Chapitre LI

51

Le Tao produit les êtres, la Vertu les nourrit. Ils leur donnent un corps et les perfectionnent par une secrète impulsion.
C’est pourquoi tous les êtres révèrent le Tao et honorent la Vertu.
Personne n’a conféré au Tao sa dignité, ni à la Vertu sa noblesse: ils les possèdent éternellement en eux-mêmes.
C’est pourquoi le Tao produit les êtres, les nourrit, les fait croître, les perfectionne, les mûrit, les alimente, les protège.
Il les produit et ne se les approprie point; il les fait ce qu’ils sont et ne s’en glorifie point; il règne sur eux et les laisse libres.
C’est là ce qu’on appelle une vertu profonde.

هر موجودي در هستي
جلوه اي از تائو است.
موجودات در ناآگاهي ولي آزاد و كامل
كالبدي مادي مي گيرند و به وجود مي آيند.
به همين دليل هر موجودي
ناخودآگاه تائو را بزرگ مي شمارد.
موجودات از تائو تولد مي يابند.
تائو آن ها را تغذيه و نگهداري مي كند،
مراقب آن هاست و از آن ها حمايت مي كند
و دوباره آن ها را به خود باز مي گرداند.
آفريدن بدون احساس مالكيت،
عمل كردن بدون انتظار
و راهنمايي بدون دخالت
از خصوصيات تائوست.
به عمين دليل عشقِ تائو
در طبيعتِ همه چيز است.

Chapitre LII

52

Le principe du monde est devenu la mère du monde.
Dès qulon possède la mère, on connaît ses enfants.
Dès que l’homme connaît les enfants et qu’il conserve leur mère, jusqu’à la fin de sa vie il n’est exposé à aucun danger.
S’il clot sa bouche, s’il ferme ses oreilles et ses yeux, jusqu’au terme de ses jours, il n’éprouvera aucune fatigue.
Mais s’il ouvre sa bouche et augmente ses désirs, jusqu’à la fin de sa vie, il ne pourra être sauvé.
Celui qui voit les choses les plus subtiles s’appelle éclairé; celui qui conserve la faiblesse s’appelle fort.
S’il fait usage de l’éclat (du Tao) et revient à sa lumière, son corps n’aura plus à craindre aucune calamité.
C’est là ce qu’on appelle être doublement éclairé.

در ابتدا فقط تائو بود.
تمام چيزهاي ديگر از آن به وجود آمدند
و دوباره به آن باز مي گردند.
براي يافتن ريشه ها
در جلوه ها جستجو كنيد.
وقتي كودك را بشناسيد
و مادرش را بيابيد
از غم و اندوه رها مي شويد.
اگر ذهن خود را با قضاوت هاي مختلف بسته نگاه داريد
و آن را از آرزوها پر كنيد
دلي نا آرام خواهيد داشت.
اگر ذهن خود را از قضاوت هاي مختلف آزاد نگاه داريد
و از حواس خود پيروي نكنيد
دلتان آرامش خواهد يافت.
ديدن در تاريكي بصيرت است.
دانستن اين كه چگونه تسليم باشيد، قدرت است.
نور وجود خود را به كار گيريد
و به منبع نور باز گرديد؛
اين تجربه ي جاودانگي است.

Chapitre LIII

53

Si j’étais doué de quelque connaissance, je marcherais dans la grande Voie.
La seule chose que je craigne, c’est d’agir.
La grande Voie est très-unie, mais le peuple aime les sentiers.
Si les palais sont très-brillants, les champs sont très-incultes, et les greniers très-vides.
Les princes s’habillent de riches étoffes; ils portent un glaive tranchant; ils se rassasient de mets exquis; ils regorgent de richesses.
C’est ce qu’on appelle se glorifier du vol; ce n’est point pratiquer le Tao.

راهِ بزرگ ساده و گسترده است،
با اين وجود مردم راه هاي باريك را ترجيح مي دهند.
آگاه باشيد چه زماني تعادلتان بر هم مي خورد.
در تائو متمركز باقي بمانيد.
وقتي ثروتمندان در رفاه اند،
در حالي كه كشاورزان زمين هاي خود را از دست مي دهند؛
وقتي دولتمردان بودجه هاي گزاف
صرف ساز و كارهاي نظامي مي كنند؛
وقتي طبقه ي بالا مصرف گرا و بي مسئوليت است
و وقتي فقرا جايي براي تنظم خواهي از اين نابساماني ندارند؛
اوضاع از هماهنگي با تائو به در آمده است.

Chapitre LIV

54

Celui qui sait fonder ne craint point la destruction;
celui qui sait conserver ne craint point de perdre.
Ses fils et ses petits-fils lui offriront des sacrifices sans interruption.
Si (l’homme) cultive le Tao au dedans de lui-même, sa vertu deviendra sincère.
S’il le cultive dans sa famille, sa vertu deviendra surabondante.
S’il le cultive dans le village, sa vertu deviendra étendue.
S’il le cultive dans le royaume, sa vertu deviendra florissante.
S’il le cultive dans l’empire, sa vertu deviendra universelle.
C’est pourquoi, d’après moi-même, je juge des autres hommes; d’après une famille, je juge des autres familles; d’après un village, je juge des autres villages; d’après un royaume, je juge des autres royaumes; d’après l’empire, je juge de l’empire.
Comment sais-je qu’il en est ainsi de l’empire? C’est uniquement par là.

