Pero después de una breve reflexión, añadió:

Հետո մի փոքր մտածելով՝ հարցրեց.

— ¿Qué significa “domesticar”?

— Իսկ ինչպե՞ս են ընտելացնում:

— Tú no eres de aquí —dijo el zorro— ¿qué buscas?

— Դու տեղացի չես երևում, — նկատեց աղվեսը: — Ի՞նչ ես փնտրում այստեղ:

— Busco a los hombres —le respondió el principito—. ¿Qué significa “domesticar”?

— Մարդկանց եմ փնտրում, — պատասխանեց Փոքրիկ իշխանը: — Իսկ ինչպե՞ս են ընտելացնում:

— Los hombres —dijo el zorro— tienen escopetas y cazan. ¡Es muy molesto! Pero también crían gallinas. Es lo único que les interesa. ¿Tú buscas gallinas?

— Մարդիկ հրացան ունեն և որսի են դուրս գալիս: Դա շատ անհարմար բան է: Հետո՝ նրանք հավ են պահում: Նրանց լավն էլ միայն այդ է: Դու հա՞վ ես փնտրում:

— No —dijo el principito—. Busco amigos. ¿Qué significa “domesticar”? —volvió a preguntar el principito.

— Ո՛չ, — ասաց Փոքրիկ իշխանը: — Ես բարեկամ եմ փնտրում: Իսկ ինչպե՞ս են ընտելացնում:

— Es una cosa ya olvidada —dijo el zorro—, significa “crear vínculos… ”

— Դա վաղուց մոռացված հասկացողություն է, — բացատրեց աղվեսը: — Դա նշանակում է՝ կապվել մեկի հետ…

— ¿Crear vínculos?

— Կապվե՞լ…

— Efectivamente, verás —dijo el zorro—. Tú no eres para mí todavía más que un muchachito igual a otros cien mil muchachitos y no te necesito para nada. Tampoco tú tienes necesidad de mí y no soy para ti más que un zorro entre otros cien mil zorros semejantes. Pero si tú me domesticas, entonces tendremos necesidad el uno del otro. Tú serás para mí único en el mundo, yo seré para ti único en el mundo…

— Հենց բանն էլ այդ է, — ասաց աղվեսը: — Դու ինձ համար առայժմ միայն մի փոքրիկ տղա ես, այնպես, ինչպես մյուս հարյուրհազարավոր տղաները: Եվ դու ինձ պետք չես: Ես էլ քեզ պետք չեմ: Ես քեզ համար ընդամենը մի սովորական աղվես եմ, այնպես, ինչպես մյուս հարյուրհազարավոր աղվեսները: Բայց եթե դու ինձ ընտելացնես, մենք անհրաժեշտ կդառնանք մեկս մյուսի համար: Դու ինձ համար ամբողջ աշխարհում միակը կդառնաս, ես էլ քեզ համար ամբողջ աշխարհում կդառնամ միակը…

— Comienzo a comprender —dijo el principito—. Hay una flor… creo que ella me ha domesticado…

— Ես սկսում եմ հասկանալ, — ասաց Փոքրիկ իշխանը: — Մի վարդ կար… որը երևի ինձ ընտելացրել էր…

— Es posible —concedió el zorro—, en la Tierra se ven todo tipo de cosas.

— Շատ հավանական է, — համաձայնեց աղվեսը: — Երկրի վրա ինչեր ասես, որ չեն լինում:

— ¡Oh, no es en la Tierra! —exclamó el principito.

— Դա երկրի վրա չէր. — ասաց Փոքրիկ իշխանը:

El zorro pareció intrigado:

Աղվեսը շատ զարմացավ:

— ¿En otro planeta?

— Ուրիշ մոլորակի վրա…

— Sí.

— Այո՛:

— ¿Hay cazadores en ese planeta?

— Իսկ այդ մոլորակի վրա որսորդներ կա՞ն:

— No.

— Ո՛չ:

— ¡Qué interesante! ¿Y gallinas?

