um óeirðir í landi. Því kænni og duglegri sem menn verða, því óeðlilegra verður allt. Því meira verður um þjófa og ræningja, sem lög og fyrirskipanir eru fleiri.
Þess vegna hefur vitur maður sagt: Ég vil forðast íhlutunarsemi, þá mun fólkið breytast af sjálfu sér. Ég vil hafa hljótt um mig, þá mun fólkið komast sjálfkrafa á rétta leið. Ég vil sleppa öllu umstangi, þá mun fólkið auðgast af sjálfu sér. Ég vil hafna öllum metorðum, og fólkið mun venjast á einfeldni.

58

58. Þjökun þjóðarinnar

Cuando el gobernante es discreto, el pueblo es simple y feliz.
Cuando el gobernante es perspicaz, el pueblo es astuto e infeliz.
La desdicha es lo que la dicha presiona, la dicha es lo que la desdichaesconde.
¿Quién puede conocer el final definitivo de este proceso?
¿Acaso no existe una norma de justicia?
Pero lo que es normal pronto se convierte en anormal, y lo que es propiciopronto se vuelve de mal augurio; durante mucho tiempo ha estado la genteen un dilema.
Por ello, el Sabio cuadra las cosas sin cortar, esculpe sin desfigurar,endereza sin forzar, y esclarece sin deslumbrar.

Stjórn, sem virðirst duglaus, er oft affarsælust fyrir þjóðina. Ströng stjórn, sem skiptir sér af öllu, veldur þjóðinni ófarnaði.
Eymd er á hælum hamingjunnar. Hamingjan hvílir á bágindum. Hvernig fer þetta að lokum?
Á þá að hverfa frá réttlæti? Þá fer allt aflaga, og hið illa vex hinu góða yfir höfuð. Menn hafa sannarlega vaðið lengi í villu og svíma.
Þess vegna vakir vitur maður yfir réttlætinu, en forðast harðneskju. Hann er fastur fyrir, en ekki áleitinn. Hann er hreynskilinn, en varast ónærgætni — ber birtu, en glepur engum sjónir.

59

59. Hóf er bezt

Para gobernar al pueblo y servir al Cielo, no hay nada como la sobriedad.
Ser sobrio es retornar antes de andar errante.
Retornar antes de andar errante es poseer una doble reserva de Virtud.
Poseer una doble reserva de Virtud es superar todas las cosas.
Superar todas las cosas es alcanzar una altura invisible.
Sólo quien ha alcanzado una altura invisible puede tener unreino.
Sólo quien ha conseguido a la Madre del reino puede perdurarmucho tiempo.
Esta es la manera de estar profundamente enraizado y firmemente enraizadoy firmemente establecido en el Tao, el secreto de la larga vida y de lavisión duradera.

Ekkert jafnast á við hófsemi, til þess að leiðbeina mönnum og þjóna hinu himneska.
Með hófsemi komast menn snemma á réttar brautir. Það veitir auðæfi dyggðarinnar, og allar hindranir verða yfirstignar. Þá eru engin takmörk sett. Og þannig er hægt að stjórna ríkinu án fyrirstöðu.
Sá, sem líkist Upphafinu, stendur stöðugur. Hann er eins og jurt, sem á sér djúpar rætur og sterkan legg. Þetta veitir langa ævi og varanlegan orðstír.

60

60. Kyrrlát stjórn

Gobernar un gran reino es como cocinar un pescado pequeño. Cuandose gobierna el mundo conforme al Tao, los demonios carecen de poderes espirituales.No sólo los demonios carecen de poderes espirituales, sino que losespíritus mismos no pueden dañar a la gente. No sólolos espíritus no pueden dañas a la gente, sino que el Sabiomismo no daña a su pueblo. Si tan sólo el gobernante y sussúbditos se reprimieran de dañarse mutuamente, se acumularíanen el reino todos los beneficios de la vida.