هركه در تائو ريشه دارد،
هرگز ريشه كن نمي شود.
هركه تائو را در بر كشيده است،
هرگز رها نخواهد شد.
نام چنين كسي نسل پس از نسل با احترام برده مي شود.
اجازه دهيد تائو در زندگي تان حضور يابد
و به اين ترتيب اصالت يابيد.
اجازه دهيد تائو در خانواده تان حضور يابد
و خانواده تان شكوفا گردد.
اجازه دهيد تائو در كشورتان رخ بنمايد
و كشورتان نمونه اي خواهد بود براي كشور هاي ديگر جهان.
اجازه دهيد تائو در جهان حاضر باشد
و جهانيان در شادي و شور به پايكوبي مي پردازند.
چگونه مي دانم اين حقيقت دارد؟
با نگريستن به درون خويش.

Chapitre LV

55

Celui qui possède une vertu solide ressemble à un nouveau-né qui ne craint ni la piqûre des animaux venimeux, ni les grilles des bêtes féroces, ni les serres des oiseaux de proie.
Ses os sont faibles, ses nerfs sont mous, et cependant il saisit fortement les objets.
Il ne connaît pas encore l’union des deux sexes, et cependant certaines parties (de son corps) éprouvent un orgasme viril. Cela vient de la perfection du semen.
Il crie tout le jour et sa voix ne s’altère point; cela vient de la perfection de l’harmonie (de la force vitale).
Connaître l’harmonie s’appelle être constant.
Connaître la constance s’appelle être éclairé.
Augmenter sa vie s’appelle une calamité.
Quand le cœur donne l’impulsion à l’énergie vitale, cela s’appelle être fort.
Dès que les êtres sont devenus robustes, ils vieillissent.
C’est ce qu’on appelle ne pas imiter le Tao.
Celui qui n’imite pas le Tao périt de bonne heure.

او كه در هماهنگي با تائو است
همچون كودكي نوزاده است؛
استخوان هايش نرم و ماهيچه هايش ضعيف اند
ولي نيروهاي حيات در او شديد و قدرتمند اند؛
مي تواند تمام طول روز فرياد بكشد و گريه كند
بدون اينكه صدايش خش دار و دورگه شود؛
هماهنگي و يكپارچگي كامل در او كامل است.
قدرت فرزانه چنين است.
او اجازه مي دهد همه چيز بيايند و بروند؛
بدون هرگونه تلاش و آرزويي.
او هرگز در انتظار نتيجه نيست
پس هرگز نااميد نمي شود.
او هرگز نااميد نمي شود
پس روحش هميشه جوان است.

Chapitre LVI

56

L’homme qui connaît (le Tao) ne parle pas; celui qui parle ne le connaît pas.
Il clot sa bouche, il ferme ses oreilles et ses yeux, il émousse son activité, il se dégage de tous liens, il tempère sa lumière (intérieure), il s’assimile au vulgaire. On peut dire qu’il ressemble au Tao.
Il est inaccessible à la faveur comme à la disgrâce, au profit comme au détriment, aux honneurs comme à l’ignominie.
C’est pourquoi il est l’homme le plus honorable de l’univers.

آنان كه مي دانند، خاموش باقي مي مانند.
آنان كه نمي دانند، سخن مي گويند.
دهانت را ببند،
حواست را ناديده بگير،
زندگي ات را فراموش كن،
گره هايت را باز كن،
نگاهت را نرم و لطيف كن،
و گرد و خاكت را بتكان؛
اين هويت اصلي توست.
چون تائو باش.
نمي توان به تائو نزديك شد يا از آن دوري كرد،
از آن سود برد يا به آن آسيبي وارد كرد،
آن را گرامي داشت يا آبرويش را برد.
تائو تسليم كامل است
و به همين دليل ابدي است.

Chapitre LVII

57

Avec la droiture, on gouverne le royaume; avec la ruse, on fait la guerre; avec le non-agir, on devient le maître de l’empire.
Comment sais-je qu’il en est ainsi de l’empire? Par ceci.
Plus le roi multiplie les prohibitions et les défenses, et plus le peuple s’appauvrit;
Plus le peuple a d’instruments de lucre, et plus le royaume se trouble;
Plus le peuple a d’adresse et d’habileté et plus l’on voit fabriquer d’objets bizarres;
Plus les lois se manifestent, et plus les voleurs s’accroissent.
C’est pourquoi le Saint dit: Je pratique le non-agir, et le peuple se convertit de lui-même.
J’aime la quiétude, et le peuple se rectifie de lui-même.
Je m’abstiens de toute occupation, et le peuple s’enrichit de lui-même.
Je me dégage de tous désirs, et le peuple revient de lui-même à la simplicité.

