1
Пражский манифест движения за международный язык эсперанто / Manifest van Praag — w językach rosyjskim i niderlandzkim

Rosyjsko-niderlandzka dwujęzyczna książka

Пражский манифест движения за международный язык эсперанто

Manifest van Praag

Мы, участники всемирного движения за развитие и распространение эсперанто, обращаемся в настоящем манифесте ко всем правительствам, международным организациям и людям доброй воли, заявляем о нашей решимости и дальше действовать в соответствии с изложенными ниже целями и предлагаем каждой организации и каждому человеку присоединиться к нашей деятельности.

Wij, leden van de wereldwijde beweging ter bevordering van Esperanto, richten dit manifest aan alle regeringen, internationale organisaties en mensen van goede wil. Wij verklaren onze intentie om met vaste wil verder te werken aan de volgende doelen en nodigen elke organisatie en iedere persoon afzonderlijk uit zich hierbij aan te sluiten.

Созданный в 1887 г. как проект вспомогательного языка для международного общения и быстро развившийся в жизнеспособный и выразительный язык, эсперанто уже более ста лет объединяет людей поверх языковых и культурных барьеров. За это время цели сторонников эсперанто не потеряли своего значения и актуальности. Ни всемирное использование нескольких национальных языков, ни технический прогресс в области коммуникации и связи, ни создание новых методов преподавания иностранных языков не смогут реализовать на практике следующие принципы, которые мы считаем основополагающими для справедливого и эффективного устройства международного языкового общения.

Het Esperanto, in 1887 gelanceerd als project voor een hulptaal ten behoeve van internationale communicatie en snel geëvolueerd tot een levende taal vol nuances, functioneert al meer dan een eeuw om mensen over grenzen van taal en cultuur heen te verbinden. Ondertussen hebben de doeleinden van zijn sprekers niet aan belang en actualiteit ingeboet. Waarschijnlijk zullen noch het wereldwijde gebruik van enkele nationale talen, noch de vorderingen in de communicatietechniek, noch het ontdekken van nieuwe methoden van taalonderricht de volgende principes verwezenlijken, die wij essentieel achten voor een rechtvaardig en doeltreffend taalgebruik.

1. Демократичность

1. Democratie

Система общения, которая даёт постоянные привилегии одним, а от других требует годы усилий для приобретения меньших возможностей, недемократична в своей основе. Хотя эсперанто, как и любой язык, не является совершенным, он значительно превосходит всех своих конкурентов в сфере равноправного международного языкового общения.

Een communicatiesysteem dat bepaalde mensen voor het leven bevoorrecht, maar dat van anderen eist, dat ze er jarenlang energie in investeren om een minder hoog niveau van taalbeheersing te bereiken, is fundamenteel ondemocratisch. Hoewel Esperanto, zoals elke taal, niet volmaakt is, overtreft het elke rivaal in hoge mate wat betreft een gelijkwaardige, wereldwijde communicatie.

Мы считаем, что языковое неравенство вызывает неравенство в общении на всех уровнях, включая международный. Мы — движение за демократическое общение.

Wij stellen dat taalongelijkheid, communicatie-ongelijkheid op alle niveau’s tot gevolg heeft, inclusief op internationaal niveau. Wij vormen een beweging voor democratische communicatie.

2. Наднациональное воспитание

2. Transnationaal

Каждый национальный язык привязан к определённой культуре и народу (народам). Например, школьник, изучающий английский язык, получает знания о культуре, географии, политике англоязычных стран, особенно США и Великобритании. Школьник, изучающий эсперанто, получает знания о мире без границ, в котором каждая страна представляется родным домом.

Elke nationale taal is gebonden aan een bepaalde cultuur en een bepaald volk of land. De leerling, bijvoorbeeld, die Engels leert, leert ook over de cultuur, de geografie en politiek van Engelstalige landen, voornamelijk de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. De leerling die Esperanto leert, leert over een wereld zonder grenzen, waarin elk land als thuis wordt gepresenteerd.

Мы считаем, что воспитание посредством любого национального языка связано с определённым мировоззрением. Мы — движение за наднациональное воспитание.

Wij stellen, dat het onderricht in een nationale taal gebonden is aan een bepaald wereldbeeld. Wij vormen een beweging voor transnationaal onderricht.

3. Педагогическая эффективность

3. Pedagogische effectiviteit

Лишь небольшой процент изучающих иностранный язык овладевает им. Полное овладение эсперанто возможно даже при самостоятельном изучении. Различные исследования показали пропедевтическую значимость эсперанто для изучения других языков. Эсперанто рекомендуется также в качестве основы для развития языкового сознания учащихся.

Slechts een klein percentage van degenen, die een vreemde taal leren, leren die echt beheersen. Volledige beheersing van Esperanto is zelfs mogelijk via zelfstudie. Verschillende onderzoeken hebben laten zien, dat het leren van Esperanto een propedeutisch effect heeft op het leren van andere talen. Men beveelt Esperanto ook aan als centraal onderdeel in cursussen, die leerlingen ervan bewustmaken wat taal is.

Мы считаем, что сложность национальных языков всегда будет препятствием для многих учащихся, которые получили бы несомненную пользу от усвоения второго языка. Мы — движение за эффективное преподавание языков.

Wij stellen, dat de moeilijkheid van nationale talen altijd een belemmering vormt voor veel leerlingen, die toch voordeel zouden hebben van een tweede taal. Wij vormen een beweging voor doeltreffend taalonderricht.