— Ինչ հետաքրքիր է: Իսկ հավ կա՞:

— No.

— Ո՛չ:

— Nada es perfecto —suspiró el zorro.

— Աշխարհում կատարյալ ոչինչ չի լինում, — հառաչեց աղվեսը:

Y después volviendo a su idea:

Բայց հետո նա նորից խոսեց նույն բանի մասին.

— Mi vida es muy monótona. Cazo gallinas y los hombres me cazan a mí. Todas las gallinas se parecen y todos los hombres son iguales; por consiguiente me aburro un poco. Si tú me domesticas, mi vida estará llena de sol. Conoceré el rumor de unos pasos diferentes a todos los demás. Los otros pasos me hacen esconder bajo la tierra; los tuyos me llamarán fuera de la madriguera como una música.

— Իմ կյանքը ձանձրալի է անցնում: Ես հավ եմ որսում, իսկ մարդիկ որսում են ինձ: Բոլոր հավերը մեկ են, և մարդիկ էլ մեկ են: Եվ իմ կյանքը ձանձրալի է: Բայց եթե դու ինձ ընտելացնես, իմ կյանքը, ոնց որ արևից, կլուսավորվի: Քո ոտնաձայները ես հազարավոր ոտնաձայներից կտարբերեմ: Մարդկանց ոտնաձայները լսելով՝ ես միշտ փախչում եմ և թաքնվում գետնի տակ: Բայց քո քայլվածքը երգի պես ինձ կկանչի, և ես դուրս կգամ իմ թաքստոցից:

Y además, ¡mira! ¿Ves allá abajo los campos de trigo? Yo no como pan y por lo tanto el trigo es para mí algo inútil. Los campos de trigo no me recuerdan nada y eso me pone triste. ¡Pero tú tienes los cabellos dorados y será algo maravilloso cuando me domestiques! El trigo, que es dorado también, será un recuerdo de ti. Y amaré el ruido del viento en el trigo.

Եվ հետո նայիր… Տեսնո՞ւմ ես, այնտեղ՝ արտերի մեջ, հասնում է ցորենը: Ես հաց չեմ ուտում: Հասկերն ինձ պետք չեն: Ցորենի արտերը ինձ ոչինչ չեն հիշեցնում: Եվ դա շատ տխուր բան է: Բայց դու ոսկե մազեր ունես: Եվ ինչքան լավ կլինի, որ դու ինձ ընտելացնես: Ոսկե ցորենը կհիշեցնի ինձ քո մասին: Եվ ես կսկսեմ սիրել քամուց օրորվող հասկերի շրշյունը…

El zorro se calló y miró un buen rato al principito:

Աղվեսը լռեց ու երկար ժամանակ նայում էր Փոքրիկ իշխանին: Հետո ասաց.

— Por favor… domestícame —le dijo.

— Խնդրում եմ, ընտելացրու ինձ:

— Bien quisiera —le respondió el principito pero no tengo mucho tiempo. He de buscar amigos y conocer muchas cosas.

— Ես ուրախությամբ այդ կանեի, — պատասխանեց Փոքրիկ իշխանը, — բայց ես այնքան քիչ ժամանակ ունեմ… Ես դեռ բարեկամներ պիտի փնտրեմ և նրանցից դեռ ուրիշ շատ բաներ պիտի իմանամ:

— Sólo se conocen bien las cosas que se domestican —dijo el zorro—. Los hombres ya no tienen tiempo de conocer nada. Lo compran todo hecho en las tiendas. Y como no hay tiendas donde vendan amigos, los hombres no tienen ya amigos. ¡Si quieres un amigo, domestícame!

— Իմանալ կարելի է միայն այն բաները, որոնց հնարավոր է ընտելացնել, — ասաց աղվեսը: — Մարդիկ արդեն ժամանակ չունեն որևէ բան իմանալու համար: Նրանք հիմա իրերն էլ պատրաստի են գնում խանութներում: Բայց չէ՞ որ չկան այնպիսի խանութներ, որտեղ հնարավոր լինի բարեկամներ վաճառել, և հենց դրա համար էլ մարդիկ այլևս բարեկամներ չունեն: Եթե ուզում ես բարեկամ ունենալ, ընտելացրու ինձ:

— ¿Qué debo hacer? —preguntó el principito.