اگر مي خواهي رهبر بزرگي باشي،
بايد ياد بگيري چگونه از تائو پيروي كني.
تلاش براي تسلط را متوقف كن.
نقشه هاي از قبل طراحي شده را به دور بريز.
جهان، خود خويش را اداره مي كند.
هرچه ممنوعيت ها بيشتر باشند
پاكدامني و تقوا در جامعه كمتر خواهد بود.
هرچه ابزار نظامي بيشتري انبار كنيد،
كمتر در امنيت خواهيد بود.
فرزانه مي گويد:
" قانون را رها مي كنم
و مردم با صداقت مي شوند.
اقتصاد را رها مي كنم
و مردم ثروتمند مي شوند.
تمامي نقشه ها براي رفاه مردم را رها مي كنم
و رفاه عمومي فراگير مي شود. "

Chapitre LVIII

58

Lorsque l’administration (paraît) dépourvue de lumières, le peuple devient riche.
Lorsque l’administration est clairvoyante, le peuple manque de tout.
Le bonheur naît du malheur, le malheur est caché au sein du bonheur. Qui peut en prévoir la fin?
Si le prince n’est pas droit, les hommes droits deviendront trompeurs, et les hommes vertueux, pervers.
Les hommes sont plongés dans l’erreur, et cela dure depuis bien longtemps!
C’est pourquoi le Saint est juste et ne blesse pas (le peuple).
Il est désintéressé et ne lui fait pas de tort.
Il est droit et ne le redresse pas.
Il est éclairé et ne l’éblouit pas.

اگر كشوري با شكيبايي اداره شود،
آرامش و شرافت بر آن حكم فرما مي شود.
اگر كشوري با سركوب اداره شود،
اندوه و نيرنگ بر آن حكم فرما مي شوند.
وقتي ميل به قدرت بر رأس امور است،
هرچه ايده آل ها والاتر باشند، نتيجه اندك تر است.
سعي كن مردم را خوشحال كني
و به اين ترتيب اساس غم و اندوه ناپديد مي شود.
فرزانه از اين كه الگوي خدمت است
راضي و خوشنود است.
در تحميل خواسته هاي خود تلاش نمي كند؛
صريح و واضح است ولي نمي رنجاند؛
رك و روراست و در عين حال انعطاف پذير؛
فروزان و تابناك است ولي نورش چشم را نمي زند.

Chapitre LIX

59

Pour gouverner les hommes et servir le ciel, rien n’est comparable à la modération.
La modération doit être le premier soin de l’homme.
Quand elle est devenue son premier soin, on peut dire qu’il accumule abondamment la vertu.
Quand il accumule abondamment la vertu, il n’y a rien dont il ne triomphe.
Quand il n’y a rien dont il ne triomphe, personne ne connaît ses limites.
Quand personne ne connaît ses limites, il peut posséder le royaume.
Celui qui possède la mère du royaume peut subsister longtemps.
C’est ce qu'on appelle avoir des racines profondes et une tige solide.
Voilà l’art de vivre longuement et de jouir d’une existence durable.

براي خوب اداره كردن يك كشور
چيزي سودمند تر از ميانه روي نيست.
نشانه انسان ميانه رو
رهايي از ايده هاي شخصي است؛
شكيبا چون آسمان،
همه گير چون تابش خورشيد،
استوار چون كوه،
انعطاف پذير چون درختي در باد،
هدفي در نظر ندارد
و همه چيز را به كار مي گيرد.
زندگي، خود راهش را مي يابد.
براي فرزانه ناممكن وجود ندارد
چون رها و آزاد است
و به فكر رفاه ديگران؛
همچون مادري كه از فرزندش مراقبت مي كند.

Chapitre LX

60

Pour gouverner un grand royaume, (on doit) imiter (celui qui) fait cuire un petit poisson.
Lorsque le prince dirige l’empire par le Tao, les démons ne montrent point leur puissance.
Ce n’est point que les démons manquent de puissance, c’est que les démons ne blessent point les hommes.
Ce n’est point que les démons ne (puissent) blesser les hommes, c’est que le Saint lui-même ne blesse point les hommes.
Ni le Saint ni les démons ne les blessent; c’est pourquoi ils confondent ensemble leur vertu.

اداره ي كشوري بزرگ
چون سرخ كردن ماهي اي كوچك است؛
با دستكاري بيش از حد، به حتم كار را خراب مي كني،
كشورت را در تائو متمركز كن
و بدي ديگر قدرتي نخواهد داشت؛
نه اين كه از ميان برود
ولي به سادگي مي تواني از راهش به در آيي.
بهانه اي به بدي براي مخالفت مده
و بدي خود به خود از ميان مي رود.

Chapitre LXI

61

Un grand royaume (doit s’abaisser comme) les fleuves et les mers, où se réunissent (toutes les eaux de) l’empire.
Dans le monde, tel est le rôle de la femelle. En restant en repos, elle triomphe constamment du mâle. Ce repos est une sorte d’abaissement.
C’est pourquoi, si un grand royaume s’abaisse devant les petits royaumes, il gagnera les petits royaumes.
Si les petits royaumes s’abaissent devant un grand royaume, ils gagneront le grand royaume.
C’est pourquoi les uns s’abaissent pour recevoir, les autres s’abaissent pour être reçus.
Ce que désire uniquement un grand royaume, c’est de réunir et de gouverner les autres hommes.
Ce que désire uniquement un petit royaume, c’est d’être admis à servir les autres hommes.
Alors tous deux obtiennent ce qu’ils désiraient.
Mais les grands doivent s’abaisser!

وقتي كشوري قدرت به دست مي آورد
همانند دريا مي شود؛
همه ي جريان ها به سوي او سرازير مي شود.
هر چه قدرت اين كشور بيشتر شود،
بيشتر نيازمند تواضع و فروتني است
فروتني يعني اعتماد به تائو
و از ميان رفتن نياز به دفاع از خود.
ملت بزرگ مانند مردي بزرگ است؛
وقتي اشتباهي مرتكب مي شود، متوجه آن مي شود
و آن را مي پذيرد.
با پذيرش اشتباه، آن را اصلاح مي كند.
كساني كه نقص هايشان را به او گوشزد مي كنند،
آموزگاران مشفق خويش مي داند
و دشمنانش را سايه ي خويش.
اگر حكومتي در تائو متمركز شود،
ملت خود را تغذيه كند
و در امور ديگران دخالت نكند؛
الگويي براي ديگر كشورها در سرتاسر دنيا خواهد بود.