4. Многоязычие

4. Meertaligheid

Сообщество эсперантистов является одним из немногих всемирных языковых сообществ, все члены которого без исключения двуязычны или многоязычны. Каждый член этого сообщества принял решение изучить хотя бы один язык, кроме родного, на разговорном уровне. Во многих случаях это ведёт к изучению многих языков и привязанности к ним, и, как правило, к расширению кругозора.

De Esperanto-gemeenschap is één van de weinige taalgemeenschappen op wereldschaal, waarvan de sprekers zonder uitzondering twee- of meertalig zijn. Elk lid heeft de taak op zich genomen ten minste één vreemde taal te leren tot op spreekniveau. In veel gevallen leidt dat tot de kennis van en de liefde voor meerdere talen en over het algemeen tot een bredere persoonlijke horizon.

Мы считаем, что все люди, говорящие на разных языках, больших и малых, должны располагаь реальной возможностью обладеть вторым языком на высоком уровне общения. Мы — движение за предоставление этой возможности.

Wij stellen, dat de sprekers van alle talen, grote en kleine, zouden moeten beschikken over de reële kans zich een tweede taal eigen te maken tot op spreekniveau. Wij vormen een beweging die in die kans voorziet.

5. Языковые права

5. Taalrechten

Неравноправное распределение власти между языками — источник постоянного языкового давления и прямого языкового гнёта для большинства населения планеты. В среде эсперантистов, благодаря взаимному стремлению к компромиссу, люди, говорящие на больших и малых, официальных и неофициальных языках, встречаются на нейтральной почве. Такое равновесие между языковыми правами и ответственностью создало прецедент для развития и изучения альтернативных слособов преодоления языкового неравенства и решения языковых конфликтов.

De ongelijke machtsverdeling tussen de talen is een recept voor voortdurende taalonveiligheid of rechtstreekse taalonderdrukking bij een groot deel van de wereldbevolking. In de Esperantogemeenschap treffen sprekers van grote en kleine, officiële en niet-officiëe talen elkaar op neutraal terrein, dankzij de wederzijdse wil compromissen te sluiten. Zo’n evenwicht tussen taalrechten en verantwoordelijkheden levert een precedent op om andere oplossingen voor taalongelijkheid en taalconflicten te ontwikkelen en op waarde te schatten.

Мы считаем, что существующая диспопорция в сфере применения языков подрывает гарантии равноправия вне зависимости от языка, провозглашённые во многих международных соглашениях. Мы — движение за языковые права.

Wij stellen, dat de grote machtsverschillen tussen de talen garanties op gelijke behandeling zonder onderscheid naar taal ondergraven, zoals die in zoveel internationale documenten zijn gegeven. Wij vormen een beweging voor taalrechten.

6. Разноязычие

6. Taalverscheidenheid

Правительства разных стран склонны рассматривать разнообразие языков в мире как препятствие общению и развитию. Однако для сообщества эсперантистов разноязычие представляется постоянным и неотъемлемым источником богатства. В соответствии с этим, каждый язык, равно как и каждый вид в живой природе, ценeн сам по себе и требует защиты и поддержки.

De nationale regeringen neigen ertoe de grote verscheidenheid in talen in de wereld te zien als belemmering voor communicatie en ontwikkeling. Voor de Esperantobeweging echter, is de verscheidenheid in talen een voortdurende en onmisbare bron van rijkdom. Bijgevolg heeft elke taal, zoals elke soort van leven, al waarde in zichzelf en verdient bescherming en ondersteuning.

Мы считаем, что политика коммуникации и развития, если она не основана на уважении и поддержке всех языков, обрекает большинство языков мира на исчезновение. Мы — движение за разноязычие.

Wij stellen, dat de politiek van communicatie en ontwikkeling, indien niet gebaseerd op respect voor en ondersteuning van alle talen, leidt tot het uitsterven van de meerderheid van de talen van de wereld. Wij vormen een beweging ten behoeve van taalverscheidenheid.

7. Освобождение человека

7. Emancipatie van mensen

Каждый язык освобождает и закрепощает своих носителей, предоставляя им возможность общаться между собой и препятствуя общению с иноязычными. Задуманный как средство международного общения, язык эсперанто является одним из крупных реально действующих проектов освобождения человека: это проект, позволяющий каждому принять личное участие в человеческом сообществе, сохраняя прочные связи со своими культурными и языковыми корнями, но не ограничиваясь ими.

Elke taal bevrijdt en beknot de sprekers ervan, enerzijds door ze de mogelijkheid te geven onderling te communiceren, anderzijds door de communicatie met anderen te belemmeren. Opgezet als een universeel communicatiemiddel, is Esperanto een van de grootste functionerende projecten van de emancipatie van mensen; een project om het ieder mens mogelijk te maken als individu deel te nemen aan de menselijke gemeenschap, met stevige wortels in zijn lokale culturele en taalkundige identiteit, maar zonder er door beperkt te worden.

Мы считаем, что исключительное использование национальных языков неизбежно приводит к возникновению барьеров на пути к обретению свободы самовыражения, общения и сотрудничества. Мы — движение за освобождение человека.

Wij stellen, dat het exclusieve gebruik van nationale talen onvermijdelijk belemmeringen opwerpt voor de vrijheid van uitdrukken, communicatie en vereniging. Wij vormen een beweging voor de emancipatie van mensen.

Prago, jul. 1996

Prago, jul. 1996

Reklama