— Իսկ դրա համար ի՞նչ է պետք անել, — հարցրեց Փոքրիկ իշխանը:

— Debes tener mucha paciencia —respondió el zorro—. Te sentarás al principio un poco lejos de mí, así, en el suelo; yo te miraré con el rabillo del ojo y tú no me dirás nada. El lenguaje es fuente de malos entendidos. Pero cada día podrás sentarte un poco más cerca…

— Հարկավոր է համբերություն ունենալ, — պատասխանեց աղվեսը: — Նախ՝ նստիր այնտեղ՝ խոտի վրա, այ, այդպես: Ես քեզ վրա ծուռ-ծուռ կնայեմ, բայց դու սուս մնա: Խոսքերը միայն խանգարում են իրար լավ հասկանալուն: Նստիր այնտեղ, բայց օր օրի վրա մի փոքր մոտեցիր…

El principito volvió al día siguiente.

Հաջորդ օրը Փոքրիկ իշխանը նորից եկավ նույն տեղը:

— Hubiera sido mejor —dijo el zorro— que vinieras a la misma hora. Si vienes, por ejemplo, a las cuatro de la tarde; desde las tres yo empezaría a ser dichoso. Cuanto más avance la hora, más feliz me sentiré. A las cuatro me sentiré agitado e inquieto, descubriré así lo que vale la felicidad. Pero si tú vienes a cualquier hora, nunca sabré cuándo preparar mi corazón… Los ritos son necesarios.

— Ավելի լավ է միշտ նույն ժամին արի, — խնդրեց աղվեսը: — Ա՜յ, օրինակ, եթե դու գաս ժամը չորսին, ես ժամը 3-ից արդեն ինձ երջանիկ կզգամ: Եվ որքան ավելի մոտենա նշանակված ժամը, այնքան ավելի երջանիկ կզգամ: Ժամը չորսին ես արդեն կսկսեմ հուզվել և անհանգստանալ: Ես կսկսեմ զգալ երջանկության գինը: Իսկ եթե դու ամեն անգամ տարբեր ժամի գաս, ես չեմ իմանա, թե որ ժամի համար նախապատրաստեմ իմ սիրտը… Անհրաժեշտ է պահպանել ծիսակատարությունը:

— ¿Qué es un rito? —inquirió el principito.

— Իսկ ի՞նչ բան է ծիսակատարություն, — հարցրեց Փոքրիկ իշխանը:

— Es también algo demasiado olvidado —dijo el zorro—. Es lo que hace que un día no se parezca a otro día y que una hora sea diferente a otra. Entre los cazadores, por ejemplo, hay un rito. Los jueves bailan con las muchachas del pueblo. Los jueves entonces son días maravillosos en los que puedo ir de paseo hasta la viña. Si los cazadores no bailaran en día fijo, todos los días se parecerían y yo no tendría vacaciones.

— Դա էլ վաղուց մոռացված բան է, — բացատրեց աղվեսը: — Դա մի բան է, որի շնորհիվ մի օրը այլևս նման չի լինում մյուս օրերին, ժամը՝ մյուս ժամերին: Այ, օրինակ, իմ որսորդները այսպիսի ծիսակատարություն ունեն. հինգշաբթի օրերը նրանք պարում են գյուղի աղջիկների հետ: Եվ ի՛նչ հիանալի օր է հինգշաբթին: Ես զբոսանքի եմ գնում և հասնում մինչև խաղողի այգիները: Իսկ եթե որսորդները պարեին երբ խելքները փչեր, բոլոր օրերը միանման կլինեին, և ես երբեք չէի հանգստանա:

De esta manera el principito domesticó al zorro. Y cuando se fue acercando el día de la partida:

Այսպես Փոքրիկ իշխանը աղվեսին ընտելացրեց: Եվ ահա հասավ հրաժեշտի ժամը:

— ¡Ah! —dijo el zorro—, lloraré.