Chapitre LXII

62

Le Tao est l’asile de tous les êtres; c’est le trésor de l’homme vertueux et l’appui du méchant.
Les paroles excellentes peuvent faire notre richesse, les actions honorables peuvent nous élever au-dessus des autres.
Si un homme n’est pas vertueux, pourrait-on le repousser avec mépris?
C’est pour cela qu’on avait établi un empereur et institué trois ministres.
Il est beau de tenir devant soi une tablette de jade, ou d’être monté sur un quadrige; mais il vaut mieux rester assis pour avancer dans le Tao.
Pourquoi les anciens estimaient-ils le Tao?
N’est-ce pas parce qu’on le trouve naturellement sans le chercher tout le jour? n’est-ce pas parce que les coupables obtiennent par lui la liberté et la vie?
C’est pourquoi (le Tao) est l’être le plus estimable du monde.

تائو مركز هستي است.
تائو گنجِ انسان نيك است
و پناه انسان بد.
افتخار با سخنان نيكو خريدني است،
احترام با اعمال نيكو
ولي تائو وراي هر ارزشي است
كه هيچ كس نمي تواند آن را تصاحب كند.
هنگامي كه رهبري جديد انتخاب مي شود،
با ثروت و مهارت خود به او كمك نكنيد
بلكه به او تائو را آموزش دهيد.
چرا فرزانگان كهن تائو را گرامي مي داشتند؟
زيرا در يگانگي با تائو
با جستجو كردن، مي يابيد
و هنگامي كه اشتباهي مرتكب مي شويد، بخشوده مي شويد؛
به همين دليل همه تائو را دوست دارند.

Chapitre LXIII

63

(Le sage) pratique le non-agir, il s’occupe de la non-occupation, et savoure ce qui est sans saveur.
Les choses grandes ou petites, nombreuses ou rares, (sont égales à ses yeux).
Il venge ses injures par des bienfaits.
Il commence par des choses aisées, lorsqu’il en médite de difficiles; par de petites choses, lorsqu’il en projette de grandes.
Les choses les plus difficiles du monde ont nécessairement commencé par être aisées.
Les choses les plus grandes du monde ont nécessairement commencé par être petites.
De là vient que, jusqu’à la fin, le Saint ne cherche point à faire de grandes choses; c’est pourquoi il peut accomplir de grandes choses.
Celui qui promet à la légère tient rarement sa parole.
Celui qui trouve beaucoup de choses faciles éprouve nécessairement de nombreuses difficultés.
De là vient que le Saint trouve tout difficile; c’est pourquoi, jusqu’au terme de sa vie, il n’éprouve nulles difficultés.

در بي عملي عمل كنيد.
بدون تلاش كار كنيد.
كوچك را بزرگ شماريد
و كم را زياد.
با سخت هنگامي كه ساده است، رودررو شويد.
كارهاي بزرگ را به قطعات كوچك تقسيم كنيد و سپس آن را به انجام برسانيد.
وقتي فرزانه به مشكلي بر مي خورد،
متوقف مي شود و خود را وقف مشكل مي كند.
او به رفاه خود دلبسته نيست
پس مشكلات براي او مشكل نيستند.

Chapitre LXIV

64

Ce qui est calme est aisé à maintenir; ce qui n'a pas encore paru est aisé à prévenir; ce qui est faible est aisé à briser; ce qui est menu est aisé à disperser.
Arrêtez le mal avant qu’il n’existe; calmez le désordre avant qu’il n'éclate.
Un arbre d’une grande circonférence est né d’une racine aussi déliée qu’un cheveu; une tour de neuf étages est sortie d’une poignée de terre; un voyage de mille lis a commencé par un pas!
Celu1 qui agit échoue; celui qui s’attache à une chose la perd.
De là vient que le Saint n’agit pas, c’est pourquoi il n'échoue point.
Il ne s’attache à rien, c’est pourquoi il ne perd point.
Lorsque le peuple fait une chose, il échoue toujours au moment de réussir.
Soyez attentif à la fin comme au commencement, et alors vous n’échouerez jamais.
De là vient que le Sage fait consister ses désirs dans l'absence de tout désir. Il n’estime point les biens d’une acquisition difficile.
Il fait consister son étude dans l’absence de toute étude, et se préserve des fautes des autres hommes.
Il n’ose pas agir afin d'aider tous les êtres à suivre leur nature.