Að stjórna ríki er líkt og að sjóða litla fiska.
Þegar ríkinu er stjórnað í samræmi við Alvaldið, munu andar framliðinna njóta friðar. Ekki á þann hátt, að þeir verði máttvana, en þeir munu ekki ónáða fólk. Þjóðin verður ekki fyrir óskunda af þeim, og vitur stjórnandii hennar móðgar þá heldur ekki.
Og þegar andarnir og þjóðhöfðinginn eru án sundurþykkju, munu áhrif þeirra öll auka vöxt dyggðarinnar.

61

61. Stórt og lítið ríki

Un gran reino es como un valle en el que todos los ríos confluyen.Es el Depósito de todo lo que existe bajo el cielo, lo Femeninodel mundo.
Lo Femenino siempre conquista a lo Masculino mediante la quietud, rebajándosea sí mismo a través de ésta.
Por ello, si un gran país puede rebajarse a sí mismoante un país pequeño, lo ganará; si un pequeñopaís se rebaja ante un país grande, lo ganará. Elprimero gana inclinándose; el segundo permaneciendo humilde.
Lo que quiere un gran país es simplemente abarcar másgente; y lo que quiere un pequeño país es llegar a servira su protector. De esta manera, cada uno de ellos consigue lo que quiere,aunque corresponde al gran país mantenerse humilde.

Stórt ríki myndast á sama hátt og fljót, sem vex, þegar það lækkar. Þannig sameinast löndin.
Þannig sigrar konan manninn með blíðu, það er að segja með því að láta undan.
Þess vegna verður stórt ríki að sýna lítillæti til þess að ávinna sér hylli smáríkjanna, og lítið ríki verður að hliðra til við hin stærri, til að fá þau á sitt band. Undanlátssemi veitir þannig bæði vinfengi og liðveizlu.
Stórt ríki vill sameina og vernda, lítið ríki vill þjóna og óskar aðstoðar. Hvort um sig fær óskum sínum fullnægt, ef stóra ríkið sínir lítillæti.

62

62. Gnægð hinns góða

El Tao es el Depósito oculto de todas las cosas.
Es un tesoro para la persona honrada, es una salvaguardia del error.
Una buena palabra encontrará su propio mercado.
Una buena obra puede servir como regalo para otro.
Que un hombre haya errado el buen camino no es razón para serapartado.
Por ello, en la Entronización de un Emperador, o en el nombramientode tres ministros, deja a los demás ofrecer sus discos de jade,precediendo a sus cuadrillas de caballos.
Es mejor para ti ofrecer el Tao ¡sin mover los pies!
¿Por qué los antiguos apreciaban el Tao?
¿No es porque, en virtud del mismo, el que busca encuentra,y la culpa es olvidada?
Por esto es un tesoro inigualable para el mundo.

Alvaldið lætur sér annt um alla hluti. Það auðgar huga góðra manna og leysir vonda menn frá hinu illa.
Góð orð afla mönnum hylli, góð breytni hefur enn meiri áhrif. Jafnvel vondir menn eru ekki yfirgefnir.
Þegar keisarinn situr á veldisstóli sínum og velur sér ráðgjafa, kemst sá, sem gengur fram fyrir hann með sveit manna og skrautlegt tignarmerki, ekki til jafns við hinn, sem gengur fram í hógværð Alvaldsins.
Hvers vegna höfðu fornmenn Alvaldið í svo miklum metum? Var það ekki vegna þess, að unnt var að öðlast það með leit og verða fyrir það án saka? Þess vegna var það metið mest af öllu.

63

63. Fyrirhyggja

Practica el No-Hacer.
Esfuérzate por el no-esfuerzo.
Saborea lo que no tiene sabor.
Ensalza lo humilde.
Multiplica lo poco.
Recompensa la injuria con bondad.
Corta el problema en su brote.
Siembra lo grande en lo pequeño.
Las cosas difíciles del mundo sólo pueden abordarse cuandoson fáciles.
Las cosas grandes del mundo sólo pueden realizarse prestandoatencióna sus comienzos pequeños.
Así pues, el Sabio nunca tiene que luchar a brazo partido congrandes cosas, aunque ¡sólo él es capaz de realizarlas!
Quien promete a la ligera no es fiable.
Quien piensa que todo es fácil acabará encontrando tododifícil.
Por ello, el Sabio, al considerar difícil cada cosa, no encuentradificultades al final.