— Ես լաց կլինեմ քեզ համար, — հառաչեց աղվեսը:

— Tuya es la culpa —le dijo el principito—, yo no quería hacerte daño, pero tú has querido que te domestique…

— Դու ես մեղավոր, — ասաց Փոքրիկ իշխանը: — Ես չէի ուզում, որ քեզ համար դժվար լինի, դու ինքդ խնդրեցիր, որ քեզ ընտելացնեմ:

— Ciertamente —dijo el zorro.

— Այո, իհարկե, — ասաց աղվեսը:

— ¡Y vas a llorar!, —dijo él principito.

— Բայց դու լավ կլինես:

— ¡Seguro!

— Այո՛, իհարկե:

— No ganas nada.

— Նշանակում է, որ դու վատ ես զգում քեզ:

— Gano —dijo el zorro— he ganado a causa del color del trigo.

— Ո՛չ, — առարկեց աղվեսը: — Ես ինձ լավ եմ զգում: Հիշիր, թե քեզ ինչ էի ասում ոսկե հասկերի մասին:

Y luego añadió:

Նա լռեց: Հետո ավելացրեց.

— Vete a ver las rosas; comprenderás que la tuya es única en el mundo. Volverás a decirme adiós y yo te regalaré un secreto.

— Գնա, մի անգամ էլ նայիր վարդերին: Դու կհասկանաս, որ քո վարդը աշխարհում միակն է: Իսկ երբ վերադառնաս ինձ հրաժեշտ տալու, ես քեզ մի գաղտնիք կասեմ: Դա կլինի իմ նվերը քեզ:

El principito se fue a ver las rosas a las que dijo:

Փոքրիկ իշխանը գնաց վարդերին նայելու:

— No son nada, ni en nada se parecen a mi rosa. Nadie las ha domesticado ni ustedes han domesticado a nadie. Son como el zorro era antes, que en nada se diferenciaba de otros cien mil zorros. Pero yo le hice mi amigo y ahora es único en el mundo.

— Դուք բոլորովին նման չեք իմ վարդին, — ասաց նա: — Դուք դեռ ոչինչ եք: Ոչ ոք ձեզ չի ընտելացրել, և դուք ոչ ոքի չեք ընտելացրել: Առաջ իմ աղվեսն էլ ձեզ նման էր: Նա ոչնչով չէր տարբերվում մյուս հարյուրհազարավոր աղվեսներից: Բայց ես նրա հետ բարեկամացա, և հիմա նա միակն է ամբողջ աշխարհում:

Las rosas se sentían molestas oyendo al principito, que continuó diciéndoles:

Վարդերը շատ շփոթվեցին:

— Son muy bellas, pero están vacías y nadie daría la vida por ustedes. Cualquiera que las vea podrá creer indudablemente que mí rosa es igual que cualquiera de ustedes. Pero ella se sabe más importante que todas, porque yo la he regado, porque ha sido a ella a la que abrigué con el fanal, porque yo le maté los gusanos (salvo dos o tres que se hicieron mariposas) y es a ella a la que yo he oído quejarse, alabarse y algunas veces hasta callarse. Porque es mi rosa, en fin.

— Դուք գեղեցիկ եք, բայց դատարկ, — շարունակեց Փոքրիկ իշխանը: — Ձեզ համար ոչ ոք չի ուզենա մեռնել: Իհարկե, պատահական անցորդը, նայելով իմ վարդին, կասի, որ նա ճիշտ և ճիշտ ձեզ նման է: Բայց ինձ համար մենակ նա ավելի թանկ է, քան դուք բոլորդ: Չէ՞ որ նրա՛ն և ոչ թե ձեզ էի ես ամեն օր ջրում: Նրա՛ն և ոչ թե ձեզ էի ամեն օր ապակիով ծածկում: Քամուց պաշտպանվելու համար նրան էի շիրմայով առանձնացնում: Նրա համար ես սպանեցի թրթուրներին և միայն երկու-երեք հատ թողեցի, որ թիթեռներ դուրս գան: Ես լսում էի, թե ինչպես է նա տրտնջում և ինչպես է պարծենում, ես լսում էի նրան նույնիսկ այն ժամանակ, երբ նա լռում էր: Նա իմն է:

Y volvió con el zorro.