آن چه ريشه دارد آسان تغذيه مي شود،
آن چه به تازگي رخ داده آسان اصلاح مي شود.
آن چه خشك و سخت است آسان مي شكند.
آن چه كوچك است آسان گسترده مي شود.
از مشكلات قبل از روي دادنشان جلوگيري كنيد.
به هر چيز قبل از به وجود آمدن نظم بدهيد.
درخت كاج عظيم
از بذري كوچك مي رويد
و سفرِ هزار فرسنگي
با يك گام آغاز مي شود.
با عجله در عمل شكست مي خوريد.
با سعي در فهميدن مسائل را از دست مي دهيد.
با زور زدن براي تكميل كاري،
آن چه به تقريب كامل بود را خراب مي كنيد.
فرزانه با جازه دادن به روند طبيعي رخدادها
اقدام مي كند.
او در پايان به همان آرامي است كه در ابتداي كار.
او هيچ ندارد
پس چيزي را براي از دست دادن برايش وجود ندارد.
آرزوي او رهايي از آرزوهاست.
آن چه فرا مي گيرد رهايي از آرزوهاست.
او به مردم يادآوري مي كند
كه چه كسي بوده اند.
براي او هيچ چيز به جز تائو اهميت ندارد
پس مي تواند مراقب همه چيز باشد.

Chapitre LXV

65

Dans l’antiquité, ceux qui excellaient à pratiquer le Tao ne l’employaient point à éclairer le peuple; ils l’employaient à le rendre simple et ignorant.
Le peuple est difficile à gouverner parce qu’il a trop de prudence;
Celui qui se sert de la prudence pour gouverner le royaume, est le fléau du royaume.
Celui qui ne se sert pas de la prudence pour gouverner le royaume, fait le bonheur du royaume.
Lorsqu’on connaît ces deux choses, on est le modèle (de l’empire).
Savoir être le modèle (de l’empire), c’est être doué d’une vertu céleste.
Cette vertu céleste est profonde, immense, opposée aux créatures.
Par elle on parvient à procurer une paix générale.

فرزانگان كهن
سعي در آموزش مردم نداشتند
كه با مهرباني به آن ها ندانستن را درس مي دادند.
وقتي مردم فكر مي كنند كه جواب ها را مي دانند،
راهنمايي كردنشان سخت است.
وقتي مي دانند كه نمي دانند،
مي توانند راهشان را بيابند.
اگر مي خواهيد ياد بگيريد چگونه امور مختلف را اداره كنيد،
از ثروتمند شدن يا زرنگ بودن پرهيز كنيد.
ساده ترين الگو واضح ترين است.
اگر به زندگي ساده و عادي راضي باشيد،
مي توانيد راه را به ديگران نشان دهيد
تا به طبيعت حقيقي خود باز گردند.

Chapitre LXVI

66

Pourquoi les fleuves et les mers peuvent-ils être les rois de toutes les eaux?
Parce qu’ils savent se tenir au-dessous d’elles.
C’est pour cela qu’ils peuvent être les rois de toutes les eaux.
Aussi lorsque le Saint désire d’être au-dessus du peuple, il faut que, par ses paroles, il se mette au-dessous de lui.
Lorsqu’il désire d’être placé en avant du peuple, il faut que, de sa personne, il se mette après lui.
De là vient que le Saint est placé au-dessus de tous et il n’est point à charge au peuple; il est placé en avant de tous et le peuple n’en souffre pas.
Aussi tout l’empire aime à le servir et ne s’en lasse point.
Comme il ne dispute pas (le premier rang), il n’y a personne dans l’empire qui puisse le lui disputer.

همه ي رودها به دريا مي ريزند
زيرا دريا از آن ها فروتر است.
فروتني به دريا قدرت مي بخشد.
اگر مي خواهيد زندگي مردم را سامان ببخشيد،
فروتر از آن ها قرار بگيريد.
اگر مي خواهيد مردم را رهبري كنيد،
ياد بگيريد چگونه از آن ها پيروي كنيد.
فرزانه بالاتر از ديگران است
در حالي كه كسي احساس كوچكي نمي كند.
او جلوتر از ديگران است
در حالي كه كسي احساس زير دست بودن نمي كند.
دنيا از او سپاسگذار است.
با كسي رقابت نمي كند
و كسي نيز با او به رقابت نمي پردازد.

Chapitre LXVII

67

Dans le monde tous me disent éminent, mais je ressemble à un homme borné.
C’est uniquement parce que je suis éminent, que je ressemble à un homme borné.
Quant à (ceux qu’on appelle) éclairés, il y a longtemps que leur médiocrité est connue!
Je possède trois choses précieuses: je les tiens et les conserve comme un trésor.
La première s’appelle l’affection; la seconde s’appelle l’économie; la troisième s’appelle l’humilité, qui m’empêche de vouloir être le premier de l’empire.
J’ai de l’affection, c’est pourquoi je puis être courageux.
J’ai de l’économie, c’est pourquoi je puis faire de grandes dépenses.
Je n’ose être le premier de l’empire, c’est pourquoi je puis devenir le chef de tous les hommes.
Mais aujourd’hui on laisse l’affection pour s’abandonner au courage; on laisse l’économie our se livrer a de grandes dépenses; on laisse le dernier rang pour rechercher le premier:
Voilà ce qui conduit à la mort.
Si l’on combat avec un cœur rempli d’affection, on remporte la victoire; si l’on défend (une ville), elle est inexpugnable.
Quand le ciel veut sauver un homme, il lui donne l’affection pour le protéger.

برخي مي گويند آموزش هاي من بي معني است.
برخي ديگر آن را رفيع ولي غير عملي مي دانند
ولي براي كساني كه به درون نگريسته اند،
همين آموزش هاي بي معني، پر معني است
و براي كساني كه به آن عمل مي كنند همين بلندي در عمق جانشان ريشه مي گيرد.
من تنها سه چيز را آموزش مي دهم؛
سادگي، شكيبايي و شفقت.
اين سه گرانبهاترين گنج ها هستند.
ساده در اعمال و افكار،
به منبع وجود باز مي گرديد.
شكيبا با دوستان و دشمنان هردو،
با همه چيز هماهنگي مي يابيد.
مهربان با خود
به همه ي موجوداتِ جهان در صلح و آشتي خواهيد بود.

