Chapitre LI

51

Le Tao produit les êtres, la Vertu les nourrit. Ils leur donnent un corps et les perfectionnent par une secrète impulsion.
C’est pourquoi tous les êtres révèrent le Tao et honorent la Vertu.
Personne n’a conféré au Tao sa dignité, ni à la Vertu sa noblesse: ils les possèdent éternellement en eux-mêmes.
C’est pourquoi le Tao produit les êtres, les nourrit, les fait croître, les perfectionne, les mûrit, les alimente, les protège.
Il les produit et ne se les approprie point; il les fait ce qu’ils sont et ne s’en glorifie point; il règne sur eux et les laisse libres.
C’est là ce qu’on appelle une vertu profonde.

Semua benda dihasilkan oleh Tao dan dibesarkan oleh pergerakan luarnya. Mereka menerima wujudnya sesuai alamnya, dan dilengkapi sesuai dengan kondisi yang mempengaruhinya. Maka dari itu semua benda tanpa kecuali menghormati Tao dan memuji pergerakan luarnya.
Penghormatan Tao dan pemujian pergerakannya bukanlah hasil dari penunjukkan apapun, tetapi selalu sebagai pengakuan spontan.
Maka dari itu Tao yang menghasilkan, membesarkan, membuat mereka bertumbuh penuh, mengasuh, melengkapi, mendewasakan, menjaga, dan menyebarkan mereka.
Ia menghasilkan mereka dan tidak mengajukan klaim memiliki mereka; ia membawa mereka melalui proses dan tidak membanggakan kemampuannya dalam melakukan itu; ia membawa mereka menuju kedewasaan dan tidak mengendalikan mereka; ini dinamakan pergerakan misterius.

Chapitre LII

52

Le principe du monde est devenu la mère du monde.
Dès qulon possède la mère, on connaît ses enfants.
Dès que l’homme connaît les enfants et qu’il conserve leur mère, jusqu’à la fin de sa vie il n’est exposé à aucun danger.
S’il clot sa bouche, s’il ferme ses oreilles et ses yeux, jusqu’au terme de ses jours, il n’éprouvera aucune fatigue.
Mais s’il ouvre sa bouche et augmente ses désirs, jusqu’à la fin de sa vie, il ne pourra être sauvé.
Celui qui voit les choses les plus subtiles s’appelle éclairé; celui qui conserve la faiblesse s’appelle fort.
S’il fait usage de l’éclat (du Tao) et revient à sa lumière, son corps n’aura plus à craindre aucune calamité.
C’est là ce qu’on appelle être doublement éclairé.

Tao yang menghasilkan semua dibawah langit harus dianggap ibu dari mereka semua.
Jika kita menemukan ibunya, kita tahu seperti apa anak-anaknya seharusnya. Ketika seorang tahu bahwa ia adalah anak ibunya dan berlanjut menjaga sifat ibunya yang menjadi miliknya, sampai akhir hidupnya ia akan bebas dari semua bahaya.
Biarkan ia menjaga mulutnya tertutup dan menutup lubang hidungnya, dan semua hidupnya ia akan dijauhkan dari pemaksaan kerja. Biarkan ia menjaga mulutnya terbuka, dan menghabiskan nafasnya untuk mempromosikan kegiatannya, dan hidupnya akan menjadi tidak aman baginya.
Pemahaman tentang apa yang kecil adalah rahasia penglihatan sejati; penjagaan apa yang lembut dan lunak adalah rahasia kekuatan.
Siapa yang menggunakan cahayanya dengan benar, kembali pada sumbernya yang cemerlang, akan menolak semua penyakit dari tubuhnya, dan menyembunyikan yang tidak berubah dari penglihatan manusia.

Chapitre LIII

53

Si j’étais doué de quelque connaissance, je marcherais dans la grande Voie.
La seule chose que je craigne, c’est d’agir.
La grande Voie est très-unie, mais le peuple aime les sentiers.
Si les palais sont très-brillants, les champs sont très-incultes, et les greniers très-vides.
Les princes s’habillent de riches étoffes; ils portent un glaive tranchant; ils se rassasient de mets exquis; ils regorgent de richesses.
C’est ce qu’on appelle se glorifier du vol; ce n’est point pratiquer le Tao.

Jika aku tiba-tiba menjadi dikenal dan diposisikan untuk melaksanakan pemerintahan menurut Tao yang agung, yang harus paling kutakutkan adalah penampilan yang menyombong.
Tao yang agung sangat datar dan mudah; tapi orang-orang menyukai jalan samping.
Halaman dan gedung mereka akan terurus dengan baik tetapi sawah mereka akan terlantar dan lumbung mereka kosong. Mereka akan mengenakan jubah anggun dan mewah, membawa pedang pada gagangnya, memanjakan diri mereka dengan makan dan minum, dan memiliki harta dan property yang berkelimpahan; pangeran yang seperti itu dapat dikatakan perampok dan penyombong. Ini tentu saja bertentangan dengan Tao!

Chapitre LIV

54

Celui qui sait fonder ne craint point la destruction;
celui qui sait conserver ne craint point de perdre.
Ses fils et ses petits-fils lui offriront des sacrifices sans interruption.
Si (l’homme) cultive le Tao au dedans de lui-même, sa vertu deviendra sincère.
S’il le cultive dans sa famille, sa vertu deviendra surabondante.
S’il le cultive dans le village, sa vertu deviendra étendue.
S’il le cultive dans le royaume, sa vertu deviendra florissante.
S’il le cultive dans l’empire, sa vertu deviendra universelle.
C’est pourquoi, d’après moi-même, je juge des autres hommes; d’après une famille, je juge des autres familles; d’après un village, je juge des autres villages; d’après un royaume, je juge des autres royaumes; d’après l’empire, je juge de l’empire.
Comment sais-je qu’il en est ainsi de l’empire? C’est uniquement par là.