Եվ Փոքրիկ իշխանը վերադարձավ աղվեսի մոտ:

— Adiós —le dijo.

— Մնաս բարով, — ասաց նա:

— Adiós —dijo el zorro—. He aquí mi secreto, que no puede ser más simple: sólo con el corazón se puede ver bien; lo esencial es invisible para los ojos.

— Գնաս բարով, — ասաց աղվեսը: — Ահա իմ գաղտնիքը, որը շատ հասարակ է. միայն սիրտն է սրատես: Ամենագլխավորը աչքով չես տեսնի:

— Lo esencial es invisible para los ojos —repitió el principito para acordarse.

— Ամենագլխավորը աչքով չես տեսնի, — կրկնեց Փոքրիկ իշխանը, որպեսզի լավ հիշի:

— Lo que hace más importante a tu rosa, es el tiempo que tú has perdido con ella.

— Քո վարդը քեզ համար այդքան թանկ է, որովհետև դու նրան տվել ես քո ամբողջ հոգին:

— Es el tiempo que yo he perdido con ella… —repitió el principito para recordarlo.

— Որովհետև ես նրան տվել եմ իմ ամբողջ հոգին… — կրկնեց Փոքրիկ իշխանը, որպեսզի լավ հիշի:

— Los hombres han olvidado esta verdad —dijo el zorro—, pero tú no debes olvidarla. Eres responsable para siempre de lo que has domesticado. Tú eres responsable de tu rosa…

— Մարդիկ մոռացել են այս ճշմարտությունը, — ասաց աղվեսը: — Բայց դու մի՛ մոռացիր, որ հավիտյան պատասխանատու ես նրա համար, ում ընտելացրել ես: Դու պատասխանատու ես քո վարդի համար:

— Yo soy responsable de mi rosa… —repitió el principito a fin de recordarlo.

— Ես իմ վարդի համար պատասխանատու եմ… — կրկնեց Փոքրիկ իշխանը, որպեսզի լավ հիշի:

XXII

XXII

— ¡Buenos días! —dijo el principito.

— Բարի օր, — ասաց Փոքրիկ իշխանը:

— ¡Buenos días! —respondió el guardavía.

— Բարի օր, — արձագանքեց սլաքավարը:

— ¿Qué haces aquí? —le preguntó el principito.

— Այդ ի՞նչ ես անում այստեղ, — հարցրեց Փոքրիկ իշխանը:

— Formo con los viajeros paquetes de mil y despacho los trenes que los llevan, ya a la derecha, ya a la izquierda.

— Ուղևորներին եմ տեսակավորում, — պատասխանեց սլաքավարը: — Ամեն մի գնացքում հազար հոգի նստեցրած ուղարկում եմ մեկը՝ դեպի աջ, մեկը՝ ձախ:

Y un tren rápido iluminado, rugiendo como el trueno, hizo temblar la caseta del guardavía.

Եվ այդ ժամանակ սլացավ-անցավ ճեպընթաց գնացքը՝ շողացնելով պատուհանների լույսերը: Սլաքավարի փոքրիկ տնակը ամբողջովին սկսեց ցնցվել:

— Tienen mucha prisa —dijo el principito—. ¿Qué buscan?

— Ինչքա՜ն են շտապում, — զարմացավ Փոքրիկ իշխանը: — Ի՞նչ են փնտրում նրանք:

— Ni siquiera el conductor de la locomotora lo sabe —dijo el guardavía.