Chapitre LXVIII

68

Celui qui excelle à commander une armée, n’a pas une ardeur belliqueuse.
Celui qui excelle à combattre ne se laisse pas aller à la colère.
Celui qui excelle à vaincre ne lutte pas.
Celui qui excelle à employer les hommes se met au-dessous d’eux.
C’est là ce qu’on appelle posséder la vertu qui consiste à ne point lutter.
C’est ce qu’on appelle savoir se servir des forces des hommes.
C’est ce qu’on appelle s’unir au ciel.
Telle était la science sublime des anciens.

بهترين ورزشكار
دوست دارد حريف مقابلش در بهترين وضعيت باشد.
بهترين سردار
به ذهن دشمنش رخنه مي كند.
بهترين تاجر
در خدمت همه ي اجتماع است.
بهترين رهبر
پيرو خواست مردم است.
همه اين ها نشان از برتريِ رقابت نكردن دارد.
نه اين كه دوست ندارند رقابت كنند
كه با روحيه بازيگوشي رقابت مي كنند.
درست همانند كودكان؛
در هماهنگي با تائو

Chapitre LXIX

69

Voici ce que disait un ancien guerrier:
Je n’ose donner le signal, j’aime mieux le recevoir.
Je n’ose avancer d’un pouce, j’aime mieux reculer d’un pied.
C’est ce qui s’appelle n’avoir pas de rang à suivre, de bras à étendre, d’ennemis à poursuivre, ni d’arme à saisir.
Il n’y a pas de plus grand malheur que de résister à la légère.
Résister à la légère, c’est presque perdre notre trésor.
Aussi, lorsque deux armées combattent à armes égales, c’est l’homme le plus compatissant qui remporte la victoire.

در ميان سرداران مثلثي هست مي گويد:
" قبل از اولين حركت، بهتر است صبر كنيد و خوب اوضاع را برسي كنيد.
قبل از يك متر پيشروي بهتر است هزار متر عقب نشيني كنيد. "
اين يعني پيشروي بدون جلو رفتن
و عقب راندن بدون استفاده از ابزار جنگي.
هيچ شكستي بدتر از دست كم گرفتن دشمنان نيست.
دست كم گرفتن دشمن يعني اين كه تصور كنيم او بد است؛
به اين ترتيب سه گنج خود را ناديده مي گيريد
و به دشمن خويش تبديل مي شويد.
وقتي دو نيروي قوي رودروري هم قرار مي گيرند،
پيروزي از آن كسي است كه مي داند چگونه تسليم شود.

Chapitre LXX

70

Mes paroles sont très-faciles à comprendre, très-faciles à pratiquer.
Dans le monde personne ne peut les comprendre, personne ne peut les pratiquer.
Mes paroles ont une origine, mes actions ont une règle.
Les hommes ne les comprennent pas, c’est pour cela qu’ils m’ignorent.
Ceux qui me comprennent sont bien rares. Je n’en suis que plus estimé.
De là vient que le Saint se revêt d’habits grossiers et cache des pierres précieuses dans son sein.

آموزش هاي من ساده اند.
عمل كردن به آن ها راحت است؛
با وجود زيركي تان از آن ها سر در نمي آورد
و اگر سعي در عمل كردن به آن ها كنيد، شكست مي خوريد.
آموزش هاي من از جهان هم قديمي تر است.
چگونه مي توانيد معاني آن ها را در يابيد؟
اگر مي خواهيد مرا بشناسيد،
به عمق دل خود بنگريد.

Chapitre LXXI

71

Savoir et (croire qu’on) ne sait pas, c’est le comble du mérite.
Ne pas savoir et (croire qu’on) sait, c’est la maladie (des hommes).
Si vous vous affligez de cette maladie vous ne l’éprouverez pas.
Le Saint n’éprouve pas cette maladie, parce qu’il s’en afflige.
Voila pourquoi il ne l’éprouve pas.

ندانستن، دانش راستين است.
تلاش براي انباشتنِ دانش، بيماري است.
ابتدا بدانيد كه بيماريد،
سپس براي سلامتي كوشش كنيد.
فرزانه طبيب خود است.
او خود را از تمام دانسته هايش رها نموده
پس در حقيقت يكپارچه و كامل است.

Chapitre LXXII

72

Lorsque le peuple ne craint pas les choses redoutables, ce qu’il y a de plus redoutable (la mort) vient fondre sur lui.
Gardez-vous de vous trouver à l’étroit dans votre demeure, gardez-vous de vous dégoûter de votre sort.
Je ne me dégoûte point du mien, c’est pourquoi il ne m’inspire point de dégoût.
De là vient que le Saint se connaît lui-même et ne se met point en lumière; il se ménage et ne se prise point.
C’est pourquoi il laisse ceci et adopte cela.

وقتي ديگر به خود اعتماد نداري
به قدرت دل مي بندي.
فرزانه به عقب گام مي نهد
تا مردم دچار سردرگمي نشوند.
او بدون آموزش دادن، آموزش مي دهد
تا براي مردم چيزي براي يادگرفتن وجود نداشته باشد.