Það er vegur Alvaldsins, að starfa án strits, hafa umsýslu án áhyggju, að njóta án þess að leita nautna, að sjá hið stóra í hinu smáa, markt í fáu, og að gjalda rangindi með góðleik.
Framkvæmdu það, sem vandasamt er, á meðan að það er auðvelt; byrjaðu smátt á því, sem mikið á úr að verða. Allt torvelt var í upphafi auðvelt; allt stórt var í fyrstu smátt. Þess vegna getur vitur maður framkvæmt það mikilvægasta án stórvirkja.
Sá, sem er ör á loforðum, er sjaldan orðheldinn; sá, sem býst við öllu auðveldu, verður fyrir mörgum erfiðleikum. Þess vegna tekur hinn vitri það jafnvel alvarlega, sem auðvelt virðist, og kemst þannig hjá öllum örðugleikum.

64

64. Að gæta smámunanna

Lo que está en reposo es fácil de retener.
Lo que no manifiesta augurios es fácil de predecir.
Lo que es frágil se rompe fácilmente.
Lo que es pequeño es fácil de dispersar.
Resuelve los problemas antes de que aparezcan.
Cultiva la paz y el orden antes de que se instalen la confusióny el desorden.
Un árbol del grosor del abrazo de un hombre nace de un minúsculobrote.
Una torre de seis pisos comienza con un montículo de tierra.
Un viaje de mil leguas comienza en donde están tus pies.
Quien actúa en cualquier asunto lo echa a perder.
Quien agarra cualquier cosa la pierde.
El Sabio no actúa en ningún asunto, y, por tanto, nadaecha a perder.
No agarra nada, y, por tanto, nada pierde.
Al manejar sus asuntos, la gente suele estropearlos justo al bordede su culminación.
Prestando total atención al principio y con paciencia al final,nada se echa a perder.
Por ello, el Sabio desea carecer de deseos, no codicia los bienes dedifícil alcance, aprende a desaprender lo que ha aprendido, e inducea las masas a retornar por donde ya han pasado.
Sólo ayuda a todas las criaturas a encontrar su verdadera naturaleza,pero no osa conducirlas por la punta de la nariz.

Því er auðvelt að halda, sem kyrrt er. Auðvelt er að koma í veg fyrir það, sem hefur ekki enn látið á sér bæra. Stökkum hlutum er hætt við að brotna. Smámunir fara hæglega út um þúfur.
Leystu störf þín af hendi, áður en þau safnast fyrir. Komdu á reglu, áður en allt er komið á ringulreið.
Stærstu trén eru vaxin upp af litlum kvisti. Turn með níu loftum rís af lágum grundvelli. Margra mílna ferð byrjar á einu skrefi.
Sá, sem stritar, veldur skaða. Sá, sem lætur greipar sópa, verður að sleppa tökum. Vitur maður er laus við strit og verður því ekki að sleppa tökum.
Flestu fólki bregðast áformin, þegar þeim er því nær að lokið. Ef þeir væru jafn-gætnir síðast sem fyrst, mundi þeim ekki misheppnast þannig.
Þess vegna eru þráir hins vitra ekki hinar sömu og annarra manna, og torgætir hlutir þykja honum ekki eftirsóknarverðir. Hann lætur það, sem aðrir menn læra ekki, og hverfur að því, sem fjöldinn gengur fram hjá. Þannig styður hann að eðlilegum þroska alls og er þó laus við strit.

65

65. Stjórn án hygginda

En tiempos antiguos, los que estaban versados en la prácticadel Tao no intentaban instruir a la gente, sino mantenerla en el estadode simplicidad. Entonces, ¿por qué es el pueblo tan difícilde gobernar? ¡Porque es demasiado inteligente! Por ello, el que gobiernaa su estado mediante la inteligencia es un malhechor; pero quien lo gobiernasin recurrir a la inteligencia es su benefactor. Conocer estos principioses poseer una norma y una medida. Mantener constantemente en tu mente lanorma y la medida es lo que llamamos la Virtud Mística. ¡Vastay profunda es la Virtud Mística! Lleva todas las cosas a retornar,¡hasta que vuelven a la Gran Armonía!

Fornmenn, sem gengu á vegum Alvaldsins, reyndu ekki að örva hyggindi fólksins, heldur leituðust þeir við að glæða hjá því einfeldni.
Of mikil huggindi gera mönnum erfitt að stjórna þjóðinni. Sá, sem reynir að stjórna með hyggindum, verður harðstjóri, en hinn, sem stjórnar án hyggindanna, verður til blessunar.
Sá, sem skilur þetta, hefur fyrirmynd að starfi sínu. Það er hin dásamlega dyggð, að missa aldrei sjónar á þessari fyrirmynd. Djúp og víðtæk er þessi dásamlega dyggð og ólík breytni annarra. En hún mun semeina alla.

66

66. Að lækka sjálfan sig

¿Cómo se convierte el mar en el rey de todos los ríos?
¡Porque está más abajo que ellos!
Por ello es el rey de todos los ríos.
En consecuencia, el Sabio gobierna a la gente rebajándose ensu discurso; y la dirige poniéndose detrás.
Así pues, cuando el Sabio está sobre la gente, éstano siente su peso; y cuando está al frente, nadie se siente herido.
Por lo tanto, todo el mundo está contento de facilitar su progresosin cansarse de él.
Como no lucha contra nadie, nadie puede luchar jamás contraél.

Vötn og fljót ráða yfir lækjum dalanna, sökum þess, að þau liggja lægra. Þetta veldur fyllingu þeirra. Á sama hátt setur hinn vitri, sem óskar að verða öðrum fremri, sjálfan sig skör lægra, og hann dregur sig í hlé til þess að vera foringi.
Þótt hann beri af öðrum, lætur hann menn ekki finna til þess, og þeim svíður ekki, þótt hann sé fremri.
Þess vegna þykir öllum vænt um að hafa í hávegum, og menn verða ekki leiðir á honum. Og af því að hann er frábitinn deilum, getur engum lent sama við hann.

67

67. Þrír kostgripir

Todo el mundo dice que mi Tao es grande, aunque parece lo másextraño del mundo. ¡Pero es simplemente porque mi Tao es grande,por lo que no se parece a nada en la tierra! Si fuera comparable a cualquiercosa sobre la tierra, ¡qué pequeño habría sidodesde el principio!
Tengo Tres Tesoros que guardo con cuidado y vigilo estrechamente. Elprimero es la Compasión. El segundo es la Sobriedad. El terceroes No osar ser el primero en el mundo. Porque soy compasivo, puedo servaliente. Porque soy sobrio, puedo ser generoso. Porque no oso ser el primero,puedo ser el capitán de todos los barcos.
Si una persona quiere ser valiente sin ser primero compasiva, generosasin ser antes sobria, líder sin estar dispuesta primero a seguira otros, ¡sólo está cortejando a la muerte!
La compasión por sí misma puede ayudarte a ganar unaguerra. La compasión por sí misma puede ayudarte a defendertu estado. Porque el Cielo acudirá al rescate de los compasivosy los protegerá con su compasión.

Allur heimur segir, að kenning mín um Alvaldið sé mikil, en óvenjuleg. Einmitt vegna mikilleika síns virðist hún óvenjuleg. Væri hún lík kenningum annarra, mundi lítilvægi hennar fyrir löngu augljóst orðið.
Ég hef þrjá kostgripi, sem ég met mikils og gæti vandlega. Hinn fyrsti er hógværð, annar er sparsemi og hinn þriðji er lítillæti.
Með hógværð get ég verið djarfur. Með sparsemi get ég verið örlátur. Með lítillæti get ég hlotið hinn æðsta heiður.
En nú á tímum hirða menn ekki um hógværð og eru fullir frekju; þeir hirða ekki um sprsemi og eru allir í eyðslusemi; þeir eru horfnir frá lítillæti og keppa um tignarsæti. En þetta er vegur dauðans.
Hógværð er viss um að vinna sigur, jafnvel í orustu, og lætur ekki undan síga. Himinninn veitir þeim hógværð, sem hann vill bjarga.

68

68. Hógværð og friðsemi

Un buen soldado nunca es agresivo; un buen guerrero nunca es irascible.
La mejor manera de conquistar a un enemigo es ganarle sin enfrentarsea él.
La mejor manera de emplear a alguien es servir bajo sus órdenes.
¡A esto se llama la virtud de la no-lucha!
¡A esto se llama emplear las capacidades de los hombres!
¡A esto se llama estar casado con el Cielo desde siempre!

Duglegur herforingi lætur ekki ófriðlega. Sá, sem vopnfimastur er, gengur ekki berserksgang. Mikill sigurvegari er ekki áleitinn. Góður foringi kemur sínu fram með hægð.
Þannig er styrkurinn fólginn í því, að deila ekki. Þannig verður mönnum stjórnað. Þetta er að fara veg himnanna, en það var æðsta takmark forvitringanna.

69

69. Tregur til ófriðar

Los estrategas tienen un dicho: no me atrevo a ser el anfitrión,sino el invitado; no me atrevo a avanzar ni un centímetro, sinoque prefiero retirarme un paso.
A esto se llama avanzar sin moverse, arremangarse las mangas sin desnudarselos brazos, capturar al enemigo sin enfrentarse a él, sostener unarma que es invisible.
No hay peor desgracia que subestimar la fuerza de tu enemigo.
Ya que subestimar la fuerza de tu enemigo es perder tu tesoro.
Por ello, cuando se enfrentan tropas en el campo de batalla, la victoriapertenece a la parte más afligida.

Mikill hershöfðingi hefur sagt: "Ég dirfist ekki að leggja til orustu, ég bíð heldur árásar; ég dirfist ekki að færa mig fram um þumlung, ég vil heldur hopa á hæl um skref."
Þetta er nefnt að fylkja liði án hermanna, að reiða vopn sem eru ekki tilbúin, að bregða sverði sem er ekki til, og að leggja til orustu þar sem engir óvinir eru fyrir.
Ekkert er slyslegra en að vera fljótráður til hernaðar. Því að þá eiga menn á hættu að missa það, sem mest er um vert.
Þess vegna mun sá verða sigurvegarinn, sem ber harm í brjósti, þegar lagt er til orustu.

70

70. Misskilinn

Mis palabras son muy fáciles de entender, pero muy difícilesde practicar:
Aunque el mundo no pueda entenderlas ni practicarlas, mis palabrastienen un Antecesor; mis obras tienen un Dueño.
La gente no lo sabe.
Por ello, no me conocen.
Cuantas menos son las personas que me conocen, más nobles hacea las que me siguen.
Por ello, el Sabio lleva burdas ropas, mientras que guarda un jadeen su pecho.

Orð mín eru auðskilin, og auðvelt er að framkvæma þau. Og þó getur enginn skilið þau eða framkvæmt.
Orð mín eiga sér víðtæka uppsprettu, og verk mín stjórnast af máttugu lögmáli. Menn þekkja mig ekki, af því að þeim er þetta ókunnugt.
Fáir þekkja mig, og það er mér til lofs. Því að hinn vitri er fátæklega búinn en ber gimstein í barmi sér.

71

71. Þekkingarsýki

Darse cuenta de que nuestro conocimiento es ignorancia, es una noblecomprensión interna.
Considerar nuestra ignorancia como conocimiento es enfermedad mental.
Sólo cuando nos cansamos de nuestra enfermedad, dejamos de estarenfermos.
El sabio no está enfermo, por estar cansado de la enfermedad.
Este es el secreto de la salud.

Að þekkja fáfræði sína er hið æðsta. Að þekkja hana ekki, en hyggja sig fróðan, er sjúkdómur.
Eina vörnin gegn þessum sjúkdómi er að finna til sársaukans við hann. Hinn vitri þjáist ekki af þessum sjúkdómi. Hann þekkir sársaukann, sem fylgir honum, og er því laus við hann.

72

72. Að meta sjálfan sig

Cuando la gente ya no teme tu poder es señal de que estállegando un gran poder.
No interfieras a la ligera en sus hogares, ni les impongas pesadascargas.
Sólo si dejas de abatirlos, dejarán de estar abatidospor tu causa.
Por ello, el Sabio se conoce a sí mismo, pero no se vanagloria;se ama a sí mismo, pero no se alaba.
Prefiere lo que está dentro a lo que está fuera.

Þegar menn óttast ekki það, sem þeir ættu að óttast, mun hið skelfilegasta koma yfir þá.
Menn skyldu ekki temja sér að láta hugsanarlaust eftir sér, né breyta eins og þeir væru þreyttir á lífinu.
Og ef menn sleppa ekki fram af sér beizlinu, mun lífsþreytan ekki koma í ljós.
Þess vegna þekkir hinn vitri sjálfan sig, en hreykir sér ekki. Hann kann að meta sjálfan sig, en ofmetnast ekki. Þannig hrokast hann ekki, en virðir þó sjálfan sig.

73

73. Ekki áleitinn

Quien es valiente de manera temeraria, perecerá; quien es valientesin temeridad, sobrevivirá.
De estas dos clases de valor, una es benéfica y la otra dañina.
Algunas cosas son detestadas por el Cielo.
Mas ¿quién conoce la razón?
Incluso el sabio se desconcierta ante tal cuestión.
El Camino del Cielo es conquistar sin luchar, dar respuestas sin hablar,atraer a la gente sin llamar, actuar conforme a los planes sin premura.
Vasta es la red del cielo, entrelazada con amplias mallas y, sin embargo,nada se escapa entre ellas.

Sá, sem er djarfur til áleitni, mætir dauða. Hinn lifir, sem hefur dirfsku til að forðast hana. Hugdirfskan er því ýmist ýmist skaðleg eða gagnleg. En getur nokkur skorið úr því, hver ástæðan er, þegar menn verða fyrir reiði himinsins? Þess vegna er þarna erfirt viðfangsefni fyrir hyggindin.
Það er Vegur himnanna, að berjast ekki, en eiga þó vald á öllu; að tala ekki, en veita þó greið svör; að kalla ekki, og þó koma menn fúslega þangað.
Það er vegur himnanna, að berjast ekki, en eiga þó vald á öllu; að tala ekki, en veita þó greið svör; að kalla ekki, og þó koma menn fúslega þangað.
Alvaldið er kyrrlátt, en starfsemi þess örugg. Á neti himinsins eru víðir möskvar, en ekkert sleppur úr því.

74

74. Engin dauðarefsing

Cuando la gente ya no teme a la muerte, ¿por qué se asustaríade su espectro?
Si pudieras hacer que las personas siempre temieran a la muerte, maspersistieran en violar la ley, podrías con razón detenerlasy ejecutarlas, ¿quién se atrevería entonces a violarla ley?
¿No está siempre ahí el Gran Ejecutor para matar?
Matar, para el Gran Ejecutor, es como cortar madera para el maestrocarpintero, y desde luego serás afortunado ¡si no te hieresen tu propia mano!

Til hvers er að hræða menn með dauðanum, ef þeir óttast hann ekki? Ef mönnum stæði sífelld ógn af dauðanum, og jafnan væri unnt að handsama illvirkjana og taka þá af lífi, — ætti þá að gera það?
Það vald er jafnan yfir okkur, sem kveður upp dauðadóminn. Að setja í sæti þess, og taka af lífi, líkt því, að klaufi fari að höggva með öxi smíðameistara. Hann kemst sjaldan hjá því að höggva í hendurnar á sjálfum sér.

75

75. Orsakir að ógæfu þjóðarinnar

¿Por qué se muere el pueblo de hambre?
Porque los de arriba les gravan con exceso.
Por ello se está muriendo.
¿Por qué es el pueblo difícil de gobernar?
Porque los de arriba intervienen demasiado y sirvan a sus interesespersonales.
Por ello es tan difícil de gobernar.
¿Por qué el pueblo se toma la muerte al a ligera?
Porque los de arriba llevan una vida lujosa.
Por ello se toma la muerte a la ligera.
¡El pueblo no tiene sencillamente de qué vivir!
¡Saben cosas mejores que hacer que valorar una vida así!

Þjóðin þolir hungur vegna þungra skatta, sem stjórnendurnir eyða. Þetta er orsök að hungursneyð.
Það er erfitt að stjórna þjóðinni vegna íhlutunarsemi stjórnendanna. Þetta veldur erfiðleikum við stjórnina.
Fólki veitist auðvelt að deyja, vegna þess að það erfiðar of mikið fyrir gæðum lífsins. Þess vegna lætur það sér dauðann í léttu rúmi liggja.
Þess vegna er betra að láta sér lífið í léttu rúmi liggja, en að gera of mikið úr því.

76

76. Fallveldi styrkleikans

Cuando una persona está viva, es blanda y flexible.
Cuando está muerta, se vuelve dura y rígida.
Cuando una planta está viva, es blanda y tierna.
Cuando está muerta, se vuelve marchita y seca.
Por ello, lo duro y lo rígido son compañeros de lo muerto:lo blando y lo flexible son compañeros de lo vivo.
Así pues, un ejército poderoso tiende a caer por su propiopeso, al igual que la madera seca está lista para el hacha.
Lo grande y poderoso será colocado abajo; lo humilde y débilserá honrado.

Maðurinn er við fæðinguna mjúkur og máttvana, en við dauðann stirður og sterkur. Þannig er um alla hluti. Tré og jurtir eru mjúk og brothætt, þegar þau eru að byrja að vaxa, en að lokum hörð og visin.
Þannig eru stirðleiki og styrkur boðberar dauðans, en mýkt og veikleiki félagar lífsins.
Sá, sem treystir liðsafla sínum, mun því ekki sigra. Það tré verður höggvið, sem er orðið of stórvaxið og sterkt.
Því að hið fasta og sterka er neðar, en hið milda og mjúka ofar.

77

77. Alvaldið jafnar

Tal vez, la Ley del Cielo pueda compararse al estiramiento de un arco.La parte de arriba se hunde y la de abajo se eleva. Si la cuerda del arcoes demasiado larga, se corta; si es demasiado corta, se añade.
La Ley del Cielo disminuye lo excesivo y completa lo insuficiente.La ley del hombre es diferente: toma de lo insuficiente para aportarloa lo excesivo. ¿Quién excepto del hombre del Tao puede ponersus riquezas sobrantes al servicio del mundo?
Por ello, el Sabio efectúa su trabajo sin acumular nada, y realizasu labor sin aferrarse a ella. No quiere que sus méritos sean vistos.

Alvaldið himneska starfar á líkan hátt, sem menn benda boga. Það lækkar það, sem hátt er, og hækkar það, sem lágt er. Það tekur þar af, sem of mikið er fyrir, og bætir þar við, sem á vantar.
Það er Vegur himanna, að jafna ofgnótt og skort. Þannig er ekki vegur mannanna; þeir taka frá þeim, sem hafa ekki nóg, til þess að auka ofgnótt sjálfra sín.
Hver mun taka ofgnótt sjálfs sín og miðla henni til gagns öllum heimi? Aðeins þeir, sem fylgja Alvaldinu.
Þess vegna starfar hinn vitri, en krefst einskis handa sjálfum sér; hann framkvæmir sín góðu verk, en telur sér það ekki til gildis. Hann óskar ekki að sýnast öðrum fremri.

78

78. Máttur hins veika

Nada en el mundo es más blando y débil que el agua; mas¡no hay nada como el agua para erosionar lo duro y lo fuerte!, puesnada puede reemplazarla.
Que lo débil venza a lo fuerte y lo blando venza a lo duro,es algo que todos conocen pero que nadie practica.
Por ello, el Sabio dice:
Recibir la suciedad de un país es ser el señor de sustemplos.
Cargar con las desgracias de un país es ser el príncipedel mundo.
Ciertamente, ¡la Verdad parece su opuesto!

Ekkert er mýkra og gljúpara í heimi en vatnið, en ekkert kemst til jafns við það í því, að eyða hinu harða og sterka; — að því leyti ber það af öllu.
Hið mjúka vinnur bug á hinu harða, og hið veika á hinu sterka. Þetta vita allir en enginn breytir samkvæmt því.
Þess vegna hefur vitur maður sagt: "Sá fram ber fórn landsins, sem tekur á sig böl þjóðarinnar, er í raun og veru konungur hennar."
Orð sannleikans hljóma sem öfugmæli.

79

79. Skyldur mikilsverðari en kröfur

Cuando se cura una gran herida, siempre queda una llaga.
¿Acaso puede ser esto deseable?
Por ello, el Sabio, aun teniendo la peor parte de un acuerdo,cumplecon su parte convenida, y no se querella contra los demás.
La persona virtuosa cumple con su deber; la persona sin virtud sólosabe imponer cargas a los demás.
La Vía del cielo carece de afectos personales, pero siemprese halla en armonía con las personas bondadosas.

Þegar sættir takast eftir mikinn fjandskap, mun áræðanlega eima eftir af óvild. Getur það haft góð áhrif?
Vitur maður uppfyllir því skyldu sína, en gengur ekki stranglega eftir rétti sínum. Dyggðugur maður hefur aðeins skyldur sínar fyrir augum, en hinn er heimmtufrekur, sem er án dyggðar.
Alvaldið sýnir enga hlutdrægni; það liðsinnir ávallt góðum mönnum.

80

80. Farsæl þjóð

¡Ay del pequeño país con poca población!Aunque posea aparatos mecánicos eficaces, la gente no los utiliza.Deja que se preocupe de la muerte y se abstenga de emigrar a lugares lejanos.Tal vez haya todavía carros y barcos, armas y armaduras, pero ningunaocasión de utilizarlas ni exhibirlas. Deja al pueblo volver a comunicarseanudando cuerdas.. Procura que esté contento con su comida, complacidocon su ropa, satisfecho con sus casas y siga acostumbrado a sus manerassencillas de vida. Aunque pueda haber otro país en la vecindad,tan cercano que ambos están a la vista el uno del otro, y puedenoírse recíprocamente el canto de sus gallos y el ladridode sus perros, no existen relaciones, y a lo largo de sus vidas los dospueblos no tienen nada que ver entre sí.

Lítið ríki, mannfátt. — Það hefði aðeins herbúnað fyrir tíu eða hundrað menn og þyrfti ekki á honum að halda. Fólkið mundi líta alvarlega á dauðann og alls ekki fara úr landi.
Þótt menn hefðu báta og vagna, mundu þeir ekki fara burt á þeim. Og þótt þeir hefðu brynjur og vopn, mundi ekki til þess koma, að það yrði notað.
Þeir mundu aftur fara að nota hnútaletur.
Þeim mundi smakkast fæðan og finnast óbrotinn klæðanður sinn fagur; þeir mundu eiga sér hvíldarstað heima og unna sínum venjulegu háttum.
Þó að nágrannalandið blasi við, og heyra megi þaðan hanagal og hundgá, mundi fólkið eldast og deyja, en aldrei langa þangað.

81

81. Einkenni einfeldninnar

Las palabras sinceras no son agradables, las palabras agradables noson sinceras.
Las buenas personas no son discutidoras, las discutidoras no son buenas.
Las personas sabias no son eruditas, las eruditas no son sabias.
El Sabio no toma nada para acaparar, cuanto más vive para losdemás, más plena es su vida.
Cuanto más da, más nada en la abundancia.
La Ley del Cielo es beneficiar, no perjudicar.
La Ley del Sabio es cumplir su deber, no luchar contra nadie.

Sönn orð eru ekki fögur; fögur orð eru ekki sönn.
Góður maður er ekki þrætugjarn; hinn þrætugjarni er ekki góður.
Þeir, sem þekkja Alvaldið, eru ekki hálærðir. Hinir hálærðu þekkja það ekki.
Hinn vitri safnar ekki auði. Því meiru sem hann ver öðrum til gagns, því meira á hann sjálfur. Því meira sem hann gefur öðrum, því ríkari er hann sjálfur.
Alvaldið himneska er heillaríkt í starfi sínu og veldur ekki skaða. Hinn vitri starfar, en forðast deilur.