Yang ditanam oleh ahli Tao tak akan pernah tercabut; apa yang dilindungi oleh lengannya takkan pernah terambil. Anak-anak akan memperpanjang barisan, memberikan korban pada altarnya.
Tao jika dirawat dalam diri sendiri, maka keteguhannya akan menjadi sejati; dan dimana ia memimpin keluarga, kekayaan akan berkembang! Lingkungan dimana ia menetap akan berkembang pesat; dan jika hal ini terlihat diseluruh negara, peruntungan baik akan ditemukan. Terapkan diseluruh kerajaan dan semua orang akan makmur.
Dengan jalan ini efeknya akan terlihat dalam tiap orang, dengan mengamati masalah-masalah berbeda; dalam keluarga; dalam lingkungan; dalam negara; dan dalam kerajaan.
Bagaimana aku tahu bahwa efek ini akan menampung semua dibawah langit? Dengan cara mengamati.

Chapitre LV

55

Celui qui possède une vertu solide ressemble à un nouveau-né qui ne craint ni la piqûre des animaux venimeux, ni les grilles des bêtes féroces, ni les serres des oiseaux de proie.
Ses os sont faibles, ses nerfs sont mous, et cependant il saisit fortement les objets.
Il ne connaît pas encore l’union des deux sexes, et cependant certaines parties (de son corps) éprouvent un orgasme viril. Cela vient de la perfection du semen.
Il crie tout le jour et sa voix ne s’altère point; cela vient de la perfection de l’harmonie (de la force vitale).
Connaître l’harmonie s’appelle être constant.
Connaître la constance s’appelle être éclairé.
Augmenter sa vie s’appelle une calamité.
Quand le cœur donne l’impulsion à l’énergie vitale, cela s’appelle être fort.
Dès que les êtres sont devenus robustes, ils vieillissent.
C’est ce qu’on appelle ne pas imiter le Tao.
Celui qui n’imite pas le Tao périt de bonne heure.

Ia yang memiliki dalam dirinya sendiri sifat Tao yang berlimpah, adalah seperti bayi. Serangga beracun tidak akan menyengatnya; binatang buas tidak akan menangkapnya; burung pemangsa tidak akan menyerangnya.
Tulang bayi adalah lemah dan sendinya lembut, tapi pegangannya kuat. Ia belum memahami persatuan antara jantan dan betina, tapi kelaminnya dapat bereaksi; menampakkan kesempurnaan inti jasmani. Sepanjang hari ia akan menangis tanpa mengeringkan tenggorokan; memperlihatkan keselarasan dalam kondisi.
Baginya yang memahami keselarasan ini, rahasia Tao yang tidak berubah ditunjukkan, dan dalam pengetahuan, kebijaksanaan menemukan singgasananya. Semua seni peningkatan kehidupan beralih pada kejahatan. Dimana pikiran membuat nafas vital terbakar, maka tenaga terkuras dan kita harus bersedih.
Ketika sesuatu menjadi kuat, mereka menjadi tua, yang mana dikatakan berlawanan dengan Tao. Apapun yang berlawanan dengan Tao akan segera berakhir.

Chapitre LVI

56

L’homme qui connaît (le Tao) ne parle pas; celui qui parle ne le connaît pas.
Il clot sa bouche, il ferme ses oreilles et ses yeux, il émousse son activité, il se dégage de tous liens, il tempère sa lumière (intérieure), il s’assimile au vulgaire. On peut dire qu’il ressemble au Tao.
Il est inaccessible à la faveur comme à la disgrâce, au profit comme au détriment, aux honneurs comme à l’ignominie.
C’est pourquoi il est l’homme le plus honorable de l’univers.

Ia yang memahami Tao tidak ingin berbicara mengenainya. Ia yang berbicara mengenainya tidak mengetahuinya. Ia yang mengetahuinya akan menjaga mulutnya tertutup dan menutup lubang hidungnya. Ia akan menumpulkan titik-titik tajamnya dan menguraikan segala kerumitan. Ia akan menyamarkan kecerahannya dan membawa dirinya sendiri keantara kekaburan. Ini dinamakan “perjanjian misterius”
Orang ini tidak dapat diperlakukan akrab atau asing; ia diluar semua pertimbangan untung atau rugi; diluar kemuliaan atau kekasaran; ia adalah orang termulia dibawah langit.

Chapitre LVII

57

Avec la droiture, on gouverne le royaume; avec la ruse, on fait la guerre; avec le non-agir, on devient le maître de l’empire.
Comment sais-je qu’il en est ainsi de l’empire? Par ceci.
Plus le roi multiplie les prohibitions et les défenses, et plus le peuple s’appauvrit;
Plus le peuple a d’instruments de lucre, et plus le royaume se trouble;
Plus le peuple a d’adresse et d’habileté et plus l’on voit fabriquer d’objets bizarres;
Plus les lois se manifestent, et plus les voleurs s’accroissent.
C’est pourquoi le Saint dit: Je pratique le non-agir, et le peuple se convertit de lui-même.
J’aime la quiétude, et le peuple se rectifie de lui-même.
Je m’abstiens de toute occupation, et le peuple s’enrichit de lui-même.
Je me dégage de tous désirs, et le peuple revient de lui-même à la simplicité.

Sebuah negara dapat diatur dengan hukuman; senjata perang dapat digunakan dengan kelicikan; tapi kerajaan dijadikan milik sendiri dengan kebebasan dari tindakan dan tujuan.
Bagaiman aku tahu tentang ini? Dengan fakta-fakta ini: dalam kerajaan, perbanyakan pelarangan meningkatkan kemiskinan rakyat. Semakin banyak cara penambah keuntungan yang dimiliki rakyat, semakin besar ketidak teraturan dalam negara dan bangsa. Semakin banyak tindakan licik yang dimiliki orang, semakin sering masalah aneh muncul; semakin banyak ditampilkan hukum, semakin banyak pencuri dan perampok.
Maka dari itu seorang bijak berkata: “Aku tidak akan melakukan apa-apa dan rakyat akan mengubah diri mereka sendiri; Aku akan senang untuk diam, dan rakyat akan menjadi benar dengan sendirinya. Aku tidak akan menjadikannya masalah, dan rakyat akan menjadi kaya dengan sendirinya; Aku tidak akan menampilkan ambisi, dan rakyat akan dengan sendirinya mencapai kesederhanaan awal.”