Chapitre LXXIII

73

Celui qui met son courage à oser, trouve la mort.
Celui qui met son courage à ne pas oser, trouve la vie.
De ces deux choses, l’une est utile, l’autre est nuisible.
Lorsque le ciel déteste quelqu’un, qui est-ce qui pourrait sonder ses motifs?
C’est pourquoi le Saint se décide difficilement à agir.
Telle est la voie (la conduite) du ciel.
Il ne lutte point, et il sait remporter la victoire.
Il ne parle point, et (les êtres) savent lui obéir.
Il ne les appelle pas, et ils accourent d’eux-mêmes.
Il paraît lent, et il sait former des plans habiles.
Le filet du ciel est immense; ses mailles sont écartées et cependant personne n’échappe.

تائو هميشه در آرامش است.
بدون رقابت غلبه مي كند،
بدون سخن گفتن پاسخ مي دهد،
بدون فراخوانده شدن حضور مي يابد
و بي نقشه، تكميل مي كند.
توري كه گسترده جهان را در بر دارد.
با وجود شكاف هاي بزرگ اين تور
چيزي نمي تواند از آن فرار كند.

Chapitre LXXIV

74

Lorsque le peuple ne craint pas la mort, comment l’effrayer par la menace de la mort?
Si le peuple craint constamment la mort, et que quelqu’un fasse le mal, je puis le saisir et le tuer, et alors qui osera (l’imiter)?
Il y a constamment un magistrat suprême qui inflige la mort.
Si l’on veut remplacer ce magistrat suprême, et infliger soi-même la mort, on ressemble à un homme (inhabile) qui voudrait tailler le bois à la place d’un charpentier.
Lorsqulon veut tailler le bois à la place d’un charpentier, il est rare qu’on ne se blesse pas les mains.

اگر بدانيد همه چيز در تغيير است،
به هيچ چيز دل نمي بنديد.
اگر از مرگ نهراسيد،
چيزي نيست كه نتوانيد به دست آريدش.
سعي در تسلط بر آينده
مانند اين است كه بخواهيد يك شَبه، استاد نجاري شويد.
وقتي ابزار نجاري را در دست داريد،
ممكن است حتي دستتان را قطع كنيد.

Chapitre LXXV

75

Le peuple a faim parce que le prince dévore une quantité d’impôts.
Voilà pourquoi il a faim.
Le peuple est difficile à gouverner parce que le prince aime à agir.
Voilà pourquoi il est difficile à gouverner.
Le peuple méprise la mort parce qu’il cherche avec trop d’ardeur les moyens de vivre.
Voilà pourquoi il méprise la mort.
Mais celui qui ne s’occupe pas de vivre est plus sage que celui qui estime la vie.

وقتي ماليات ها زيادند،
مردم گرسنه مي مانند.
وقتي حكومت مختلف است،
مردم روحيه خود را از دست مي دهند.
به سود مردم عمل كنيد.
به آن ها اعتماد كنيد و تنهايشان بگذاريد.

Chapitre LXXVI

76

Quand l’homme vient au monde, il est souple et faible; quand il meurt, il est roide et fort.
Quand les arbres et les plantes naissent, ils sont souples et tendres; quand ils meurent, ils sont secs et arides.
La roideur et la force sont les compagnes de la mort; la souplesse et la faiblesse sont les compagnes de la vie.
C’est pourquoi, lorsqu’une armée est forte, elle ne remporte pas la victoire.
Lorsqu’un arbre est devenu fort, on l’abat.
Ce qui est fort et grand occupe le rang inférieur; ce qui est souple et faible occupe le rang supérieur.

انسان نرم و لطيف زاده مي شود
و به هنگام مرگ خشك و سخت مي شود.
گياهان هنگامي كه سر از خاك بيرون مي آورند نرم و انعطاف پذيرند
و به هنگام مرگ خشك و شكننده.
پس هركه سخت و خشك است
مرگش نزديك شده
و هركه نرم و انعطاف پذير
سرشار از زندگي است.
سخت و خشك مي شكند.
نرم و انعطاف پذير باقي مي ماند.

Chapitre LXXVII

77

La voie du ciel (c’est-à-dire le ciel) est comme l’ouvrier en arcs, qui abaisse ce qui est élevé, et élève ce qui est bas; qui ôte le superflu, et supplée à ce qui manque.
Le ciel ôte à ceux qui ont du superflu pour aider ceux qui n’ont pas assez.
Il n’en est pas ainsi de l’homme: il ôte à ceux qui n’ont pas assez pour donner à ceux qui ont du superflu.
Quel est celui qui est capable de donner son superflu aux hommes de l’empire? Celui-là seul qui possède le Tao.
C’est pourquoi le Saint fait (le bien) et ne s’en prévaut point.
Il accomplit de grandes choses et ne s’y attache point.
Il ne veut pas laisser voir sa sagesse.

عملكرد تائو در جهان همانند كشيدن كمان است؛
دو سر كمان به پايين كشيده مي شود و ميانش بالا مي آيد؛
از زياد كم مي كند و به كم مي بخشد.
آنان كه سعي در تسلط دارند
و براي حفظ قدرت از زور استفاده مي كنند
و خلاف جهت تائو حركت مي كنند،
از كساني كه چيزي ندارند مي گيرند
و به كساني كه بيش از اندازه دارند، مي دهند.
فرزانه بي وقفه مي بخشد
زيرا آن چه دارد بي پايان است.
او بدون انتظار عمل مي كند
و هرگز تصور نمي كند بهتر از كسي است.

Chapitre LXXVIII

78

Parmi toutes les choses du monde, il n’en est point de plus molle et de plus faible que l’eau, et cependant, pour briser ce qui est dur et fort, rien ne peut l’emporter sur elle.
Pour cela rien ne peut remplacer l’eau.
Ce qui est faible triomphe de ce qui est fort; ce qui est mou triomphe de ce qui est dur.
Dans le monde il n’y a personne qui ne connaisse (cette vérité), mais personne ne peut la mettre en pratique.
C’est pourquoi le Saint dit: Celui qui supporte les opprobres du royaume devient chef du royaume.
Celui qui supporte les calamités du royaume devient le roi de l’empire.
Les paroles droites paraissent contraires (à la raison).

هيچ چيز در اين جهان
چون آب، نرم و انعطاف پذير نيست.
با اين حال براي حل كردن آن چه سخت است
چيز ديگري ياراي مقابله با آب را ندارد.
نرمي بر سختي غلبه مي كند
و لطافت بر خشونت.
همه اين را مي دانند
ولي كمتر كسي به آن عمل مي كند.
فرزانه هنگام غم، آرام باقي مي ماند.
بدي به دل او راهي ندارد.
چون كمك كردن را ترك كرده
بزرگترين كمك مردم است.
كلام حقيقت متناقض به نظر مي رسد.

Chapitre LXXIX

79

Si vous voulez apaiser les grandes inimitiés des hommes, ils conserveront nécessairement un reste d’inimitié.
Comment pourraient-ils devenir vertueux?
De là vient que le Saint garde la partie gauche du contrat et ne réclame rien aux autres.
I C’est pourquoi celui qui a de la vertu songe à donner, celui qui est sans vertu songe à demander.
Le ciel n’affectionne personne en particulier. Il donne constamment aux hommes vertueux.

شكست يك فرصت است.
اگر ديگري را مقصر بداني،
پاياني براي مقصر دانستن ديگران وجود نخواهد داشت.
فرزانه به وظايفش عمل مي كند
و اشتباهاتش را اصلاح مي نمايد.
او آن چه ضروري است را به انجام مي رساند
و از ديگران چيزي طلب نمي كند.

Chapitre LXXX

80

(Si je gouvernais) un petit royaume et un peuple peu nombreux, n’eût-il des armes que pour dix ou cent hommes, je l’empêcherais de s’en servir.
J’apprendrais au peuple à craindre la mort et à ne pas émigrer au loin.
Quand il aurait des bateaux et des chars, il n’y monterait pas.
Quand il aurait des cuirasses et des lances, il ne les porterait pas.
Je le ferais revenir à l’usage des cordelettes nouées.
Il savourerait sa nourriture, il trouverait de l’élégance dans ses vêtements, il se plairait dans sa demeure, il aimerait ses simples usages.
Si un autre royaume se trouvait en face du mien, et que les cris des coqs et des chiens s’entendissent de l’un à l’autre, mon peuple arriverait à la vieillesse et à la mort sans avoir visité le peuple voisin.

اگر كشوري خردمندانه اداره شود،
ساكنانش خوشنود خواهند بود.
از دسترنج شان لذت مي برند
و از آن جايي كه خانه هايشان را دوست دارند
علاقه به سفر را از دست مي دهند.
ممكن است در اين كشور چند وسيله ي نقليه و قايق وجود داشته باشد
ولي به جايي نمي رود.
ممكن است انبارهاي ادوات جنگي وجود داشته باشند
ولي كسي از آن ها استفاده نمي كند.
مردم از خوراكشان لذت مي برند
و از زندگي با خانواده هايشان شادند.
تعطيلات را در باغچه هايشان سپري مي كنند
و از كمك به همسايگان خوشنود مي شوند.
حتي اگر كشور همسايه به قدري به آن ها نزديك باشد كه
صداي خروس ها يا پارس سگ هايشان را به سادگي بشنوند،
از اين كه بدون سفر كردن به كشور همسايه در سن پيري بميرند،
راضي اند.

Chapitre LXXXI

81

Les paroles sincères ne sont pas élégantes; les paroles élégantes ne sont pas sincères.
L’homme vertueux n’est pas disert; celui qui est disert n’est pas vertueux.
Celui qui connaît (le Tao) n’est pas savant; celui qui est savant ne le connaît pas.
Le Saint n’accumule pas (les richesses,).
Plus il emploie (sa vertu) dans l’intérêt des hommes, et plus elle augmente.
Plus il donne aux hommes et plus il s’enrichit.
Telle est la voie du ciel, qu’il est utile aux êtres et ne leur nuit point.
Telle est la voie du Saint, qu’il agit et ne dispute point.

كلام حقيقت عاري از آراستگي
و كلام آراسته از حقيقت خالي است.
خردمندان نيازي نمي بينند تا منظورشان را اثبات كنند؛
آنان كه سعي در اثبات نظرات شان دارند از خرد بويي نبرده اند.
فرزانه دارايي اي ندارد.
هرچه بيشتر به ديگران ياري مي رساند،
شادتر مي شود.
هرچه بيشتر به ديگران مي بخشد،
غني تر مي شود.
تائو بي اصرار و پافشاري، قوت مي بخشد.
فرزانه با رها كردن ميل به تسلط، رهبري مي كند.