— Նույնիսկ ինքը՝ մեքենավարը, դա չգիտի, — ասաց սլաքավարը:

Un segundo rápido iluminado rugió en sentido inverso.

Այս անգամ էլ լույսերը շողացնելով՝ հակառակ կողմը սլացավ մի ուրիշ ճեպընթաց:

— ¿Ya vuelve? —preguntó el principito.

— Նրանք արդեն վերադառնո՞ւմ են, — հարցրեց Փոքրիկ իշխանը:

— No son los mismos —contestó el guardavía—. Es un cambio.

— Ո՛չ, սա ուրիշ է, — ասաց սլաքավարը: — Սա հանդիպակացն է:

— ¿No se sentían contentos donde estaban?

— Նրանց համար վատ էր այնտեղ, որտեղ առաջ էին:

— Nunca se siente uno contento donde está —respondió el guardavía.

— Այնտեղ է լավ, որտեղ մենք չկանք, — ասաց սլաքավարը:

Y rugió el trueno de un tercer rápido iluminado.

Եվ շողալով ու դղրդալով անցավ երրորդ ճեպընթացը:

— ¿Van persiguiendo a los primeros viajeros? —preguntó el principito.

— Սրանք ուզում են հասնել այն առաջինների՞ն, — հարցրեց Փոքրիկ իշխանը:

— No persiguen absolutamente nada —le dijo el guardavía—; duermen o bostezan allí dentro. Únicamente los niños aplastan su nariz contra los vidrios.

— Նրանք ոչինչ էլ չեն ուզում, — ասաց սլաքավարը: — Նրանք վագոններում կամ քնած են, կամ նստած հորանջում են: Միայն երեխաներն են քթները հպել պատուհանների ապակիներին:

— Únicamente los niños saben lo que buscan —dijo el principito. Pierden el tiempo con una muñeca de trapo que viene a ser lo más importante para ellos y si se la quitan, lloran…

— Միայն երեխաները գիտեն, թե ինչ են փնտրում, — շշնջաց Փոքրիկ իշխանը: — Նրանք իրենց ամբողջ հոգին տալիս են լաթե տիկնիկին, և այդ տիկնիկը նրանց համար շատ թանկ է դառնոմ, և եթե նրանցից տիկնիկը խլեն, երեխաները կսկեն լալ…

— ¡Qué suerte tienen! —dijo el guardavía.

— Երջանիկ են նրանք, — ասաց սլաքավարը:

XXIII

XXIII

— ¡Buenos días! —dijo el principito.

— Բարի օր, — ասաց Փոքրիկ իշխանը:

— ¡Buenos días! —respondió el comerciante.

— Բարի օր, — պատասխանեց առևտրականը:

Era un comerciante de píldoras perfeccionadas que quitan la sed. Se toma una por semana y ya no se sienten ganas de beber.

Նա ծարավը հագեցնող հաբեր էր վաճառում: Ով որ մի այդպիսի հաբ լուլ տար, հետո ամբողջ մի շաբաթ ջուր չէր խմի:

— ¿Por qué vendes eso? —preguntó el principito.

— Ինչի՞ համար ես դրանք վաճառում, — հարցրեց Փոքրիկ իշխանը:

— Porque con esto se economiza mucho tiempo. Según el cálculo hecho por los expertos, se ahorran cincuenta y tres minutos por semana.

— Սրանք ահագին ժամանակ են խնայում, — պատասխանեց առևտրականը: — Մասնագետների հաշվարկներով՝ կարելի է շաբաթական հիսուներեք րոպե խնայել:

— ¿Y qué se hace con esos cincuenta y tres minutos?

— Իսկ ի՞նչ պիտի անեն այդ հիսուներեք րոպեում:

— Lo que cada uno quiere… ”

— Ինչ ուզես:

“Si yo dispusiera de cincuenta y tres minutos —pensó el principito— caminaría suavemente hacia una fuente…”

«Ես որ հիսուներեք րոպե ազատ ժամանակ ունենայի, ուղղակի կգնայի աղբյուրը՝ ջուր խմելու…»:

XXIV

XXIV

Era el octavo día de mi avería en el desierto y había escuchado la historia del comerciante bebiendo la última gota de mi provisión de agua.