Chapitre LVIII

58

Lorsque l’administration (paraît) dépourvue de lumières, le peuple devient riche.
Lorsque l’administration est clairvoyante, le peuple manque de tout.
Le bonheur naît du malheur, le malheur est caché au sein du bonheur. Qui peut en prévoir la fin?
Si le prince n’est pas droit, les hommes droits deviendront trompeurs, et les hommes vertueux, pervers.
Les hommes sont plongés dans l’erreur, et cela dure depuis bien longtemps!
C’est pourquoi le Saint est juste et ne blesse pas (le peuple).
Il est désintéressé et ne lui fait pas de tort.
Il est droit et ne le redresse pas.
Il est éclairé et ne l’éblouit pas.

Pemerintah yang tampak sebagai paling tidak bijaksana, memberikan kebaikan bagi orang-orang paling berkelengkapan; Yang ikut campur, menyentuh semuanya, akan berfungsi namun jelek, dan membawa kekecewaan. Penderitaan! Kebahagiaan dapat ditemukan disisinya! Siapa yang tahu mana yang akan datang pada akhirnya?
Haruskah kita mengadakan hukuman? Hukuman pada akhirnya akan menjadi distorsi , dan kebaikan didalamnya akan menjadi kejahatan. Kebingungan rakyat memang telah berhenti cukup lama. Maka orang bijak adalah seperti persegi yang tidak memotong orang; seperti sudut yang tidak melukai orang. Ia berterus terang tapi tidak memberikan dirinya sendiri hak. Ia terang, tapi tidak menyilaukan.

Chapitre LIX

59

Pour gouverner les hommes et servir le ciel, rien n’est comparable à la modération.
La modération doit être le premier soin de l’homme.
Quand elle est devenue son premier soin, on peut dire qu’il accumule abondamment la vertu.
Quand il accumule abondamment la vertu, il n’y a rien dont il ne triomphe.
Quand il n’y a rien dont il ne triomphe, personne ne connaît ses limites.
Quand personne ne connaît ses limites, il peut posséder le royaume.
Celui qui possède la mère du royaume peut subsister longtemps.
C’est ce qu'on appelle avoir des racines profondes et une tige solide.
Voilà l’art de vivre longuement et de jouir d’une existence durable.

Untuk mengatur manusia dan memberikan pelayanan bagi langit, tidak ada yang seperti penengahan.
Hanya dengan penengahan inilah akan ada pengembalian awal. Pengembalian awal adalah yang aku namakan akumulasi berulang dari sifat-sifat Tao. Dengan akumulasi berulang dari sifat-sifat tersebut, muncullah penaklukan. Dari penaklukan, kita tidak tahu apa yang menjadi batasnya; dan ketika seorang tidak tahu apa batasnya, ia dapat menjadi pemimpin negara.
Ia yang memiliki ibu negara dapat berkesinambungan. Persoalannya adalah seperti tumbuhan yang kita katakan akarnya dalam dan tangkai bunganya mantap: inilah cara untuk memastikan bahwa kehidupannya akan berlangsung lama.

Chapitre LX

60

Pour gouverner un grand royaume, (on doit) imiter (celui qui) fait cuire un petit poisson.
Lorsque le prince dirige l’empire par le Tao, les démons ne montrent point leur puissance.
Ce n’est point que les démons manquent de puissance, c’est que les démons ne blessent point les hommes.
Ce n’est point que les démons ne (puissent) blesser les hommes, c’est que le Saint lui-même ne blesse point les hommes.
Ni le Saint ni les démons ne les blessent; c’est pourquoi ils confondent ensemble leur vertu.

Memerintah negara besar adalah seperti memasak ikan kecil.
Biarkan kerajaan diperintah menurut Tao dan roh yang meninggal tidak akan menampilkan energi mereka. Bukannya mereka tidak memiliki energi itu tapi mereka tidak akan menggunakannya untuk menyakiti manusia. Bukannya mereka tidak dapat menyakiti manusia, tetapi karena orang bijak yang memerintah juga tidak menyakiti mereka.
Jika kedua ini tidak saling melukai, pengaruh baik mereka bersatu dalam budi Tao.

Chapitre LXI

61

Un grand royaume (doit s’abaisser comme) les fleuves et les mers, où se réunissent (toutes les eaux de) l’empire.
Dans le monde, tel est le rôle de la femelle. En restant en repos, elle triomphe constamment du mâle. Ce repos est une sorte d’abaissement.
C’est pourquoi, si un grand royaume s’abaisse devant les petits royaumes, il gagnera les petits royaumes.
Si les petits royaumes s’abaissent devant un grand royaume, ils gagneront le grand royaume.
C’est pourquoi les uns s’abaissent pour recevoir, les autres s’abaissent pour être reçus.
Ce que désire uniquement un grand royaume, c’est de réunir et de gouverner les autres hommes.
Ce que désire uniquement un petit royaume, c’est d’être admis à servir les autres hommes.
Alors tous deux obtiennent ce qu’ils désiraient.
Mais les grands doivent s’abaisser!

Yang membentuk negara besar adalah dimana ia seperti suatu arus yang rendah dan mengalir kebawah. Ia menjadi pusat untuk mengurus semuanya.
Seperti hanya semua betina: betina selalu mengalahkan jantan dengan ketenangannya. Ketenangan dapat dianggap semacam penyerahan.
Maka sebuah negara besar, dengan cara menuntun negara-negara kecil, mendapatkan mereka untuknya sendiri, dan negara-negara kecil, dengan cara menunduk pada negara besar, memenangkannya untuk mereka. Dalam satu hal penyerahan menuju pada perolehan dukungan, dalam hal lain menimbulkan kesukaan.
Negara besar hanya ingin menyatukan orang dan membesarkan mereka. Negara kecil hanya ingin diterima dan melayani yang lain. Setiap pihak memperoleh yang diinginkan, tapi negara besar harus belajar menyerahkan diri sendiri.

Chapitre LXII

62

Le Tao est l’asile de tous les êtres; c’est le trésor de l’homme vertueux et l’appui du méchant.
Les paroles excellentes peuvent faire notre richesse, les actions honorables peuvent nous élever au-dessus des autres.
Si un homme n’est pas vertueux, pourrait-on le repousser avec mépris?
C’est pour cela qu’on avait établi un empereur et institué trois ministres.
Il est beau de tenir devant soi une tablette de jade, ou d’être monté sur un quadrige; mais il vaut mieux rester assis pour avancer dans le Tao.
Pourquoi les anciens estimaient-ils le Tao?
N’est-ce pas parce qu’on le trouve naturellement sans le chercher tout le jour? n’est-ce pas parce que les coupables obtiennent par lui la liberté et la vie?
C’est pourquoi (le Tao) est l’être le plus estimable du monde.

Tao memiliki tempat paling mulia. Tidak ada harta karun yang memberikan orang baik sedemikian banyak kesenangan; Orang jahat dijaga dan di hapuskan kejahatannya.
Kata-kata mengagumkan dapat membeli kehormatan; Tindakan mengagumkan dapan meningkatkan pelakunya diatas yang lain. Bahkan orang yang tidak baik tidak ditinggalkannya.
Maka ketika seorang pemimpin menempati posisinya sebagai putera langit, dan dia telah menunjuk ketiga menteri utamanya, walaupun akan dikirimkan sebuah simbol kedudukan yang cukup besar untuk memenuhi kedua tangan, dan bahkan tim kuda terbaik, pemberian tersebut tidak menyamai Tao, yang dapat diberikan orang diatas lututnya.
Mengapa para leluhur demikian menghargai Tao ini? Bukankah karena ia bias didapatkan dengan cara mencarinya, dan yang bersalah dapat lolos olehnya? Ini adalah alasan mengapa semua dibawah langit menganggapnya yang paling berharga.

Chapitre LXIII

63

(Le sage) pratique le non-agir, il s’occupe de la non-occupation, et savoure ce qui est sans saveur.
Les choses grandes ou petites, nombreuses ou rares, (sont égales à ses yeux).
Il venge ses injures par des bienfaits.
Il commence par des choses aisées, lorsqu’il en médite de difficiles; par de petites choses, lorsqu’il en projette de grandes.
Les choses les plus difficiles du monde ont nécessairement commencé par être aisées.
Les choses les plus grandes du monde ont nécessairement commencé par être petites.
De là vient que, jusqu’à la fin, le Saint ne cherche point à faire de grandes choses; c’est pourquoi il peut accomplir de grandes choses.
Celui qui promet à la légère tient rarement sa parole.
Celui qui trouve beaucoup de choses faciles éprouve nécessairement de nombreuses difficultés.
De là vient que le Saint trouve tout difficile; c’est pourquoi, jusqu’au terme de sa vie, il n’éprouve nulles difficultés.

Untuk bertindak tanpa memikirkan tindakan, menjalankan tugas tanpa beban, mencicipi tanpa membedakan rasa. Untuk mengganggap suatu yang kecil sebagai besar dan sedikit sebagai banyak dan menggantikan luka dengan kebaikan.
Bersiap untuk kesulitan di saat mudah dan lakukan hal yang dapat menjadi besar pada saat mereka kecil. Semua hal sulit di dunia pasti berawal dari kondisi sebelumnya dimana mereka mudah, dan semua hal besar dari dimana mereka kecil. Maka dari itu orang bijak, walaupun tidak pernah melakukan hal besar, dengan cara demikian dapat menyelesaikan hal teragung.
Ia yang mudah berjanji akan memiliki sedikit kesetiaan. Ia yang terus menganggap enteng persoalah akan menemukan kesulita. Maka dari itu orang bijak melihat kesulitan bahkan pada yang terlihat mudah, dan dengan demikian tidak pernah mendapatkan kesulitan.

Chapitre LXIV

64

Ce qui est calme est aisé à maintenir; ce qui n'a pas encore paru est aisé à prévenir; ce qui est faible est aisé à briser; ce qui est menu est aisé à disperser.
Arrêtez le mal avant qu’il n’existe; calmez le désordre avant qu’il n'éclate.
Un arbre d’une grande circonférence est né d’une racine aussi déliée qu’un cheveu; une tour de neuf étages est sortie d’une poignée de terre; un voyage de mille lis a commencé par un pas!
Celu1 qui agit échoue; celui qui s’attache à une chose la perd.
De là vient que le Saint n’agit pas, c’est pourquoi il n'échoue point.
Il ne s’attache à rien, c’est pourquoi il ne perd point.
Lorsque le peuple fait une chose, il échoue toujours au moment de réussir.
Soyez attentif à la fin comme au commencement, et alors vous n’échouerez jamais.
De là vient que le Sage fait consister ses désirs dans l'absence de tout désir. Il n’estime point les biens d’une acquisition difficile.
Il fait consister son étude dans l’absence de toute étude, et se préserve des fautes des autres hommes.
Il n’ose pas agir afin d'aider tous les êtres à suivre leur nature.

Yang berada pada kondisi istirahat mudah untuk dirangkul; sebelum sesuatu memberikan indikasi keberadaannya, mudah untuk mengambil tindakan melawannya; yang rapuh mudah dipecahkan; yang kecil mudah dilenyapkan. Tindakan harus diambil sebelum sesuatu memunculkan diri; keteraturan harus ditetapkan sebelum ketidakteraturan mulai.
Pohon yang memenuhi lengan tumbuh dari benih yang terkecil; menara sembilan tingkat didirikan dari gundukan tanah; perjalanan seribu mil diawali dengan selangkah kaki.
Ia yang bertindak akan menyakiti; ia yang menahan akan kehilangan kendali. Orang bijak tidak bertindak, dan dengan demikian tidak menyakiti; ia tidak menahan, mak tidak kehilangan kendali. Rakyat dalam tindakan mereka selalu mengacaukan situasi pada ambang sukses. Jika mereka berhati-hati pada akhirnya seperti pada awalnya, mereka tidak akan merusaknya.
Maka dari itu orang bijak menginginkan apa yang tidak diinginkan orang lain, dan tidak menghargai apa yang sulit untuk didapat; ia mempelajari apa yang orang lain tidak pelajari, dan kembali ke tempat yang sudah dilewati banyak orang. Dengan demikian ia membantu perkembangan alami semua hal, dan tidak berani bertindak.

Chapitre LXV

65

Dans l’antiquité, ceux qui excellaient à pratiquer le Tao ne l’employaient point à éclairer le peuple; ils l’employaient à le rendre simple et ignorant.
Le peuple est difficile à gouverner parce qu’il a trop de prudence;
Celui qui se sert de la prudence pour gouverner le royaume, est le fléau du royaume.
Celui qui ne se sert pas de la prudence pour gouverner le royaume, fait le bonheur du royaume.
Lorsqu’on connaît ces deux choses, on est le modèle (de l’empire).
Savoir être le modèle (de l’empire), c’est être doué d’une vertu céleste.
Cette vertu céleste est profonde, immense, opposée aux créatures.
Par elle on parvient à procurer une paix générale.

Paraleluhur yang menunjukkan keahlian mereka dalam Tao melakukannya, bukan untuk menyadarkan rakyat, tapi untuk membuat mereka menjadi sederhana dan tidak tahu.
Kesulitan memerintah rakyat timbul karena mereka memiliki terlalu banyak pengetahuan. Ia yang memerintah negara dengan kebijaksanaannya adalah wabah baginya; sementara ia yang tidak melakukannya adalah berkah.
Ia yang mengetahui kedua hal ini menemukan juga didalamnya model dan peraturannya. Kemampuan untuk mengetahui model dan peraturan ini mengandung apa yang kita namakan keterkemukaan misterius. Dalam jauh menjangkau suatu ketermukaan misterius, menampilkan pemiliknya berlawanan terhadap yang lain, tetapi memimpin mereka untuk mematuhinya.

Chapitre LXVI

66

Pourquoi les fleuves et les mers peuvent-ils être les rois de toutes les eaux?
Parce qu’ils savent se tenir au-dessous d’elles.
C’est pour cela qu’ils peuvent être les rois de toutes les eaux.
Aussi lorsque le Saint désire d’être au-dessus du peuple, il faut que, par ses paroles, il se mette au-dessous de lui.
Lorsqu’il désire d’être placé en avant du peuple, il faut que, de sa personne, il se mette après lui.
De là vient que le Saint est placé au-dessus de tous et il n’est point à charge au peuple; il est placé en avant de tous et le peuple n’en souffre pas.
Aussi tout l’empire aime à le servir et ne s’en lasse point.
Comme il ne dispute pas (le premier rang), il n’y a personne dans l’empire qui puisse le lui disputer.

Bahwa dimana sungai dan laut dapat menerima pengabdian dan persembahan semua kali lembah, adalah kemampuan untuk menjadi lebih rendah dari mereka. Inilah mengapa ia menjadi raja dari mereka semua. Maka orang bijak, ingin menjadi diatas manusia, meletakkan dirinya sendiri dengan kata-katanya dibawah mereka, dan, mengharapkan berada di depan mereka, meletakkan diri dibelakang mereka.
Dengan cara ini walaupun ia memiliki tempatnya diatas mereka, orang-orang tidak merasakan beratnya, dan walau ia memiliki tempat di depan mereka, mereka tidak merasakan itu sebagai menyakiti mereka.
Maka dari itu semua di dunia senang untuk menjunjungnya dan tidak lelah olehnya. Karena ia tidak berselisih, tida ada yang menemukan kemungkinan untuk berselisih dengannya.

Chapitre LXVII

67

Dans le monde tous me disent éminent, mais je ressemble à un homme borné.
C’est uniquement parce que je suis éminent, que je ressemble à un homme borné.
Quant à (ceux qu’on appelle) éclairés, il y a longtemps que leur médiocrité est connue!
Je possède trois choses précieuses: je les tiens et les conserve comme un trésor.
La première s’appelle l’affection; la seconde s’appelle l’économie; la troisième s’appelle l’humilité, qui m’empêche de vouloir être le premier de l’empire.
J’ai de l’affection, c’est pourquoi je puis être courageux.
J’ai de l’économie, c’est pourquoi je puis faire de grandes dépenses.
Je n’ose être le premier de l’empire, c’est pourquoi je puis devenir le chef de tous les hommes.
Mais aujourd’hui on laisse l’affection pour s’abandonner au courage; on laisse l’économie our se livrer a de grandes dépenses; on laisse le dernier rang pour rechercher le premier:
Voilà ce qui conduit à la mort.
Si l’on combat avec un cœur rempli d’affection, on remporte la victoire; si l’on défend (une ville), elle est inexpugnable.
Quand le ciel veut sauver un homme, il lui donne l’affection pour le protéger.

Seluruh dunia mengatakan bahwa, walaupun Tao ku hebat, tapi tampaknya lebih rendah. Hanyalah keagungannya yang membuatnya terlihat rendah. Jika mirip dengan yang lain, sudah lama kekecilannya diketahui!
Tapi aku memiliki tiga hal berharga yang aku hargai dan pertahankan. Yang pertama adalah kelembutan; yang kedua adalah ekonomi, dan yang ketiga adalah tidak mendahului yang lain.
Dengan kelembutan aku dapat menjadi berani; dengan ekonomi aku dapat menjadi bebas; dengan tidak mendahului orang lain, aku dapat menjadi wadah kehormatan tertinggi. Pada masa sekarang ini, mereka melepaskan kelembutan dan semua mengejar keberanian; ekonomi dan semua mengejar kebebasan; tempat terbelakang, dan hanya ingin menjadi terkemuka. Kesemuanya ini berakhir pada kematian.
Kelembutan pasti menang bahkan dalam pertempuran, dan kokoh mempertahankan tempatnya. Langit akan menyelamatkan pemiliknya, dengan kelembutan melindunginya.

Chapitre LXVIII

68

Celui qui excelle à commander une armée, n’a pas une ardeur belliqueuse.
Celui qui excelle à combattre ne se laisse pas aller à la colère.
Celui qui excelle à vaincre ne lutte pas.
Celui qui excelle à employer les hommes se met au-dessous d’eux.
C’est là ce qu’on appelle posséder la vertu qui consiste à ne point lutter.
C’est ce qu’on appelle savoir se servir des forces des hommes.
C’est ce qu’on appelle s’unir au ciel.
Telle était la science sublime des anciens.

Ia yang dalam peperangan memiliki keahlian tidak mengambil markas militer; Ia yang bertarung dengan kebaikan terbanyak tidak akan beralih pada kemarahan. Ia yang mengalahkan tetapi tetap menjaga jarak dari musuhya; Ia yang paling dipatuhi orang tapi dengan rendah hati menunjukkan kemampuannya. Lantas kita berkata, “Ia tidak pernah berselisih dan disanalah kekuasaannya.” Lantas kita berkata, “Ia membengkokkan semangat orang, maka mereka bersatu dengannya.” Lantas kita berkata, ”Bagaikan langit adalah tujuannya, tidak ada orang bijak dulu yang lebih hebat.”

Chapitre LXIX

69

Voici ce que disait un ancien guerrier:
Je n’ose donner le signal, j’aime mieux le recevoir.
Je n’ose avancer d’un pouce, j’aime mieux reculer d’un pied.
C’est ce qui s’appelle n’avoir pas de rang à suivre, de bras à étendre, d’ennemis à poursuivre, ni d’arme à saisir.
Il n’y a pas de plus grand malheur que de résister à la légère.
Résister à la légère, c’est presque perdre notre trésor.
Aussi, lorsque deux armées combattent à armes égales, c’est l’homme le plus compatissant qui remporte la victoire.

Seorang penguasa seni berperang berkata, “Aku tidak berani menjadi tuan rumah”; Aku lebih suka menjadi tamu. Aku tidak berani untuk maju seinci; Aku lebih suka mundur satu kaki.” Ini dinamakan menyusun barisan dikala tidak ada barisan; memajang senjata ketika tiada senjata untuk dipajang; mengenggam senjata ketika tidak ada senjata untuk digenggam; maju melawan musuh ketika tidak ada musuh.
Tidak ada malapetaka lebih besar daripada berperang dengan enteng. Untuk melakukan hal itu adalah sama dengan kehilangan kelembutan yang sangat berharga. Maka ketika senjata yang saling berlawanan bertemu, ia yang memahami berjaya.

Chapitre LXX

70

Mes paroles sont très-faciles à comprendre, très-faciles à pratiquer.
Dans le monde personne ne peut les comprendre, personne ne peut les pratiquer.
Mes paroles ont une origine, mes actions ont une règle.
Les hommes ne les comprennent pas, c’est pour cela qu’ils m’ignorent.
Ceux qui me comprennent sont bien rares. Je n’en suis que plus estimé.
De là vient que le Saint se revêt d’habits grossiers et cache des pierres précieuses dans son sein.

Kata-kataku adalah sangat mudah untuk dipahami, dan sangat mudah untuk dijalankan; tapi tidak ada seorangpun di dunia yang mampu memahami dan menjalankannya.
Adahal yang menghasilkan dan paling menjelaskan dalam kata-kataku, dan sebuah hukum otoritas untuk semua hal. Adalah karena mereka tidak memahami ini, maka orang-orang tidak memahamiku.
Mereka yang memahamiku adalah sedikit, dan karena itu aku dihargai. Itulah sebabnya orang bijak mengenakan kain usang, sementara ia membawa kemalanya didalam dadanya.

Chapitre LXXI

71

Savoir et (croire qu’on) ne sait pas, c’est le comble du mérite.
Ne pas savoir et (croire qu’on) sait, c’est la maladie (des hommes).
Si vous vous affligez de cette maladie vous ne l’éprouverez pas.
Le Saint n’éprouve pas cette maladie, parce qu’il s’en afflige.
Voila pourquoi il ne l’éprouve pas.

Untuk memahami dan tetap menganggap kita tidak tahu adalah pencapaian tertinggi; tidak tahu dan mengganggap kita tahu adalah penyakit.
Hanya karena khawatir dijangkiti oleh penyakit inilah kita diselamatkan darinya. Orang bijak tidak memiliki penyakit itu. Ia memahami rasa sakit yang tidak dapat dipisahkan dari penyakit itu, dan maka dari itu ia tidak memilikinya.

Chapitre LXXII

72

Lorsque le peuple ne craint pas les choses redoutables, ce qu’il y a de plus redoutable (la mort) vient fondre sur lui.
Gardez-vous de vous trouver à l’étroit dans votre demeure, gardez-vous de vous dégoûter de votre sort.
Je ne me dégoûte point du mien, c’est pourquoi il ne m’inspire point de dégoût.
De là vient que le Saint se connaît lui-même et ne se met point en lumière; il se ménage et ne se prise point.
C’est pourquoi il laisse ceci et adopte cela.

Jika rakyat tidak mentakuti apa yang selayaknya mereka takuti, saat itulah ketakutan besar akan menghampiri mereka.
Jangan biarkan mereka memuaskan diri dalam kehidupan mereka secara tidak bertanggung jawab; jangan biarkan mereka bertindak seakan bosan terhadap apa yang menjadi sandaran hidup.
Adalah dengan menghindari pemuasan itu maka kebosanan tidak muncul.
Maka orang bijak memahami hal ini, tetapi tidak mempertontonkannya; mencintai tapi tidak menilai sendiri. Dan dengan demikian ia menjauhkan yang kedua dan memilih yang pertama.

Chapitre LXXIII

73

Celui qui met son courage à oser, trouve la mort.
Celui qui met son courage à ne pas oser, trouve la vie.
De ces deux choses, l’une est utile, l’autre est nuisible.
Lorsque le ciel déteste quelqu’un, qui est-ce qui pourrait sonder ses motifs?
C’est pourquoi le Saint se décide difficilement à agir.
Telle est la voie (la conduite) du ciel.
Il ne lutte point, et il sait remporter la victoire.
Il ne parle point, et (les êtres) savent lui obéir.
Il ne les appelle pas, et ils accourent d’eux-mêmes.
Il paraît lent, et il sait former des plans habiles.
Le filet du ciel est immense; ses mailles sont écartées et cependant personne n’échappe.

Ia yang keberaniannya tampak dalam kenekatannya akan dibunuh; ia yang keberaniannya tampak dalam ketidaknekatannya akan tetap hidup. Dari kedua hal ini, yang satu tampak menguntungkan dan yang lain melukai. Tapi ketika kemarahan langit menghantam manusia, siapa yang akan mencari penyebabnya? Dengan memperhitungkan ini, orang bijak merasakan kesulitan.
Adalah cara langit untuk tidak berselisih, tetapi dengan kuasa menundukkan; tidak berbicara, tapi ahli dalam mendapatkan jawaban; tidak memanggil, tetapi orang-orang datang sendiri kepadanya. Pengunjukkannya adalah tenang, tetapi rencananya ahli dan efektif. Lubang pada jala langit adalah besar; jaraknya jauh, tapi tidak ada yang bisa lolos.

Chapitre LXXIV

74

Lorsque le peuple ne craint pas la mort, comment l’effrayer par la menace de la mort?
Si le peuple craint constamment la mort, et que quelqu’un fasse le mal, je puis le saisir et le tuer, et alors qui osera (l’imiter)?
Il y a constamment un magistrat suprême qui inflige la mort.
Si l’on veut remplacer ce magistrat suprême, et infliger soi-même la mort, on ressemble à un homme (inhabile) qui voudrait tailler le bois à la place d’un charpentier.
Lorsqulon veut tailler le bois à la place d’un charpentier, il est rare qu’on ne se blesse pas les mains.

Rakyat tidak takut mati; apa gunanya menakuti mereka dengan kematian? Jika rakyat selalu takut mati, dan aku selalu dapat menangkap yang salah dan mengantar mereka ke kematian, siapakah yang berani melakukan kesalahan?
Selalu ada yang Satu yang bertahta diatas kematian. Ia yang mendatangkan kematian dalam ruangan yang dihuni oleh ia yang bertahta diatasnya dapat digambarkan sebagai pengerat kayu, bukan pemahat ahli. Jarang sekali terjadi bahwa pengerat kayu tidak melukai tangannya sendiri, beda dengan pemahat ahli!

Chapitre LXXV

75

Le peuple a faim parce que le prince dévore une quantité d’impôts.
Voilà pourquoi il a faim.
Le peuple est difficile à gouverner parce que le prince aime à agir.
Voilà pourquoi il est difficile à gouverner.
Le peuple méprise la mort parce qu’il cherche avec trop d’ardeur les moyens de vivre.
Voilà pourquoi il méprise la mort.
Mais celui qui ne s’occupe pas de vivre est plus sage que celui qui estime la vie.

Rakyat menderita kekurangan pangan karena banyaknya pajak yang dikonsumsi oleh atasan mereka. Adalah melalui ini mereka menderita kekurangan pangan.
Rakyat sulit diperintah karena ulah atasan mereka. Inilah yang menjadi penyebabnya.
Rakyat menganggap enteng kematian karena kesulitan yang mereka temui untuk mencari apa yang dibutuhkan untuk hidup. Inilah yang menjadi penyebabnya. Maka dari itu untuk mengesampikan masalah kehidupan adalah lebih baik daripada memberikannya nilai tinggi.

Chapitre LXXVI

76

Quand l’homme vient au monde, il est souple et faible; quand il meurt, il est roide et fort.
Quand les arbres et les plantes naissent, ils sont souples et tendres; quand ils meurent, ils sont secs et arides.
La roideur et la force sont les compagnes de la mort; la souplesse et la faiblesse sont les compagnes de la vie.
C’est pourquoi, lorsqu’une armée est forte, elle ne remporte pas la victoire.
Lorsqu’un arbre est devenu fort, on l’abat.
Ce qui est fort et grand occupe le rang inférieur; ce qui est souple et faible occupe le rang supérieur.

Manusia pada kelahirannya adalah goyah dan lemah; pada kematiannya mantap dan kuat.
Demikian juga dengan semua benda. Pohon dan tanaman, dalam pertumbuhan awal mereka, adalah lembut dan rapuh; pada kematian mereka, kering dan keras.
Maka kemantapan dan kekuatan adalah bagian dari kematian; kelembutan dan kelemahan bagian dari hidup.
Maka ia yang bergantung pada kekuatannya tidak menguasai; dan pohon yang kuat akan memenuhi dahan-dahannya.
Maka tempat bagi yang mantap dan kuat adalah dibawah, dan yang lembut dan lemah adalah diatas.

Chapitre LXXVII

77

La voie du ciel (c’est-à-dire le ciel) est comme l’ouvrier en arcs, qui abaisse ce qui est élevé, et élève ce qui est bas; qui ôte le superflu, et supplée à ce qui manque.
Le ciel ôte à ceux qui ont du superflu pour aider ceux qui n’ont pas assez.
Il n’en est pas ainsi de l’homme: il ôte à ceux qui n’ont pas assez pour donner à ceux qui ont du superflu.
Quel est celui qui est capable de donner son superflu aux hommes de l’empire? Celui-là seul qui possède le Tao.
C’est pourquoi le Saint fait (le bien) et ne s’en prévaut point.
Il accomplit de grandes choses et ne s’y attache point.
Il ne veut pas laisser voir sa sagesse.

Tidak dapatkah cara langit dibandingkan dengan membengkoknya busur? Bagian yang tinggi direndahkan dan bagian yang rendah ditinggikan. Maka langit mengurangi dimana ada yang berkelebihan dan menambahkan dimana ada yang berkekurangan.
Adalah cara langit untuk mengurangi kelebihan dan menambah kekurangan. Tidaklah demikian dengan manusia. Ia mengambil dari yang kekurangan untuk menambahkan kelebihannya sendiri.
Siapakah yang dapat mengambil kelebihannya sendiri untuk melayani semua dibawah langit? Hanya ia yang memiliki Tao!
Maka pemimpin yang bijak bertindak tanpa mengklaim hasilnya sebagai miliknya; ia menjalankan jasanya dan tidak bernaung didalamnya: ia tidak ingin menampilkan kelebihannya.

Chapitre LXXVIII

78

Parmi toutes les choses du monde, il n’en est point de plus molle et de plus faible que l’eau, et cependant, pour briser ce qui est dur et fort, rien ne peut l’emporter sur elle.
Pour cela rien ne peut remplacer l’eau.
Ce qui est faible triomphe de ce qui est fort; ce qui est mou triomphe de ce qui est dur.
Dans le monde il n’y a personne qui ne connaisse (cette vérité), mais personne ne peut la mettre en pratique.
C’est pourquoi le Saint dit: Celui qui supporte les opprobres du royaume devient chef du royaume.
Celui qui supporte les calamités du royaume devient le roi de l’empire.
Les paroles droites paraissent contraires (à la raison).

Tidak ada didalam dunia yang lebih lembut dan lemah daripada air, tapi untuk menyerang hal-hal yang mantap dan kuat tidak ada yang melebihinya; karena tidak ada yang benar-benar dapat mengubahnya.
Semua orang di dunia tahu bahwa kelembutan mengalahkan kekerasan dan kelemahan mengalahkan kekuatan, tetapi tidak ada yang dapat mempraktekkannya.
Maka orang bijak telah berkata, “ia yang menerima kesedihan negaranya, dihormati sebagai pimpinan altarnya; pada ia yang menanggung kesedihan orang-orang akan dinamakan sebagai raja.”
Kata-kata yang benar terlihat saling bertentangan.

Chapitre LXXIX

79

Si vous voulez apaiser les grandes inimitiés des hommes, ils conserveront nécessairement un reste d’inimitié.
Comment pourraient-ils devenir vertueux?
De là vient que le Saint garde la partie gauche du contrat et ne réclame rien aux autres.
I C’est pourquoi celui qui a de la vertu songe à donner, celui qui est sans vertu songe à demander.
Le ciel n’affectionne personne en particulier. Il donne constamment aux hommes vertueux.

Ketika rekonsiliasi dijalankan setelah pertikaian besar, biasanya tetap tersisa rasa tidak senang dan bagaimanakah hal ini dapat menguntungkan?
Maka orang bijak menyimpan bagian dari perjanjian yang menguntungkannya dan tidak memaksakan pemenuhannya oleh pihak lain. Ia yang memiliki sifat-sifat Tao menghormati semua kondisi dalam perjanjian, sementara yang tidak memiliki sifat-sifat itu menghormati hanya kondisi-kondisi yang menguntungkan dirinya sendiri.
Dalam cara langit, ketika tidak ada perbedaan dalam cinta; ia akan selalu berada disisi orang baik.

Chapitre LXXX

80

(Si je gouvernais) un petit royaume et un peuple peu nombreux, n’eût-il des armes que pour dix ou cent hommes, je l’empêcherais de s’en servir.
J’apprendrais au peuple à craindre la mort et à ne pas émigrer au loin.
Quand il aurait des bateaux et des chars, il n’y monterait pas.
Quand il aurait des cuirasses et des lances, il ne les porterait pas.
Je le ferais revenir à l’usage des cordelettes nouées.
Il savourerait sa nourriture, il trouverait de l’élégance dans ses vêtements, il se plairait dans sa demeure, il aimerait ses simples usages.
Si un autre royaume se trouvait en face du mien, et que les cris des coqs et des chiens s’entendissent de l’un à l’autre, mon peuple arriverait à la vieillesse et à la mort sans avoir visité le peuple voisin.

Dalam sebuah negara kecil dengan populasi kecil, aku akan memerintahkan bahwa, walaupun ada individu dengan kemampuan-kemampuan sepuluh atau seratus orang, mereka tidak boleh dipekerjakan; Aku akan membuat orang-orang, walaupun melihat kematian sebagai hal yang menyedihkan, tidak pindah ketempat lain.
Walaupun mereka memiliki perahu dan kereta, mereka seharusnya tidak memiliki acara untuk menaikinya.; walau mereka memiliki mantel kulit dan senjata tajam, mereka tidak seharusnya perlu menggunakannya.
Aku akan membuat rakyat kembali menggunakan tali simpul.
Mereka harus menganggap makanan mereka manis; pakaian mereka indah; rumah mereka tempat istirahat; dan kegiatan mereka sebagai sumber kesenangan.
Seharusnya ada negara tetangga pada jarak dekat dan suara unggas dan anjing dapat terdengar sampai ke tempat kami, tetapi aku akan membuat semua orang sampai tua, bahkan sampai mati, tidak mempedulikannya.

Chapitre LXXXI

81

Les paroles sincères ne sont pas élégantes; les paroles élégantes ne sont pas sincères.
L’homme vertueux n’est pas disert; celui qui est disert n’est pas vertueux.
Celui qui connaît (le Tao) n’est pas savant; celui qui est savant ne le connaît pas.
Le Saint n’accumule pas (les richesses,).
Plus il emploie (sa vertu) dans l’intérêt des hommes, et plus elle augmente.
Plus il donne aux hommes et plus il s’enrichit.
Telle est la voie du ciel, qu’il est utile aux êtres et ne leur nuit point.
Telle est la voie du Saint, qu’il agit et ne dispute point.

Kata-kata yang tulus tidaklah baik. Kata-kata yang baik tidaklah tulus. Mereka yang ahli dalam Tao tidak bertentangan. Yang bertentangan tidaklah ahli. Mereka yang tahu Tao tidak terpelajar. Yang terpelajar tidak mengetahuinya.
Orang bijak tidak menumpuk. Semakin banyak ia mengeluarkan untuk orang lain, semakin banyak yang ia miliki; semakin banyak yang ia berikan, semakin banyak yang ia dapatkan.
Dengan semua cara langit yang tajam, ia tidak melukai; dengan semua cara orang bijak bertindak, ia tidak berselisih.