Այն օրից, ինչ ես վթարի էի ենթարկվել, անցել էր ուղիղ մեկ շաբաթ և լսելով հաբ վաճառողի պատմությունը՝ ես խմեցի իմ վերջին կում ջուրը:

— ¡Ah —le dije al principito—, son muy bonitos tus cuentos, pero yo no he reparado mi avión, no tengo nada para beber y sería muy feliz si pudiera irme muy tranquilo en busca de una fuente!

— Այո՛,— ասացի Փոքրիկ իշխանին, — այն, ինչ դու պատմում ես, շատ հետաքրքիր է, բայց ես դեռ չեմ նորոգել իմ օդանավը, ոչ մի կաթիլ ջուր չունեմ այլևս, և ես նույնպես երջանիկ կլինեի, եթե ուղղակի աղբյուր գնալու ժամանակ ունենայի:

— Mi amigo el zorro…, me dijo…

— Այն աղվեսը, որի հետ ես բարեկամացա…

— No se trata ahora del zorro, muchachito…

— Սիրելի՛ս, ես հիմա քո աղվեսի մասին լսելու ժամանակ չունեմ:

— ¿Por qué?

— Ինչո՞ւ:

— Porque nos vamos a morir de sed…

— Որովհետև ստիպված պիտի ծարավից մեռնեմ…

No comprendió mi razonamiento y replicó:

Նա չհասկացավ, թե ինչ կապ կա աղվեսի և ծարավից մեռնելու մեջ, և առարկեց.

— Es bueno haber tenido un amigo, aún si vamos a morir. Yo estoy muy contento de haber tenido un amigo zorro.

— Նույնիսկ երբ պետք է մեռնել, լավ է, երբ բարեկամ կա: Ա՛յ, ես շատ ուրախ եմ, որ բարեկամացել եմ աղվեսի հետ…

“Es incapaz de medir el peligro —me dije — Nunca tiene hambre ni sed y un poco de sol le basta…”

«Նա չի հասկանում, թե վտանգն ինչքան մեծ է: Նա երբեք քաղց ու ծարավ չի զգացել: Նրան բավականացնում է անգամ արևի մի ճառագայթը»:

El principito me miró y respondió a mi pensamiento:

Ես սա բարձրաձայն չասեցի, այլ միայն մտածեցի: Բայց Փոքրիկ իշխանը նայեց ինձ ու շշնջաց.

— Tengo sed también… vamos a buscar un pozo…

— Ես էլ եմ ուզում խմել… գնանք ջրհոր փնտրենք…

Tuve un gesto de cansancio; es absurdo buscar un pozo, al azar, en la inmensidad del desierto. Sin embargo, nos pusimos en marcha.

Ես ձեռքով մի հոգնած շարժում արեցի… Ի՞նչ օգուտ անծայր անապատում ենթադրաբար ջրհոր փնտրելուց: Բայց, այնուամենայնիվ, մենք ճամփա ընկանք:

Después de dos horas de caminar en silencio, cayó la noche y las estrellas comenzaron a brillar. Yo las veía como en sueño, pues a causa de la sed tenía un poco de fiebre. Las palabras del principito danzaban en mi mente.

Երկար ժամանակ մենք քայլում էինք լուռ: Վերջապես մթնեց, և աստղերն սկսեցին երկնքում մեկիկ-մեկիկ վառվել: Ծարավից ես տենդի մեջ էի ընկել, և ինձ թվում էր, թե երազիս մեջ եմ աստղերը տեսնում: Անընդհատ հիշում էի Փոքրիկ իշխանի խոսքերը, և ես նրան հարցրի.

— ¿Tienes sed, tú también? —le pregunté.

— Ուրեմն դո՞ւ էլ գիտես, թե ինչ բան է ծարավը: